Қытайда қайта қолданылатын 3 зымыран ұшырылмақ: әлемдік ғарыш жарысы жаңа кезеңге өтуде.
Қытайдың солтүстік-батысындағы Цзюцюань ғарыш айлағында алғаш рет үш бірдей қайта қолданылатын зымыран бір уақытта ұшырылуға дайын тұр. Бұл — елдің коммерциялық ғарыш саласында жаңа дәуірдің басталғанын көрсететін елеулі оқиға.
Ұшыру алаңдарында мемлекеттік Long March 12A, LandSpace компаниясының Zhuque-3 және Space Pioneer әзірлеген Tianlong-3 зымырандары сап түзеп тұр. Үшеуі де Қытайдың болашақ интернет-спутниктік топтамаларын қалыптастыруға және халықаралық нарықта арзандатылған, жылдам ұшыру қызметтері бойынша бәсекеге қабілетті болуға бағытталған.
Long March 12A мен Zhuque-3 желтоқсан айында орбитаға жетіп, бірінші сатыларын шамамен 400 шақырым қашықтыққа қайта қондыруды жоспарлап отыр. Ал құрылымы қайта пайдалануға арналған Tianlong-3 алғашқы миссиясында қону сынағын жүргізбейді.
Қытай қайта қолданылатын технологиялар жарысында қарқын алған сәтте, осы үш зымыранның табысты ұшырылуы елдің коммерциялық ғарыш саласын жаңа деңгейге көтеруі мүмкін.
АҚШ пен өзге елдер де бәсекені күшейтіп жатыр
Қытай үш жаңа зымыранын ұшыруға дайындалып жатқанда, әлемнің жетекші державалары да қайта қолданылатын зымырандарда көш бастап келеді.
АҚШ-та Илон Масктің SpaceX компаниясы Falcon 9 жүйесі арқылы көп рет қолданылатын зымыран дәуірін бастады. Falcon 9 ондаған рет сәтті қонып, әлемдегі ең сенімді және тиімді коммерциялық тасымалдаушыға айналды. Сонымен қатар, толық қайта қолдануға негізделген алып Starship зымыраны Марс экспедициясы мен ауыр жүк миссияларына әзірленіп, сынақтан өтіп жатыр.
Америкалық Blue Origin компаниясы да өз кезегінде көп реттік қолдануға бағытталған New Glenn зымыранын дамытып, коммерциялық нарықтағы бәсекені күшейтіп отыр.
Еуропа, Жапония және Үндістан да қайта қолданылатын зымыран прототиптерімен жұмыс жүргізіп, ғарыштық технологияларды қолжетімді етуге ұмтылуда.
Ғарыштағы жаңа бәсеке
Осылайша, Қытайдың Long March 12A, Zhuque-3 және Tianlong-3 жобалары әлемдік ғарыш индустриясындағы жаңа жарыстың басталуына жол ашуы мүмкін. Қайта қолданылатын зымырандар ғарышқа шығу құнын айтарлықтай төмендетіп, елдер арасындағы стратегиялық таласты күшейтіп отыр.
Ғарыш саласы енді тиімділік пен жылдамдық кезеңіне аяқ басып, көп реттік ұшыру технологиялары жаһандық бәсекенің негізгі бағытына айналып келеді.