Ұлыбритания армиясының жоғары дәрежелі офицері АҚШ президенті Джо Байденнің Ауғанстаннан кетуіне "мүлдем таң қалғанын" айтты. Оның ойынша, бұл 20 жылдық соғысты "мүлде ысырап ету".

– 6500 адам қайтыс болды, оның ішінде Дүниежүзілік сауда ұйымындағы 3000 адам да көз жұмды және біз ештеңеге қол жеткізе алмадық, – деді Британияның арнайы операциялық штабының зейнеткері Тревор Култ. Култты ағылшын патшайымы да, АҚШ президенті Джордж Буш та марапаттаған.

"Ол 20 жылдық еңбекті 24 сағаттан аз уақыт ішінде жоқ қылды" деді Култ.

Култ Боснияда, Иракта және Ауғанстанда 21 жыл қызмет еткен, 178 шайқасқа қатысқан және үш жарылыс кезінде аман қалған. Патшайым оған Ұлыбританияның ең жоғары марапаттарын берген. Буш оны Ақ үйде кешкі ас кезінде президенттік дәйексөзбен марапаттаған.

– Байден – Америка Құрама Штаттарының тарихындағы ең қабілетсіз президент. Ол террористермен дос болды. Ақ үй Батыс үшін дос емес. Бұл президент болған кезде тіпті қауіпті,– дейді ағылшын офицері.

Култ көптеген британ генералдармен және арнайы операциялардың офицерлерімен Байден туралы сөйлескенін айтты. Култтың сөзінше, олардың барлығы Байденнің логикасын ешкім түсінбейтініне келіседі.

– Біз Байден Батыс үшін Талибанға қарағанда әлдеқайда қауіпті деп санаймыз. Күдіксіз. Ол бізге опасыздық жасады, – деді Култ.

Бұл пікірлер Ұлыбританияның бұрынғы премьер -министрі Тони Блэрдің мәлімдемесінен кейін айтылды. Блэр АҚШ келіспесе де, Еуропа мен НАТО Талибанға нақты әрекет жасауға дайындалуы керек деген.

Блэр Байденнің Ауғанстаннан кету шешімін сынға алған бірнеше британиялық саясаткерлердің бірі.

Бұған дейін G7 елдері – Ұлыбритания, Канада, Франция, Германия, Италия, Жапония және АҚШ Ауғанстаннан халықаралық күштерді эвакуациялау күнін талқылап, Байденді эвакуацияның аяқталу күнін ұзартуға көндіргісі келген. Ұлыбритания премьер-министрі Борис Джонсон Франция президенті Эммануэль Макрон, Германия канцлері Ангела Меркельмен бірге эвакуация мерзімін ұзарту керек екенін айтқан. Бірақ АҚШ президенті олардың өтінішін тойтарып, өз шешімін "террористік шабуыл қаупінің артуымен" байланыстырған.

Франция эвакуацияны аяқтау үшін көбірек уақыт қажет екенін айтып, мерзім таяған сайын алаңдаушылық білдірген. Германия сыртқы істер министрі Хейко Маас НАТО одақтастарымен және Талибанмен Кабул әуежайын белгіленген мерзімнен кейін де ашық ұстауды талқылап жатқанын айтқан. Ұлыбританя премьер-министрі Борис Джонсон G7 саммитінде АҚШ әскерлерінің Ауғанстанда қалу мерзімін ұзартуды сұрайтынын мәлімдеген және АҚШ президенті Джо Байден эвакуация мерзімін ұзартатын шешім шығарады деп күтілген болатын.

Кейінірек, Байденнің ең жоғары тыңшысын Талибанмен келіссіөз жүргізуге жібергені хабарланып, келіссөздің "соғыс жағдайында" өткені айтылған. Ал, Талибан қозғалысының өкілі эвакуациялау мерзімін ұзартуға қарсы екенін жариялап, оның "ауыр салдары" болатынын айтқан.

АҚШ президенті Джо Байден америкалық күштерді Ауғанстаннан шығару туралы шешім жасап, әскерилерді алып кеткен соң, өз шешімін қорғап мәлімдемелер жасаған.

Байденнің шешімін америкалықтар да, одақтастары да қатты сынға алды. Байденге импичмент жариялауға шақырған АҚШ сенаторларының саны көбейе түсті. Тіпті "Байденді қызметінен алу керек, соттау керек" деген санаторлар да болды..

Ал, Байдан АҚШ күштерін эвакуациялау аяқталғанан кейін өз шешімін дұрыс деп санайтынын айтып, үндеу жариялады. Ол әуе тасымалы арқылы 120 мыңнан астам адамды әкелген АҚШ әскерін мақтады.

"Мен бұл мәңгілік соғысты ұзартқым келмеді, мәңгілікке шығудың соңғы мерзімін ұзартпадым" деді Байден. Ол Ауғанстандағы соғыс аяқталғанын айтты.

Байден АҚШ әскерін Ауғанстаннан шығару туралы 19 рет ескертілгенін айтты. Ол одақтас Ауғанстан басшыларын "сыбайлас жемқорлық пен заңсыздық" жасады деп айыптаса, Трамп әкімшілігін "Талибанмен келісімсіз шығатын келіссөз жүргізген" деп айыптады.