Қазақстанның ең үздік нәтижесі

/uploads/thumbnail/20170708195813554_small.png

Кеше Дүниежүзілік эконо­микалық форум (ДЭФ) 2015-2016 жылдарға арналған Жаһандық бәсекеге қабілеттілік туралы жыл сайынғы есепті жариялады. Бұл туралы Қамшы порталы Азаттыққа сілтеме жасай отырып хабарлайды.

Жеті жыл қатарынан рейтинг бойынша бірінші орынды Швей­цария ұстап отыр. Әлемдегі бәсе­кеге барынша қабілетті үш ел: Швей­цария, Сингапур және АҚШ.
Әлемнің үздік бәсекеге қа­білетті 30 елінің қатарына ЭЫДҰ мүшелері болып табылатын да­мыған мемлекеттер кірген. Өңір­лік мәнде осы тізімде Батыс Еуропа елдері басым.
Айта кету керек, үздік отызға Азиядан енген елдер – Гонконг (7), Катар (14), Тайвань (15), БАӘ (17), Малайзия (18), Сауд Ара­виясы (25),Оңтүстік Корея (26) және Қытай (28). 
Осы есеп қорытындылары бойынша Қазақстан өткен жылғы рейтинг қорытындыларымен са­лыстырғанда, 8-орынға көте­ріліп, 140 елдің арасындағы рейтингте 42-орынды алды. Бұл – бәсекеге қабі­леттілік индексінің рей­тин­гісіне қатысудың бүкіл тарихын­дағы Қазақстанның ең үздік нәти­жесі. Төмендегі кес­теден байқап көруге болады, еліміз 2005 жылы бәсекеге қабі­летті елдер арасында 51-орын­да болып, 2009 – 2011 жылдары 72-орынға дейін төмен­деген. 2011 жылдан бері қайта жо­ғарылай бастаған. Тіпті бұрнағы жыл мен былтырғы 50-орыннан биыл 8-орынға алға қарай бір-ақ се­кірген. Бұл – қуанарлық жағдай. 
Қазақстанның жалпы орта ұпайы– 4,49 (2014 жылы 4,42). Бұл елімізге Польша (4,49) мен Италия (4,46) арасындағы рей­тингтегі орынды қамтамасыз етті. ТМД елдерінің арасында Әзір­бай­жаннан кейінгі (40-орын) екінші нәтижеге ие болып отырмыз. Ресей – 45-орын, Грузия – 66, Украина – 79, Тәжікстан – 80, Армения – 82, Молдова – 84, Қырғыз Респуб­ликасы – 102-орын. Айта кету ке­рек, Беларусь, Өзбекстан және Тү­рікменстан рейтингке қатыс­пайды. 
ТМД-ға мүше елдерінің ара­сында Тәжікстан (80; +11), Қа­зақ­стан (42; +8), Қырғыз Рес­пуб­ликасы (102; +6), Грузия (66; +3) және Армения (82; +3) пози­цияларының жақсарғаны бай­қалады. Украина (79; -3), Молдова (84; -2) және Әзірбайжан (40; -2) өз орындарын жоғалтты.
Қазақстанның инновациялық даму факторы бойынша (78; +11) позицияларының айтарлықтай жақсаруы байқалады. Иннова­циялар (72; +13) және Бизнестің бәсекеге қабілеттігі (79; +12) фак­торлары бойынша ілгерілеуге қол жеткізілді. Бұдан басқа, Қазақстан Институттар (50; +7) факторы бо­йынша және Қаржы нары­ғы­ның дамуы (91; +7) факторы бо­йынша өз рейтингін жақсартты. Өткен жылмен салыстырғанда, Еңбек нары­ғының тиімділігі (18; -3) факторы бойынша респуб­ли­каның жайғасымы 3 тармаққа төмен­дегенін атап өту керек. 
ДЭФ елдің бәсекелік артық­шылықтарын жалпы рейтингте елдің орнынан жоғары орнала­сатын факторлар арқылы ай­қындайды. Қазақстан рейтингте 42-орында орналасқан және оның бәсекелік артықшылықтары 42-орыннан жоғары орналасқан факторлар. Қазақстан 22 инди­катор бойынша бәсекелі ба­сымдықтарға ие болады.
114 индикаторы ішінде 73 индикатор бойынша жақсару, 30 индикатор бойынша төмендеу байқалады, 11 индикатор бо­йынша өзгерістер жоқ.
25 индикатор бойынша рей­тинг 10 және одан артық жайға­сымға жақсарды.
Ең елеулі оң өзгерістер өнімін жаһандық үлестіруде жергілікті компанияларды бақылау (60; +31) индикаторы бойынша байқалады. Кеден баждары (73; +28), Мо­нополияға қарсы саясаттың тиім­ділігі (68; +26), Кеден рә­сім­дерінің шығыстары (55; +22) және Ішкі нарықта өнім жеткізуші сапасы (88; +20) көрсеткіштері бойынша 20 жайғасымнан артық жақсаруға қол жеткізілді.
Теріс динамикасы бар 30 индикатордың ішінен 4 инди­катор бойынша 10 және одан ар­тық жай­ғасымға төмендеу бай­қалды. Биз­несте персоналды оқыту прак­тикасының таралуы (76; -14) ин­дикаторы бойынша елеулі тө­мендеу байқалады. Со­нымен бірге Қазақстан Ауыл ша­руа­шы­лығы сая­сатының шы­ғыстары (70; -13) және Венчурлық капиталдың қол­жетімділігі (59; -12), Жылжы­малы кең жолақты байланыс або­ненттері (100 адамға) (44; -10) көрсеткіштері бойынша жайға­сымдарын ай­тарлықтай жоғалтып алды.
Елімізде бизнесті жүргізу үшін күрделі тосқауыл сыбайлас жем­қорлық болып тұр. Өткен жылы респонденттердің 16,7%-ы сыбай­лас жемқорлықты бизнесті жүр­гізуге негізгі кедергі ретінде атап өтті. Осы жылы олардың үлесі – 13,9%.
Сонымен қатар Қазақстанда бизнесті жүргізу үшін анағұрлым проблемалық факторы ретінде респонденттердің 13,9%-ы қар­жы­ландыруға қол жеткізуді атап өтті. 
Бизнесті жүргізу үшін басқа маңызды кедергілердің қатарында инфляция (13,3%) және салық мөлшерлемелері (10%) бар. 
Қалай дегенде де еліміздің жаһандық деңгейде алға жылжы­ғаны қуантады. Бәсекеге қабілетті елдердің қатарынан ойып тұрып орын алу – кез келген мемлекеттің үлкен арманы. Біздің де меже белгілі. Қазіргі қарқынымызға қарағанда көздеген мақсатқа қол жетуге деген талпыныстың зор екенін аңғарасың.

 

Пікір қалдыру

Қатысты Мақалалар