Áıelderdiń quqyqtyń mártebesi eýropalyq órkenıetke qaraǵanda ıslam elderinde áldeqaıda erte naqtylanyp qoıǵanyna qaramastan Batys elderinde «musylman áıelderdiń quqyǵy aıaqqa taptalǵan, qoǵamdaǵy róli tómen» degen jańsaq uǵym qalyptasqan. Álemde matrıarhat ústemdik qurǵan, ıaǵnı, bılik tizginin er-azamattar emes, áıelder ustaıtyn eldiń barynan habardarsyz ba?

Indonezıanyń batysynda oryn tepken Sýmatrada Mınangkabaý qaýymy ómir súredi. Olardyń ómir súrý salty patrıarhaldyq qurylymǵa negizdelgen konservatıvti Saýd Arabıasyn ǵana emes, sonymen birge, zaıyrly elderdi de tańqaldyratyny sózsiz.

Mınangkabaý qaýymynda áıelderdiń "aq - degeni alǵys, qara - degeni qarǵys". Otbasy da áıel. Indonezıanyń osynaý baıyrǵy turǵyndary kúnine bes ýaqyt namazyn qaza qylmaıdy, jylyna bir keletin qasıetti Ramazan aıynda aýyz bekitip, oraza ustaıdy.

Jaǵdaıy kelgender zeketin beredi. Qajylyqqa qarjy jınaıdy. Bul jaǵynan da aq jaýlyqtylar alda keledi. Jergilikti dástúr boıynsha jer men jyljymaıtyn múlikke tek áıelder ǵana ıe bola alady. 

Iaǵnı, áıelder atyna jazylady jáne mura qaldyrǵanda da áıelder eń aldymen eskeriledi. Al bóriktiler balalaryna jınaǵan qarjysyn qaldyrýǵa jáne bilim berip, tárbıeleýge quqyly.

Jas jubaılar da eger bólek tursa, ákesiniń úıine emes, anasynyń úıine túsedi. Otbasyndaǵy barlyq máseleni aq jaýlyqtylar sheship qana qoımaı, bıznespen de shuǵyldanyp, mańyzdy sharalardyń basy-qasynda júredi. 

Derekkóz: Islam.kz