Ұлан ауданы – Шығыс Қазақстан облысындағы байырғы ауданның бірі. Аймақ халқының 3,4 пайызы осы ауданда орналасқан. Әкімшілік орталығы қазақтың даңқты батыры – Қасым Қайсеновтің есімімен аталады.
Жыл сайын көркейіп келе жатқан ау­дан­да бүгінгі таңда 16 әкімшілік-территориялық бір­лік, 16 селолық және поселкелік округ, 46 ел­ді мекен бар. 2015 жылдың 1 тамызындағы мә­ліметке сенсек, бүгінгі таңда мұнда өңір хал­қының 7 пайызы тұрады, бұл шамамен 40 мыңнан астам адам. Аймақтағы халықтың 70 пайызы – қазақтар, 27 пайызы – орыстар, қал­ған 3 пайызы өзге ұлттар екенін айта кет­кен жөн. 
Ұлан ауданының экономикасына назар ау­да­рар болсақ, мұнда ауыл шаруашылығы мен мал шаруашылығы жақсы дамыған. Ау­дан көлемінде автомобиль жолы 729 ша­қы­рым­ды құрайды, оның ішінде республикалық маңы­зы бар 168, облыстық деңгейдегі жол – 162, аудандық маңызы бар жол 22,9 ша­қы­рым­ды құрап отыр. Егер дерекке жүгінер бол­сақ, жергілікті маңызы бар автомобиль жол­дарының 53,0 пайызы қанағаттанарлық, 3,4 пайызы жақсы жағдайда. Жалпы, Ұлан өңі­рі арқылы республикалық маңызы бар Өс­кемен – Алматы және Өскемен – Астана тас жолы өтетінінің өзі аймақтың айрықша еке­нін айқындағандай. 
Өңірдің жағымды әрі тұрақты даму үстін­де екенін байқауға болады. Нақты салаларда нә­тиже жоғары. Энергетика, жеңіл және та­мақ, химия және ағаш өңдеу өндірісі мен құры­лыс матариалдары саласы жанданып ке­леді. Бұл өңірге келушілердің қызыға қа­райтын жағы да бар. Ұлан ауданы туристік са­ласымен мықты. 
Аудан ежелден ерекше жаратылған, Ал­тай сілемдерінің қомақты да жұмбақты бө­лігі, асты-үсті тұнған байлық-қарт Қал­ба­тау­дың қойыны-қонышын мекендеп, ғасырлар тізбегінде талай тар жол, тайғақ кешу көрсе де, табанын тайдырмаған жаужүрек ердің, жо­март елдің тұрағы. Бұл өлкені жер бе­тін­де­гі барлық жолдардың түйісетін геог­ра­фиялық айлаққа немесе торапты стансаға теңеуге болады. Дәл осы Орталық Қазақ­стан­нан батыс Сібірдің ит тұмсығы өтпес ор­манын, Моңғолия мен Қытайдың құмды шөл даласын кездестіруге болады. Сондай-ақ осы өлкені бір күн араласаңыз, күн нұрына малынған дала мен шыңдарын, қар мен мұз басқан таулардың бір-бірімен ұла­сып жатқанын байқар едіңіз. Өлкенің тағы бір ерекшелігі мынада: мыңдаған үлкенді-кі­шілі өзендер мен көлдер, сәнді ауылдар мен кенттер, әсем қалалар айналаға көрік бе­ріп тұрады.
Өңірде «Ұлан пирамидасы» бар. Ертісті бой­лай далалы Таврияға қарай бет алғанда еги­петтік «ХЕОПС» пирамидасын еске түсі­ре­тін биіктігі 700 метрге жуық Дулығалы оқ­шаулана көзге шалынады. Таудың ұшар ба­сы алыстан қарағанда батырдың дулы­ға­сын­дай болып көрінгендіктен де тау Ду­лы­ғалы деп аталған. Таудың бас жағында таби­ғат­тың құдіретімен жасалған үңгірлер бар.Оның ені бір шақырымнан, ұзындығы екі ша­қырымнан асып жығылады. Ақ-Бауыр – тас дәуірінің обсерваториясы да келуші­лер­ді қы­зықтырады. Кенді Алтай өңірінің мә­дени ес­керткіштері тас дәуіріне жататын Ақ-Ба­уыр кешені болып табылады. Ол тура­лы көп­теген деректерді ескерсек, XIX-ға­сыр­дың аяғы XX-ғасырдың басына жата­ды. Өткен ғасырдың 80-жылдарында зерттеу жүйе­сі басталып, қызықты тас бетіне өрнек­телген бейнелер Ақ-бауыр Қалба тауларында Сағыр (Ленинка) ауылының шетінде, Өске­мен қаласынан 38 шақырым қашықтықта ор­наласқан. 
Ұлан ауданындағы аумағы атшаптырым жер­ді алып жатқан «Шыбынды көл» сұлу­лы­лығымен ерекшеленеді. 20 мың гектар ау­м­ағы бар «Қайыңды орманынан» 200–300 жыл­дық қайыңдарды ұшыратуға болады. «Інжу-Маржан Сібе көлдері» аймағы адам­дар­ды қарағайлы орманымен ғана емес, жер бедерінің әсемдігімен, тау ауасымен, мөлдір өзен-бұлақтарымен, айнадай жарқыраған көл­дерімен өзіне тартып тұрады. Қалбаның гра­­нитті өңіріндегі көлдердің денсаулықты жақ­сартудағы маңызы ерекше. 
