Тарихи деректерде ХІІ ғасырда архипелагқа теңіз арқылы жеткен жау кемесін тайфун суға батырады. Жапон елін сақтап қалған дүлей теңіз дауылын камикадзе (Құдайдың жіберген желі) деп атаған. Жаугершілік заманда Отан үшін жанын қиятын азаматтардың жасағын камикадзе деп атаған. ІІ дүниежүзілік соғыс кезінде Окинаваны Америка әскерінен азат етуге камикадзе араласты. 1944 жылы адмирал Ониши Такидзироу Филлипинде камикадзені жасақтады. «Адам қайық» жау кемесіне қарсы бағытталса, «адам мина» су асты арқылы әрекет етті. Соғыс кезінде Жапония қарулы күштерінде камикадзе отрядтары болды. Тынық мұхиттағы соғыста Америка әскерінің 80 пайызын камикадзе жойған. Қақтығыстың сан түріне төтеп беретін Америка әскері камикадземен күресуге дайын емес еді. Камикадзе отрядтарының мақсаты Отан үшін, жапон елі үшін жан беру болды. Бұл ұғым бушидо самурай ерлік жолының қағидаларынан туған. Камикадзеге бел буғандар бушидо ережелеріне бағынады. ІІ дүниежүзілік соғыс кезінде камикадзе жасақтарының қасиетті құралы самурай қылышы болған. Камикадзе жігіттері ежелгі самурайлар сияқты бастарына ақ кездеме байлайтын. Бұл ар жолында туған жер үшін күресуге деген ұмтылысты бейнелейді.
Самурайлар үшін сэппуку (қарнын жару) өзінің ерлік жолынан тайғанын білгенде қолданатын әдіс болған. Сэппукуге ерікті түрде барған. Тарихта сэппуку жасаған атақтылардың қатарында жазушы Юкио Мишима да бар. Ол 1970 жылы әскери төңкеріс жоспары жүзеге аспаған соң, самурайлық әдіспен қылышына қол созды.
Жапонияда құқық қорғаушылар ата-бабадан жеткен ерлік дәстүрлерін ұмытпайды. Көне заманның «Букэшйохатто» (Әскери істер заңы), «Будо шйошиншю» (Әскери өнер негіздері) сияқты еңбектер Жапониядағы құқықтанудың бастаулары болып табылады. Даңқты самурай Ямамото Цунэтомоның «Хагакурэ» деген еңбегі де ежелгі ерлік дәстүр, Отан қорғаудағы ұстанымдар жайлы мол мағлұмат беретін дүние.
Бүгінде орталықтандырылған жапон полициясы Төтенше жағдайлар министрлігінің қызметімен де айналысады. Ал Ұлттық Полиция агенттігі полицейлердің жұмысын бақылайтын мемлекеттік қоғамдық қауіпсіздік комитетінің маңызды органы болып табылады. Агенттікке Жапония полиция академиясы мен полиция ғылыми институты қарайды.
Бүгінде Жапония қылмысты ашудың ең жоғары деңгейімен және қылмыс санының аздығымен белгілі. Жапония полициясы өте тиімді және жетілген құрылымдағы жүйе. Дүниежүзі бойынша ауыр қылмыстың ізін суытпай ашудан Жапония бірінші орында тұр. Халықаралық сарапшылардың пікірінше, жоғары деңгейдегі жүйелілікпен бірге жапон санасындағы ар-ұждан қағидаларының берік сақталуы қылмыстың аз болуына басты негіз болып отыр. Тіріге қиянат жасамау, қанағатшыл болу, бөтеннің мүлкіне қол сұқпау, т.б. тәрбие нормалары қоғам өмірінен көрініс тапқан.
Шарафат Жылқыбаева
жапонтанушы
