Шыңжаң мәселесі: АҚШ Қытайда өтетін Олимпиадаға байкот жариялауға шақырды

АҚШ Палата спикері Нэнси Пелоси Қытайдағы адам құқығының бұзылуына байланысты келесі жылы Бейжіңде өтетін Қысқы Олимпиада ойындарына дипломатиялық бойкот жариялауға шақырды.

Пелоси Қысқы Олимпиадаға барлық мемлекет басшылары қатыспауы керек екенін айтты.

Спикер Қытайда ешнәрсе болмаған сияқты Олимпиада ойындарының өте беруі дұрыс емес деп есептейді.

БҰҰ және халықаралық адам құқығы ұйымдары Қытайдың солтүстік-батысындағы үлкен аймақ Шыңжаңда Бейжің миллионнан астам қазақ және ұйғыр мұсылмандарын қамап отырғанын айтады.

Олардың ақпаратына сәйкес, Шыңжаңда ұсталғандардың көпшілігі "қайта тәрбиелеу" мекемелері деп аталатын түрме тәрізді лагерьлерге жіберілген. Олар белгісіз уақытқа қамалады.

Демократ Пелоси екі партиялы конгресстегі тыңдау барысында бүкіл әлемнің мемлекет басшылары ақпан айында өтетін Қысқы Олимпиада ойындарына бойкот жариялауы керек деді.

"Мемлекет басшылары Қытайға бармау арқылы Қытай үкіметін құрметтемейтінімізді көрсетейік. Мемлекет басшылары Қытайда болып жатқан геноцидке байланысты баруы керек. Сіздер өздеріңіздің орындарыңызда қалай отырсыздар? Онсыз адам құқығы туралы, әлемдегі кез келген жерде моральдық билік туралы қалай айта аласыздар?" деді ол.

Пелоси Қытайдың Шыңжаң провинциясындағы қазақ, ұйғыр сияқты азшылық қауымға жасалған қысымға қатысты бойкот жариялауға шақырған соңғы америкалық саясаткер. Бұған дейін Майк Помпео және Байден әкімшілігіндегі бірнеше америкалық саясаткерлер Шыңжаңдағы азшылықтарға жасалған саясатты "геноцид" деп бағалаған. 

Сонымен қатар, АҚШ, Канада, Ұлыбритания, Нидерланды сияқты елдер Қытайдың батыс бөлігіндегі мұсылман халықтарына жүргізген саясатын ресми түрде "геноцид" деп атады. Германия, Бельгия, Швеция, Жаңа Зеландия сияқты көптеген елдердің парламенті аймақтағы проблеманы "геноцид" деп жариялауды көтерді.

Қытай үкіметі Шыңжаңдағы этникалық азшылық әйелдеріне мәжбүрлі стерилизация жүргізді және балаларды отбасыларынан бөлді деп айыпталды.

Бастапқыда Бейжің  лагерьлерді жоққа шығарған. Кейінірек оларды терроризмге қарсы қажетті шара деп жариялады. Бейжің адам құқығын бұзу туралы айыптауларды жоққа шығарады.