2019 жылдың 15 сәуірі француздар үшін қайғылы кейіпте тарихта қалды. Франция астанасы Париждегі ең ғаламат тарихи ескерткіштердің бірі - Нотр-Дам де Пари - Құдай Ана соборын өрт жалмады. Жалпы, тарихта мұндай әйгілі ғибадатханалардың өртенуі аз болмаған.

 Тарих қайталана ма?!

Көне грек тарихында Герострат деген атақшыл адам туралы оқиға бар. Оның бiр ғана арманы - қалайда адамзаттың бәрiн таңқалдырып, тарихтың бетiнен мәңгiлiкке ойып орын алсам дейді. Оның бұл ұлы арманының орындалуына өңiрдiң атағын бүкiл Элладаға, Шын мен Мысырға дейiн әйгiлеген атақты Артемида ғибадатханасы себеп болады. Әйгілі атақшыл сол ғибадатхананы өртеп мәңгі тарихта қалды. Әрине, атақшыл, бүлдіруші ретінде. Бұл – бір.

1950 жылы будда iлiмiн үйренушi шәкiрттердiң бiрi жапонның көне астанасы Киотоның ең мәшһүр сәулет жәдiгерлерiнiң бiрi Кинкокудзи ғибадатханасын өртеп жiбереді. Бұл оқиға әлемге әйгілі жапон жазушысы Юкиа Мисиманың «Алтын ғибадатханасын» дүниеге әкелген еді. Бұл – екі.

Араға ғасырға жуық уақыт салып, 2017 жылы 10 желтоқсанда Сычуанда орналасқан 16 қабаттан тұратын ағаштан жасалған будда ғибадатханасын өрт шалды.  Азиядағы ең ірі будда ғибадатханасы да тілсіз жаудың құрбаны болды.  

Міне, күні кеше қаншама ғасырлық тарихы бар, туристердің  Еуропадағы ең көп бас сұғатын таңғажайып сәулет жәдігерлерінің бірі – Нотр Дам де Пари де бұрынғы ғибадатханалрдың кебін кешті. Қалың оқырманға бұл ғажайып, готикалық үлгідегі тарихи нысан туралы 7 қызықты деректі ұсынамыз.

1. Ғибадатхана құрылысы 1163 жылы басталып, іс жүзінде 1330 жылға дейін екі ғасырға жуық уақыт созылды.
2. 2013 жылы шіркеудің 850 жылдығы тойланды. Яғни, биыл 856 жылдығы болатын.
3. Кешегі күнге дейін шіркеуге күн сайын 30 000-н 50 000-ға дейін, жылына 14 миллион турист келетін.
4. Бұл ғибадатханада 1804 жылы желтоқсан айында Наполеон таққа отырып, басына император тәжін киген еді.
5. Бұл ғимаратта ешқандай қабырға жоқ. Қабырға орынына аркаларға жалғасқан бағандар қойылған.
6. Шіркеуде Иса пайғамбарға қатысты 3 жәдігер сақталған – Алқоры ағашының бұтақтарынан өрілген тәж, Иса пайғамбар керілген крестің фрагменті мен пайғамбардың денесіне қағылған шегенің бірі.
7. Әйгілі жазушы Виктор Гюгоның осы тарихи нысан туралы (1802 - 1885) «Құдай ана соборы» романы нысанды тамашалушылардың санын күрт көбейтті.

Дайындаған: Наурызбек Сарша