Өнер – халық тарихының шежіресі. Өнер арқылы өмірдің кең тынысы, тіршілік құбылыстары, адамның әртүрлі сезімі бейнеленеді.
Қазақ халқының басынан өткен сан қилы замандар, оның тіршілігі мен дағдарысы, салт-дәстүрі, санасы, өмір сүрген ортасы, әдет-ғұрпы арқылы ұлттық өнер ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып, болашақ үшін тарих сахнасына айналды. 
 
Ұлттық өнерімізді бізге жеткізіп кел­ген салалардың бірі – музыка десек, қазақ музыка өнерінің халықпен бірге жасасып, тарихи-әлеуметтік өмірі мен толғаныс-тебіреністерін үздіксіз баян етіп келе жатқан саласы – ән мен күйі. Қазақтың дәстүрлі тойлары, ойын-сауықтары әнмен серік болып жалғасып келеді. Сол ауыз әдебиетінің ежелгі үлгілері мен қазіргі әндерді шебер ұштастыру үшін талай уақыт талмай іздене білген өнер иелерінің бірі әрі бірегейі «Ақ әжелер» фольклорлық-этнографиялық халық ансамблінің Алматы облысының мәдени-рухани өміріндегі алар орны айрықша.
1986 жылы 8 наурыз – халықаралық әйелдер мерекесі қарсаңында құрылған «Ақ әжелер» ансамблінің өнері көп ұзамай-ақ бүкіл елімізге танылып үлгерді. Ансамбль ұжымы екі-үш жыл көлемінде-ақ аудан, облыстарды аралай жүріп, ансамбль мүшелері 60-тан астам жоқтаудың, жиырмаға жуық жарапа­занның, 15-тей сыңсудың нұсқасын, беташар, бесік, тұсаукесер, бәдік жырларының ондаған нұсқасын жинап, қағазға түсіріп, арқан кесу, құйрық-бауыр асату, құда сүйреу, ат қою, қыз ұзату және тағы басқа құнды дәстүр-салтымызбен әдемі әдіптеп, сахналандыру өнерінің де саңлағы атала білді.
«Ақ әжелер» Мәскеуде өткен «Халық шығармашылығы» байқауының жеңім­пазы атанып, бірінші жүлдені иеленіп қайтты. Ансамбль мүшелерінің дауыстары Қазақ радиосының алтын қорына жазылып алынды. 1989 жылы желтоқсан айында әртіс әжелер Қазақ теледидары ұйымдастырған 1988, 1989, 1990 жылдар­дағы тікелей эфирден берілген «Наурыз» мерекесіне қатысып, көрер­мендер ризашылығына бөленді. 1990 жылы Қазақ циркі үйінде өткізілген «Наурыз-Думанда» өнер көрсеткен әжелер тобы ұлттық өнеріміздің ең асылы мен тұнығын, көкірек түкпірінде көзінің қарашығындай сақтап келген әдет-ғұрып, салт-дәстүрлерді, рәсімдерді өнер тілінде жеткізе білді. Тіліміз бен дінімізді дәріп­теуге де шынайы тілектестік танытты. Ал 1990 жылы Алматыдағы Өнер инсти­тутында өткен халық әндерін зерттеуші-ғалым А.Б.Затаевичтің туғанына 120 жыл толуына орай ұйымдастырылған мерекеде өнер көрсетіп, дүниенің төрт бұрышынан жиылған сазгерлердің ыстық ықыласына бөленіп, ансамбль мүшелері түгелдей марапатқа ие болған. 1990 жыл ансамбль үшін ең жемісті жыл болды. Осы жылы ансамбль мүшелері Варшава универ­ситетінің ректоры Анна Чекановсканың шақыртуымен Польшада қазақ фольк­лорлық өнеріне қызығушылық танытқан халықтар алдында өнер көрсетіп қайтқан. Ал наурыз айында Түркия азаматтары Мансұр Тәйжі, Абдулқайым Үнаман, Құмарбек Өмір мырзалардың арнайы шақыруымен Түрік елінің Қазақкент аймағындағы қандастарымызды халқы­мыздың дәстүр-салты, әдет-ғұрпымен сусындатып қайтқаны тағы бар. Сол кездегі Мәдениет министрлігі 1991 жылы ансамбльдің шеберлігінің өсу деңгейін ескере келе өнерлі әжелерге «Халық ансамблі» деген жоғары атақ берді.
