Алматы полициясы үшін синтетикалық есірткі қазір нағыз проблемаға айналды. Оларды тұтыну саны жыл сайын артып келеді. Құқық қорғау органдары жиналыстар ұйымдастырады, есірткі зертханаларын жабады, жарнамаларды бояйды, бірақ одан толықтай құтылу мүмкін емес.
Қауіпсіздік күштері қандай шараларды қолданады және олар "синтетикамен" күресуде қаншалықты тиімді? Алматы қаласы ПД есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл басқармасының бастығы Ерлан Алмағамбетов өңірдегі іс-шаралар туралы айтып берді.
"2022 жылдың 10 айында біздің қызметкерлер 414 г-нан астам героин, 404 кг-нан астам марихуана, 90 кг гашиш және 211 кг "синтетика"тәркіледі. Барлығы 706 кг түрлі есірткі тәркіленді. Өткен жылдың осы кезеңінде 380 кг 825 г есірткі заттары тәркіленді", - деп атап өтті сарапшы.
Алматы полициясы бүгінгі таңда басты проблемалардың бірі – синтетикалық есірткі өндіретін зертханалар деп мәлімдейді. Құқық қорғау органдарының оларды жабуға уақыты жоқ, өйткені жаңалары пайда болады. 2022 жылы қауіпсіздік қызметкерлері алты есірткі зертханасын анықтап, жойды. Олардың барлығы дерлік жеке секторда болды, кейбір кәсіпкерлер пәтер жалдап, сол жерде есірткі өндірді.
"Зертханада есірткіні негізінен жастар жасайды. Барлық жауап алуларда кейбіреулер өздерінің қылмыстық әрекеттерін жұмыссыздықпен ақтауға тырысады, ал басқалары оңай ақша іздегендерін айтады. Жақында Наурызбай ауданында полиция қызметкерлері жеке үйді жалға алған алты жас жігіттерді ұстады. Ұсталғандардың барлығы 20 жастан 23 жас аралығындағы жастар", деді Ерлан Алмағамбетов.
Алматы мен облыстағы барлық зертханаларда полицейлер арнайы химиялық реактивтерді, синтетикалық есірткі өндіруге арналған түрлі компоненттерді және дайын өнімді табады. Тәркіленген есірткінің құны 150 млн теңгеден асады.
"Алысқа барудың қажеті жоқ. Жақында Алматыда мефедрон өндіретін есірткі зертханасын ашқан К. тұрғынын ұстадық. Оның тіпті қала мен Алматы облысы бойынша өткізу схемасы нақты жазылған. Ол бетбелгі қойып, тауарды осылай сатты. Біз одан 85 келі дайын өнімді тәркіледік", - дейді Алмағамбетов.
Полицейлер Алматыда есірткі сату нүктелері көп жылдар бойы өзгермегенін атап өтті. Бұрынғыдай, "сусын" түнгі клубтарда сатылады. Екі ай бұрын ойын-сауық орындарының бірінде бармен ұсталды. Қыз бала "синтетикамен" сауда жасады. Тінту кезінде одан 20 пакет мефедрон тәркіленді.
"Қазір есірткі сатушылар өз сатып алушысын көрмеуге тырысады және байланыссыз әдістерді қолданады – есірткіні интернет арқылы сатады. Ағымдағы жылдың басынан бері біздің қызметкерлер Алматыда осындай 47 дистрибьюторды ұстай алды", - деп нақтылады спикер.
Алмағамбетов қазір еріктілер синтетикалық есірткі өндірушілермен және таратушылармен күресуге көмектесетінін айтады. Алматыда "narkostop" жобасы құрылды. Аудандық полиция бөлімшелерінің қызметкерлерімен бірлесіп, қала аумағындағы еріктілер "синтетиканы"сату туралы 9 мыңға жуық граффити-жазуды тауып, бояды.
"Интернет-ресурстардың мониторингі барысында полиция қызметкерлері есірткіні жарнамалайтын және тарататын 585 сайтты анықтады. Олар туралы ақпарат тиісті органдарға бұғаттау үшін ұсынылған. Сондай-ақ, біз есірткінің пошта арқылы таралуының бес фактісін анықтадық. "Сусын" конвертке салынып, жөнелтілді. Біз барлық қатысушыларды ұстай алдық, олардың материалдары сотқа берілді".
Ерлан Алмағамбетов Құқық қорғау органдары Алматы тұрғындары мен қала қонақтарынан күш біріктіруді және синтетикалық есірткінің таралуымен бірлесіп күресуді сұрайды.
Атап айтқанда: Интернетте есірткіні жарнамалау фактілері туралы дереу хабарлау, телефондармен жазуларды бояу, сондай-ақ балалармен әңгімелесу және синтетикалық есірткіні қолданудың қауіпті екенін түсіндіру.
