Сенат спикері Дариға Назарбаева қорғаныс тәртібінің жаңа әдістерін ұсынды. Оған әскери формалар тігумен айналысатын тоқыма қызметкерлерінің сенат спикеріне және қорғаныс министрлігі мен басқа да департаменттегі басшыларға шағымдануы себеп болған. Бұл туралы 365info хабарлайды.

Шағымданудағы басты мәселе – мемлекеттік органдардың отандық өнімдерге тапсырыс бермеуі. Олар өнімді өзге көрші мемлекеттерден (Ресей, Өзбекстан, Белоруссия) сатып алғанды жөн санайды. 

Қорғаныс департаментіне алғашқы болып шағым түсірген Шымкент қаласындағы «AZALA Textile» тоқыма фабрикасының өкілдері. Басты шағымдарының бірі – мемлекет келісімшарт талаптарын орындамайды. Зауыт 2016 жылдан бастап әскери форманы 5 жыл бойы жеткізіп тұруы керек болған. Ол үшін фабрика құны 5 млрд теңгеден асатын құрал-жабдық сатып алған.Ал 2020 жылдың басында қорғаныс министрлігі алдыңғы талаптан бас тартып, келісімшартты бұзған. Бірақ кейіннен жаңа тендердің барын айтты.

– Жаңа моделдің пішінін жасауға 3 күн уақыт берілсе, ал осы модель үшін жаңа маталарды әзірлеуге 7 күн берілді. Жаңа үлгіні тез әзірлеп шығуға қалай үлгереміз?, – деп шағымданды «AZALA Textile» компаниясының төрағасы Бауыржан Жамалов.

Қазақстанның тоқыма өнеркәсібінде не өзгереді?

Тоқыма жұмысшыларының әскери бөлімге қойған келесі талабы – мемлекеттік қорғаныс тапсырысы туралы ақпараттың еш жерде жарияланбауы.

– Байқау туралы ақпарат тек тігін компанияларынан алынады. Біз бөлімдерден өзіміз ала алмаймыз. Олар оның жабылғандығын айтады. Бірақ егер қорғаныс министрлігі патенттеген үлгіні және бояғышты Mogotex немесе Қытайға орналастырса, менің ойымша біздің ұлттық қауіпсіздігіміз үшін бұл форманы Қазақстанда шығару жаман!

– Біз Ресей, Беларусь және Өзбекстанның қорғаныс министрлігіне зеңбірек атысымен жақындай алмаймыз. Мен НАТО немесе Қытай туралы айтпаймын! Неге біз көрші мемлекеттерді сонша жақсы көреміз?!,  – деді Жамалов.

Әскери қызметке бұйрықтарды индустрия және инфрақұрылымды дамыту министрлігі шығарады. Вице-министр Талғат Жанжүменов, қауіпсіздік күштері елде өндірілетін көлемнің 10%-дан азын құрайтынын айтты.

– Бұл жылына шаққанда 15-15,5 млрд теңге, оның ішінде аяқ киім үшін 3-4 млрд. Мүмкін бұл сіз үшін тиын болар, бірақ 15 млрд-қа жеңіл өнеркәсіп үшін қанша зауыт салуға және жабдық сатып алуға болады, – деп жауап берді Дариға Назарбаева. 

Хабарландырулар тек мемлекеттік қорғаныс тапсырысын орындауға құқығы бар отандық тауар өндіруші қатысушыларға жіберіледі. Оған себеп бұл ақпарат құпия. Өйткені шарттарда киім тігілетін сарбаздардың саны көрсетіледі. Сондай-ақ формалармен қамтамасыз ету керек қоймалар мен базалар бар.

Алайда бұл мәселені шешу үшін сенат спикері агенттікті барлық қатысушылармен құпиялылық туралы келісім жасасуға шақырды. Байқаудың өзі құпия ақпаратты көрсетпестен жариялы және ашық түрде өткізілуі керектігіне назар аударды.

Назарбаеваның айтуынша, жеңіл және тамақ өнеркәсібі белсенді мемлекеттік қолдауды қажет етеді. Ол барлық елде жеңіл өнеркәсіпті дамыту үшін қолданылатынын атап айтты.