Ана жүрегінің кеңдігі мен кеңпе­йілділігі – олардың жастарды қолөнерге баулуында. Халықтық қолөнерді жандандырып жүрген әжелер өнері аудандық, облыстық, республикалық көрмелерде марапатталып жүр. 1990 жылы әжелер ансамблінің мүшелері өз күштерімен бос қалған интернат ғима­ратын жөндеуден өткізіп, қолөнер цехын ашқан, онда кілем тоқитын 3 станокта 18 қыз-келіншек жұмыс істеп, бір бөлмеде ұлттық киімдер тігілсе, екінші­сінде, кестеленген, ал үлкен бөлмесінде киіз, пима басылып, сырмақ сырылып, киіз қалпақтар тігілген. Жасалған бұйымдар Алматыдағы «Мирас» дүкенінде сатылып, цехта жұмыс жасаған 30 қыз-келіншекке жалақы беріліп тұрған. Үйрету жұмыстарының барлығын тегін атқарған әжелер тобы жастардың өнер үйреніп, отбасыларын асырауына көп көмектесті.
Қолөнер түрлерін жақсы меңгерген Тұрсынхан мен Гүлнұр қазір жеке шеберхана ашып, сонда еңбек етуде. Шынар, Әлия, Нәзира сынды шәкірттері Өнер колледжін бітіріп, дизайнер болып істеп жүр. Қолөнер шеберлігі әжелердің өз мәртебелерін де үстем етуде. 2002 жылы Францияға Қазақстаннан арнайы шақырылған 50 делегаттың құрамында ансамбль жетекшісі – ҚР мәдениет қайраткері, «Ерен еңбегі үшін» медалінің иегері, Жамбыл ауданының Құрметті азаматы, күміс алқалы әже Күміс Кемелбекова Париж қаласының іргесіндегі «Шантелей» спорт кешенінде тігілген он үйдің бірінде әжелер қолынан шыққан ұлттық нақыштағы әсем бұйым­дармен шетелдіктерді таныстырған, алаша, кілем тоқитын өрмек әдістерін көрсетіп, француздардың таңдайын қақтырған. Бұйымдары жоғары баға алып, «Диана Ермес» атындағы арнайы сыйлыққа ие болып, ел мерейін өсірген еді.
Әжелер тобы өнер жолына жастарды тәрбиелеуге көп еңбек сіңірді. 7 жыл ансамбль кұрамында сыңсу орындап келген Жанар Бұланбаева консервато­рияны бітіріп, қазір Астана телеарнасында жұмыс істейді. 10 жасынан жарапазан айтып, ансамбль мүшесі болған Бейбіт Мамытбаев та Өнер институтын бітіріп, сыбызғышы мамандығын алды. Өнер жолына тәрбиеленіп жүрген 5-6 неме­релері бар, соның бірі – Айболат А.Жұ­банов атындағы саз мектебіне қа­былданды. Тәбиға – Селезнев атын­дағы хореографиялық училищеде, Әмина мен Құралай өнер мектебінде оқиды. Осындай ортақ мүддеге үлес қосып жүрген «Алтын алқалы» әжелер Нұржамал Ыбырай­жанова, Орын Әбдірахманова мен «Күміс алқалы» Гүлсімхан Әжнұр, Күміс Кемел­бекова, Зарлыхан Ерұзақова, Зульфия Дүйсенова, Сәткүл Үсіпова, «Қазақстан Республикасының білім беру үздіктері» Әбдірахман Байғанаев, Файна Бай­мұрзаева, Бәтен Мұхаметжанова, Шаймхан Исаева, Шекер Сәрсенбиева, Бүкілодақтық байқаулардың бірнеше дүркін жүлдегері Алтын Әліпбаева мен Қаз КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты болған Гүлсім Каренеева, «Қазақтың 100 әні» байқауының жүлдегері Тұрсынхан Жанаманова, 80 жастағы атақты биші әже Үмітжан Ботбаева, әншілер Үміт Тайжа­нова, Асылхан Нүсіпбаева, Ақылай Күмісбекова, Базаркүл Әжіқожаева, Күлжан Естібаева, Асылхан Мұхамет­жанова, Дана Маханова, Алтынай Нұрбекова сынды әжелеріміздің есімдері әрдайым ілтипатпен еске оралады.
2016 жылы Жамбыл ауданы әкімдігінің қолдауымен өздерінің 30 жылдығын той­лағалы отырған әжелер тобының халыққа да, келер ұрпаққа да берері мол.
 