Сұлулығымен тамсандырған өңірде ша­ғын және орта бизнес те дамып келеді. 2015 жылдың 1 қыркүйегіне дейінге мәліметке на­зар аударар болсақ, өткен жылдың осы ке­зеңімен салыстырғанда, аталған сала 31,1 пайыз­ға өскен. Қазіргі таңда шағын және ор­та бизнеспен айналысатын 173 кәсіпорын бар екенін айта кеткен жөн. Бұл саланың жан­дана түскенін мына бір деректен-ақ аң­ғаруға болады: мұның ішінде белсенді жұ­мыс істеп тұрған кәсіпорын 90-нан астам. Де­мек, нәтиже өткен жылмен салыстырғанда 18 пайызға артқан. 
Бұл шағын кәсіпкерліктің жайы десек, же­текші өндіріс бағытында да көрсеткіш жо­ғары. Үстіміздегі жылдың 8 айында өн­діріс орындары 11110,3 млн теңгенің өнімін өн­дірді. Өндіріс орындарының басым бө­лігін, атап айтқанда 90,4 пайызын өндеу сала­сы құрайды. Тау- кен өндірісінде де алға жылжу бар. Сондай-ақ ауданда 23,3 мың тон­на ет өндірілді, сүт – 39,4 мың тонна, жұ­­мыртқа – 14, 9 млн дана өндірілді. Ірі қара мал да 57, 3 мың басқа жетті, оның – 21, 6 мыңы сиыр, қой мен ешкі – 114,6 мың ша­ма­­сын­да. Жылқының саны – 22,5 мыңнан асты. 
Жалпы айтар болсақ, халықтың әлеу­меттік жағдайы өңірдің экономикалық дам­у­ы­на да байланысты екені сөзсіз. Бұл ретте 2015 жылдың екінші тоқсанында халықтың орташа еңбекақысы 85589 теңгені құрады. 
Елбасы жыл сайынғы Жолдауында ай­мақ­тағы индустриялық-инновациялық бағ­дарламаның дамуына басты назар аударып ке­леді. Инвестиция тартып, жергілікті ха­лық­ты тұрақты жұмыспен қамтамасыз ету – үлкен шаруа екені белгілі. Осы орайда Ұлан ауданында индустриялық-инновация­лық бағдарлама негізінде 3 жоба жүзеге асып жатыр. Жылдық құны 3351,3 милион теңге тұ­ратын «Өскемен құс фабрикасында» құс етін 20000 тоннаға дейін кеңейту мәселесі тұр. Сонымен қатар «Өскемен полиэтилен құ­быры зауыты мен ет және үй құстары құ­рылысы зауытын салу да өзекті. 2014 жылы да бірқатар жобалар жүзеге асты. Атап айтар болсақ, Саратовка селосының маңайында уылдырық және бекіре тұқымдас балықтың етін өңдеу жобасы басталды. Мұндағы мақ­сат – балық өнімдерін Қазақстанға және ел­ден тыс жерлерге тарату. Сондай-ақ «Өн­діріс 2» бағдарламасы бойынша «Болашақ» КХ жоғары сапалы ет өнімдерін дайындауды іске асырмақ. Бұл ретте өндіріске инвес­тициялық салым 3000 млн теңге шамасында, оның ішінде 120 миллионы кәсіпорының өзі­нікі болса, 180 млн теңге «Сбербанк» ар­қылы алынып отыр. Егер бұл жоба жүзеге аса­тын болса, онда кәсіпорын жылына 200 тон­на сиыр еті, 100 тонна жылқы, 400 тонна қой етін нарыққа шығармақ. Жабдықтардың бар­лығы да Ресей, Словакия және өз рес­пуб­ликамыздан әкелінеді. Жобаны жүзеге асыру мерзімі қырқүйектің аяғы болмақ. 
Бұл ғана емес, ауданда «Алтын асық, «Құ­лан», «Жол картасы жұмыспен қам­ту – 2020», «Тұрғын үй – 2020», «Жасыл эконо­ми­ка» және тағы да басқа мемлекеттік және ай­мақтық бағдарламалар орындалып жатыр. 
Әрине, аталған аудан экономикасының өсуі мен халықтың жұмыспен тұрақты қам­та­масыз етілуі, ең алдымен, басшыға қатыс­ты еке­ні сөзсіз. Бұл орайда жас та болса, іс­кер­­­лі­гімен танылып жүрген Ұлан ауданы әкі­­мі­­нің міндетін атқарушы Дулат Қа­жа­нов­тың ең­бегі қажырлы деп айтуға болады. Мық­ты ме­неджер ретінде ұйымдастыру жұ­­мыс­тары­мен көзге түсіп, еңбегінің нә­ти­жесі көріне бас­таған Дулат Зайсанбекұлының мақ­саты ай­қын. Аймақ басшысы Даниал Ахме­товтың тап­сырмаларын уақытылы орын­дау. Со­нымен қатар ел бюджетін ысы­рап етпей, қар­жының дер кезінде жұмсалып, тиіс­ті ны­сандардың өз шағында аяқталуы. 
– Елбасының «Нұрлы жол – болашаққа бас­тар жол» атты Жолдауы халыққа зор се­р­пін берді. Біз халықтың ортасында отыр­ған­дықтан көпшіліктің тілегін барынша қа­на­ғаттандыруға тырысамыз. Президенттің «100 нақты қадам» халықтың реформасын жүзеге асыру – басты міндетіміз. Сондықтан елдік мүд­дені көздейтін бұл тарихи құжат бәрі­міз­дің басты тұғырнамамызға айналуы керек, – дейді Ұлан ауданы әкімінің міндетін ат­қару­шы Дулат Қажанов.

"Қамшы"сілтейді

Дереккөз: Айқын-ақпарат