Бірнеше жылдық реформалардан кейін Қазақстанның азаматтық қоғамы орнықты дамудың негізгі тіректерінің біріне айналуда. Қоғамдық кеңестерден бастап еріктілер қозғалыстарына дейін елде диалог, өзара сенім және жауапкершілік мәдениеті нығайып келеді. Мемлекет пен азаматтар бірге әрекет етуді қалай үйренеді?
Азаматтық қоғамдағы диалогтың маңызы
Азаматтық қоғамды дамытудың 2025 жылға дейінгі мемлекеттік тұжырымдамасы негізгі векторды белгіледі: билік пен қоғам арасындағы серіктестікті нығайту. Бүгін ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің деректері бойынша 2023 жылғы сәуірдегі жағдай бойынша 23 335 ҮЕҰ тіркелген — оның ішінде 18 204 жұмыс істеп тұр.
Бұл үкіметтік емес ұйымдардың есептердегі Статистика ғана емес, қоғамдық қатысу жүйесінің бір бөлігіне айналатынын көрсетеді.
Қоғамдық бастамалар – өзгерістер энергиясының көзі
Eurasia Foundation Central Asia-мен бірлесіп жүзеге асырылатын "Qolda" бағдарламасы мемлекет пен азаматтық сектор тандемде жұмыс істейтін мысалдардың бірі болды. Ресми мәліметтерге сәйкес, ҮЕҰ-ға 670-тен астам шағын грант берілді, олар әдістемелік және консультациялық қолдау алды.
Волонтерлік саласында да жақсартулар байқалады: есептің деректері бойынша 2024 жылдың басында Қазақстанда волонтерлік қызметке шамамен 275 000 адам қатысты.
Бұл деректер мынаны көрсетеді: азаматтық сектор күшейіп, қатысу жаппай болады.
Ашықтық – сенім тілі
Сандық құралдар азаматтарға билік органдарымен тікелей қарым-қатынас жасауға мүмкіндік береді. Ashyq Aqimat және E-otinish сияқты қызметтер берілген өтініштердің шешімін бақылауға мүмкіндік береді.
Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің ақпараты бойынша, электрондық сервистер арқылы 2024 жылы 2,3 млн-нан астам өтініш өңделді. Бұл азаматтардың да, мемлекеттік институттардың да жауапкершілігінің жаңа мәдениетін қалыптастырады.
Жастар – жаңа қатысу мәдениетін қалыптастырудың негізгі факторы
Жастарға ерекше көңіл бөлінеді. Zhas Project жобасы аясында мыңдаған жас қазақстандықтар медиа жобалардан бастап экологиялық акцияларға дейін өз бастамаларын іске асыруға қолдау алуда.
Президент жанындағы Жастар Конгресінің және ұлттық қоғамдық сенім кеңесінің пайда болуы жас көшбасшылардың идеяларын айтуға мүмкіндік береді. Мұның бәрі қатысудың басқаша болғандығын көрсетеді — белсенді, бастамашыл, цифрлық.
Азаматтық қоғамды дамыту-бұл ұран емес, мемлекет пен азаматтар бірге жұмыс істейтін күнделікті тәжірибе. Қазақстан ынтымақтастықтың заманауи моделін қалыптастырады, оған қатысу жауапкершілікті, ал сенім-нәтижені білдіреді.
Бұл дамудың негізгі ресурсы-сенім, ал сенім әркімнің қатысуынан туындайды.