Ақын атындағы басылымға – 10 жыл
 
«Мұқағали» журналы – мұқағалитану бастауы. Республикаға тарайтын әдеби-мәдени, танымдық журнал ақын мұрасын ұлықтауда айтарлықтай қызмет атқарып келе жатқаны белгілі. Қазір ол қалың бұқараның қажетіне жарап, оқырманның назарын өзіне аударатын белді басылымға айналды. 
«Мұқағали» ақиық ақынның артында қалған мұрасын жаңғыртумен қатар, әдебиет әлемінің сан саласы бойынша да кемелді дүниелердің жариялануына ұйытқы болуда. 

 Облыс әкімі Амандық Баталов «Мұқағали» журналы ұжымын басылымның жарық көргеніне 10 жыл толуымен құттықтады. 
– Бүгінде елімізде қазақ әдебиетінің айтулы тұлғаларының атымен шығатын бірқатар әдеби-танымдық басылымдардың ішінде «Мұқағали» журналының айшықты орны бар. Журнал ақиық ақын Мұқағали Мақатаевтың шығармашылығын кеңінен насихаттап, азаматтық болмысын, ашылмаған қырларын оқырманға таныту жолында тынбай еңбектеніп келеді. Басылымның тақырыбы тек ақын шығармашылығымен ғана шектеліп отырған жоқ, қайта мұқағалитану аясының әлдеқайда кеңдігіне, жүгінің ауқымдылығына оқырманның көзін жеткізіп, сол жауапкершілікті істі абыроймен атқаруда. Алматы облысында жарық көргенімен, таралуы бір өңірмен шектелмейтін «Мұқағали» журналы ақын шығармаларының қазаққа ғана емес, тұтас түркі жұртына ортақ асыл мұра екенін айғақтап келеді. Сондықтан журналдың алғашқы мерейлі тойы – жетісулықтардың да қуанышы. Мұқағали мұраларының өміршеңдік өлшемін таныту жолындағы еңбектеріңіз жемісті болсын! – делінген құттықтауда.
 
62 пәтер берілді
 
Алматы облысында биыл құрылыс саласына 40 млрд теңге бөлінген. Осы қаражат есебінен 237 нысанның құрылысы жүргізілуде. Оның ішінде биылғы жылға белгіленген 173 нысанның 122-сі пайдалануға берілді.
Бұл туралы Орталық коммуни­кациялар қызметінің облыстық бөлім­шесінде өткен брифинг барысында облыстық құрылыс басқармасы басшысының орынбасары Марат Нүсіпбаев мәлімдеді.

Марат мырзаның мәліметіне сүйенсек, жалпы, облыста білім сала­сының 43 нысанының құрылысы мен жаңғырту жұмыстарына бюджеттен 17 млрд 523 млн теңге, ал денсаулық сақтау нысандарына 4 млрд 969 млн теңге қарастырылған.
Сонымен қатар биылғы жылдың 10 айында жалпы алаңы 36,77 мың шаршы метр болатын 62 тұрғын үй салынып, пайдалануға берілген.
 
МҰХИТ АСҚАН ТУЫНДЫ
 
Адам баласының кез келген жасаған шығармашылық жетістігі күллі жұртқа ортақ. Дүниенің бір түкпірінде керемет бір әсем музыка немесе қылқалам туындысының керемет дейтін аты шықса, ол сол сәттен бастап бүкіл адамзаттық рухани құндылыққа айнала бастайды. 

