2019 жылдың соңына қарай Астана, Орталық Қазақстан және таяу уақытта еліміздің солтүстік өңірлері табиғи газбен қамтамасыз етіледі. Бұл «Сарыарқа» газ құбырының құрылысы арқасында мүмкін болады деп хабарлайды Qamshy.kz ақпарат агенттігі.
Бұл жобаны іске асыруға қандай сома жұмсалады және газ құбырының құрылысы арқылы қандай әлеуметтік-экономикалық әсерге қол жеткізілетіні туралы ҚР Энергетика министрлігінің Газ саласын дамыту департаментінің директорының орынбасары Қуаныш Сәрсекеев мәлімдеді.
«Сарыарқа» газ құбырының құрылысы қашан басталады және оның құрылысы қашан аяқталады?
- Астана, Қазақстанның орталық және солтүстік өңірлерін газдандыруға арналған Сарыарқа газ құбырының құрылысы 2018 жылдың қараша-желтоқсан айларында басталады. Құрылыстың басталу күні нақты бас мердігер анықталғаннан кейін белгілі болады. Жоспар бойынша бұл жобаны 2019 жылдың соңына дейін аяқтау жоспарлануда.
«Сарыарқа» газ құбыры төрт кезеңде салынатын болады. Бірінші кезеңде ол Қызылорда-Жезқазған-Қарағанды-Теміртау-Астана бағыты бойынша өтеді.
«Сарыарқа» газ құбыры төрт кезеңде салынатын болады. Бірінші кезеңде ол Қызылорда-Жезқазған-Қарағанды-Теміртау-Астана бағыты бойынша өтеді.
Бірінші кезеңде газ құбырының құрылысына қандай сома жұмсалады?
- Жобаны қаржыландыру схемасы мен мерзімі 2018 жылдың 27 тамызында үкіметаралық экономиканы жаңғырту жөніндегі мемлекеттік комиссияның отырысында қаралып, бекітілді. Сарыарқа газ құбырын салу үшін «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі мемлекеттік органдармен және ұйымдармен бірлесе отырып қаржыландыру құрылымын әзірледі, бірінші кезеңнің құрылысы құны 267,3 млрд. теңгені құрайды.
Бұл жобаның іске асырылуына әлеуметтік және экономикалық әсер қандай болады?
- Біріншіден, бұл магистральдық газ құбырының бойындағы инфрақұрылымды дамыту және табиғи газды пайдаланатын жаңа өндірістер пайда болады. Сондай-ақ, «Сарыарқа» газ құбырының бойындағы табиғи газбен 171 елді мекенді кезең-кезеңмен қамтамасыз ете аламыз. Мемлекеттік органдар мен компаниялармен бірге бұл жобаны уақытында жүзеге асыру үшін барлық күш-жігерін жұмсайтындарын атап өткім келеді.
Жаңа газ құбырын салу және пайдалану кезінде қанша жаңа орын құрылады?
- «Сарыарқа» газ құбырының құрылысы кезінде 800-ге жуық жұмыс орны құрылады, ал техникалық-экономикалық негіздеменің жұмыс жасау кезеңінде 225 адам жұмыс істейді.
Астананың тұрғындары үшін газ құбырының іске қосылғаннан кейінгі орташа тарифі шыға ма?
- Тариф барлық компоненттерден, яғни тасымалдау құнынан және т.б. Мұның бәрін Табиғи монополияларды реттеу жөніндегі комитет анықтайды, ол түпкілікті бағаны анықтайды. Мен газдың басқа баламалы отын түрлерімен салыстырғанда арзан болатынын атап өткім келеді - мазут, электр және т.б., бірақ көмірге қарағанда қымбат болады. Газдың артықшылығы - бұл отынның ыңғайлы және арзан түрі болып табылады.
Газ құбыры бойынша жаңа инфрақұрылым туралы және табиғи газды пайдаланатын жаңа өндіріс туралы айтып беріңізші.
- Бүгін Қарағанды, Ақмола облыстары мен Астана қаласы әкімдіктері магистральды газ құбыры елді мекендерінің газ тарату желілерінің жобалары бойынша жобалық-сметалық құжаттаманы әзірлейді. Биылғы жылдың соңына дейін олар осы жобаларды дамытатын болады деп күтілуде, содан кейін газды басқару жүйелерінің техникалық сипаттамалары белгілі болады және жаңа өндірістер өңірлерде газға қосылатын болады.
«Сарыарқа» газ құбыры іске қосылғаннан кейін қоршаған ортаға қандай әсері болады деп ойлайсыз?
- «Сарыарқа» газ құбырының құрылысы көмірді ауыстыру арқылы «Сарыарқа» газ құбырының (Жезқазған, Қарағанды, Теміртау, Астана) бірінші кезеңінің бағыты бойынша өңірлердегі экологиялық жағдайды жақсартуға ықпал етеді. Жылыту кезеңінде, әдетте, қаладағы «түтіндер» бар - әдетте бұл құбылыс сапасыз отынның суға кетуіне байланысты және, тиісінше, газдың ластануы жоғары, яғни зиянды шығарындылар атмосфераға шығарылады. Егер біз табиғи газды жанармай ретінде пайдаланатын болсақ, ол қоршаған ортаға зиян келтірмейтін отын түрі болып табылады, бұл қалада да, газ құбыры бағытындағы басқа елді мекендерде де экологиялық жағдайды жақсартады. Сонымен бірге, газ құбыры салынғаннан кейін алдын ала деректер бойынша жылына 60-70 мың тонна болатын ластағыш заттардың шығарындыларын азайту әсері 2030 жылға дейін реттеледі деп ойлаймын.
