2014 jyldyń 27 aqpanynda Ýkraınada ýaqytsha úkimet bılik basyna kelgen bolatyn. Jańa basshylar bergen kóptegen ýádeler men sózderge qaramastan, búgingi kúni ýkraına azamattarynyń hál-ahýaly jaqsara qoıǵan joq dep jazady qamshy.kz vesti.ru-ǵa silteme keltire otyryp.
Azamattar hál-ahýalynan buryn, Ýkraınada áli ekonomıka bir qalypqa kelmegenin atap ótken jón. Jańa qabyldanǵan reformalar, 2015 jyly $17 mlrd kómekke berilgen qarajat – Ýkraınanyń ekonmıkasyn qalypqa keltire almady. Kerisinshe, Kıev endigi rette qaryzǵa belshesinen batyp, bólingen qarajat ekonomıkalyq problemalarǵa ketip jatyr.
Ekonomıkasy 2%-ǵana kóterilgen Ýkraına úshin bul óte az. Árıne sheksiz tómen quldyraýǵa qaraǵanda mundaı kórsetkish te jaman emes. 2013 jylǵy Memlekettiń Jalpy İshki Ónimi $183,3 mlrd teńgeni quraǵan, ázirge osy kórsetkishke qaıta jetý el ekonomıkasy úshin múmkin bolmaı otyr.
Demografıa men kedeılik
Maıdan ýaqyty aralyǵynda Ýkraına naqty qansha adamnan aıyrylyǵany belgisiz. Alaıda bul san mıllıonnan asatyny beseneden beligili.
Qyrym, Sevastopol men DNR, LNR-diń turǵyndar sanyn eseptegende, barlyǵy 6 mln adam qaza tapqan. Sonymen birge, sońǵy málimetter boıynsha, Ýkraınadan Eýropa elderine sońǵy úsh jylda 1 mıllıonǵa jýyq adam kóship ketken. Endi osyǵan ólim deńgeıiniń sońǵy ýaqyttarda kóbeıgenin eskersek, demografıalyq problemanyń aýyr jaǵdaıda ekenin túsiný qıyn emes.
2013 jyly qaza tapqan adamdar sany jańa týǵandar sanynan 158,7 myńǵa artyq boldy. 2015 jyly bul kórsetkish 183 myńǵa jetken. Jalpy İshki Ónim 2013 jyly adam basyna shaqqanda $3,969 myńdy qurady, al 2016 jyly $2,052 myńǵa tómendegen.
Kiris mólsheri azaıyp, úkimet oryndary buǵan sharasyz bolyp otyr. Ýkraına Ulttyq akademıa ǵylymy Demografıa men áleýmettik zertteý ınstıtýtynyń derekteri boıynsha, ýkraına halynyń búginde 60% kedeılikte ómir súrip jatyr. Al memlekettik qaryz ólshemi $70 mlrdqa jetti.
Óndiris pen eksport
Memlekettiń makroekonomıkalyq statısıkasy el quramynda Qyrym, DNR, LNR bolmaǵan soń, jaǵdaıy nasharlap ketken. 2014 jyldan bastap kóptegen óndiris oryndarynyń jabylýy, búgingi kúni memelekettiń óndiristik jaǵdaıyn qıyndatty. Óndiris 2014 jyly 10,7%, kelesi jyly 13,4%-ǵa tómendedi. 2016 jylǵy 2,4% -dyq kóterilim jaǵdaıdy ózgerte alǵan joq. Ýkraına óndiris naryǵy buryndary Reseıge baǵyttalǵan bolatyn. Al qazir Reseı naryǵy joq, al Eýro Odaqqa onyń taýary qajetsiz. Sondyqtan ishki naryq suranysty qanaǵattandyra almaı otyr.
Sonymen qatar ekonomıkalyq jáne saıası jaǵdaıdy eskerek, sheteldik ınvestısıa quıý máselesi júzege aspaı otyr. Onyń sebebi de joq emes. "Investorlar Ýkraınadan qorqaqtaıdy". İlemdik ekonomıkalyq forýmda ınvestorlarǵa qyzyǵýshylyq týdyratyn elderdiń arasynda Ýkraına 85-oryndy alǵan.
Eksporttyń jalpy kólemi 2013-2016 jyldar aralyǵynda $32,7 mlrd bolyp 57%-ǵa tómendegen.
Shıkizat mıneral resýrstary múldem eksporttalmaıdy. Onyń sebebi, memleket ishinde bul resýrstardyń jetkiliksizdigi. Eksport kólemi $7,5 mlrdtan $1,7 mlrdqa deıin 4 ese qysqardy.
Keńes Odaǵy ydyraǵan ýaqyttaǵy Ýkraına ekonomıkasynyń birqalypty, balansty saqtap turǵan myqty ekonomıka bolǵanyn, tipti halyqaralyq sarapshylardyń ózderi el bolashaǵynan, atap aıtqanda aýyl-sharýashylyǵy, eksport, kásiporyn óndirisinde úlken jetistikter kútietindigin aıtqanyn eskersek, búgingi Ýkraına jaǵdaıy tipti kóńilge qaıaý túsiredi.
Aýdarǵan: Nazerke Musa
Pikir qaldyrý