Қайбір жерде болсын өнердің бір қылы үзілсе, ол сол халыққа ғана емес, бүкіл әлемдік рухани байлыққа сызат түсті деп ұғынуымыз керек. Мұндай астарлы ойдың авторы Фон Гумбольд талай жыл бойына сөз өнері мазмұнының тереңдігіне ерекше тоқталып келеді. Мұнда негізгі нәрсе тіл мен ұлттық дәстүр, салт-сана ерекшелігі басымдыққа ие. Құнды шығарма – ұлт қазынасы.
«Өркениеттің тал бесігі – қазақ даласы» деп жүрген ағылшын жұрты тарихымызды танып, әдебиетіміз бен мәдениетіміздің ел болып құрылғаннан-ақ салтанат құрғанын саралап алып, ойын осылайша топшылауда. Олардың рухы берік қазақты біліп, салт-дәстүріміз бен саф алтындай сөзімізді тануының басты күші әдебиетімізде жатыр. Ал оны әлем кеңістігіне шығаратын даңғыл жол – аударма.
Рас, тәуелсіздікке дейінгі 70 жылда ауд­арма мәселесі орнықты жұмыс істе­меді. Ақын-жазушылардың бірлі-жарым шығармасы орыс, ағылшын, неміс тілде­ріне аударылғанымен, оның сыртында әлем әдебиетіне сұранып тұрған туынды көп болатын. Бүгінгі таңда сол олқы­лықтың орны толып, тосыннан орын алған таңғажайып оқиғадай жаңалықтар жанды жадыратуда. 
Осыған орай, Тіл сарайында Америка Құрама Штатының Нью-Йорк қала­сындағы «Metropolitan Classics» баспасынан ағылшын тілінде жарық көрген қазақтың ақиық ақыны Мұқағали Мақатаевтың таңдамалы жинағы мен көрнекті жазушы Бердібек Соқпақ­баевтың «Менің атым Қожа» атты атақты повесінің тұсаукесері өтті.
– Қазақтың бай әдебиеті әлемдік деңгейге көтеріліп, ағылшын тілінде оқылатын болды. Бұл – үлкен жетістік. Хан Тәңірдің мұзбалағы, ақиық ақын Мұқағали мен «Балалық шаққа саяхат» жасаған жазушы Бердібектің есімі Нью-Йорктің төрінде аталып, қазақтың мерейін асырды. Америка жазушылары­ның ағылшын тілінде жазылған класси­калық туындылары қазақ тілінде жарық көруде. Осындай мәдени құндылықтар алмасуының берері көп, – деп кіріспе сөз сөйлеген Амандық Ғаббасұлы салтанатты шараға қатысушы барша қаламгерді айтулы қуанышымен құттықтады.
Расында, бұл – әдебиет саласында жүрген қаламгердің ғана емес, барша қазақтың қуанышы. Мұқағали жырын жастанып оқымайтын адам кемде-кем. Ал «Өлгендер қайтып келмейді» романын жазып, балалар әдебиетіне үлкен үлес қосқан Бердібек Соқпақбаевтың да салған өз сүрлеуі, жолы бар. Міне, осын­дай талантты да танымал қос қаламгердің туындысы мұхит асып, өзге елде жарық көріп жатса, нұр үстіне нұр болғаны. Оған үлес қосқан жандардың бары да ұғынықты жайт. Халықаралық қазақ ПЕН-клубының президенті Бигелді Ғабдуллин бұдан бірнеше жыл бұрын халықаралық жазушылар ұйымының мүшелерін қабылдай отырып, қазақ әдебиетінің көрнекті өкілдерінің шығар­маларын ағылшын тіліне аудару туралы ниет-тілегі барын білдірген болатын. 
Бүгінде сол игі шараны жүзеге асы­руға мұрындық болған Бигелді ағамыз: «Бұл – жалпы қазақ елінің ғана емес, Түркі халықтарына ортақ қуаныш. Қай елге барсақ та, қандай жерде жүрсек те Мұқағалимен мақтанамыз. Ал оның туындыларын алғашқы болып ағылшын тіліне аударып, Бердібектей классик жазушының «Менің атым Қожа» повесін Американың ең беделді баспасынан жарыққа шығарғанымыз дұрыс деп ойлаймын. Ендеше, тау тұлғалы жан­дардың ағылшын тіліне аударылған кітабы құтты болсын» дей келе, қаржылай қол ұшын созып, әдебиетке үлесін қос­қан Амандық Баталовқа деген алғысын жеткізді. 
Сондай-ақ кешегі ашаршылық зама­нындағы қазақтың бастан кешкен өмірі жайлы жазып, барша әдебиетсүйер қауымға, қазаққа «Ақ боз үй» романымен танылған жазушы Смағұл Елубай сөз алып, әдебиетіміздің бүгіні мен ертеңі, аударма жұмысының зор еңбек пен мол қажырды талап ететіндігі жайлы сөз сөйледі. Бұл шарада жетісулық қалам­герлердің атынан сөз алған Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, ақын Әміре Әрін сонау Алып Ер Тұңғадан бастау алатын әдебиетіміздің бүгінгі таңда мұхит асуы Түркі әлемінің қуаны­шы екенін айтып, салтанатты шараға қатысушы қонақтарға деген алғысын жеткізді. Сонымен қатар Қазақстан Журналистер одағының мүшесі, бабалар әдебиетіне қалам сілтеп жүрген жас жазушы Есболат Айдабосын мен белгілі ақын Ерлан Жүніс жас қауымның атынан сөз алса, І. Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университетінің қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті, филология ғылымдарының докторы, ақын Дүйсен Аңсабаев облыс әкімі Амандық Баталов пен қос жазушыны шетелге танытқан қаламгерлерге деген ыстық ықыласын білдірді.
Негізінен, Мұқағали Мақатаев кітабы­ның алғы сөзін талантты ақын Ұлықбек Есдәулетов жазған. Ал Бердібек Соқпақбаевтың «Менің атым Қожа» повесін америкалық аудармашы Кэтрин Фитцпатрик аударды. Осындай тұлғалар мен аудармашылардың зор еңбегімен жарыққа шыққан кітаптың тұсауке­серінде, облыс әкімі Амандық Баталов халықаралық қазақ ПЕН-клубының пре­зиденті Бигелді Ғабдуллин мен танымал жазушы Смағұл Елубайға бағалы сыйлық табыстады. Мұхит асқан қос туындының лентасы қиылып, қаламгерлердің құнарлы сөзімен мәресіне жеткен шарадан көрермендер қуанышпен тарқасты.

Дереккөз: Айқын-ақпарат