Ойынға тәуелділік немесе лудомания Қазақстанда күн өткен сайын елеулі әлеуметтік проблемаға айналуда. Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметінше, 2024 жылы республиканың стационарларында "құмар ойындарға тәуелділік" диагнозымен 69 пациент емделді, ал 2025 жылдың бірінші жартыжылдығында – 47 адам тәуелділіктен арылды.
Статистика
Елде осындай пациенттер бойынша ресми статистика жүргізілуде: 2025 жылғы 1 шілдеге диспансерлік есепте 30 адам тұрды, ал бір жыл бұрын 15 адам болған. Сонымен қатар, людоманиямен ауыратындардың көпшілігі 18 бен 35 жас аралығындағы ер адамдар. Аурудың басталуының орташа жасы – 25-30 жас аралығында. Кәмелетке толмағандарда ойынға тәуелділікті тіркеу жағдайлары тіркелмеген.
Қазақстанда лудоманиямен қалай күреседі?
2024 жылдан бастап Қазақстанда ойынға тәуелділікті дамыту қаупі бар адамдар үшін консультативтік бақылау енгізілді. Динамикалық бақылаудан айырмашылығы, бұл формат адамға жалпы мәліметтер базасына кірмей-ақ ерікті және құпия түрде көмек сұрауға мүмкіндік береді. Сарапшылар бұл қолдау сұраудағы кедергілерді азайтатынын және бұзылуды уақытында анықтауға көмектесетінін атап көрсетеді.
Мемлекет заңсыз ойын бизнесі мен людоманияға қарсы іс-қимылдың 2024-2026 жылдарға арналған кешенді жоспарын іске асыруда. Оның аясында жастар арасында алдын алуға баса назар аударылды. Мектептер мен жоғары оқу орындарында ойынға тәуелділіктің алдын алу бойынша әдістемелік материалдар енгізіліп, психологтарға арналған тренингтер өткізіледі. Тек 2024 жылы ғана 656 білім беру мамандары даярлықтан өтті. Жоғары оқу орындарында, спорт клубтарында, әскери бөлімдерде және мемлекеттік мекемелерде ақпараттық сессиялар мен семинарлар ұйымдастырылады, буклеттер мен бейнероликтер таратылады.
Өңірлерде психикалық денсаулық орталықтары жұмыс істейді. Онда азаматтар медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде тегін көмек ала алады. Дертке шалдыққандарға республикалық деңгейдегі психикалық денсаулық ғылыми-практикалық орталығы қолдау көрсетеді. Мұнда медициналық-әлеуметтік, психотерапиялық және оңалту көмегі қол жетімді.
Осылайша, Қазақстан жастар арасындағы профилактикадан бастап қолжетімді және тегін оңалту бағдарламаларын құруға дейін лудоманиямен күресудің кешенді тәсілін қалыптастыруда. Мамандардың пікірінше, бұл ерте анықтау, психологиялық қолдау және қоғамдық ақпараттандырудың үйлесімі осы тәуелділіктің ауқымын азайтуға және халықтың психикалық денсаулығын нығайтуға мүмкіндік береді.
