Búgin, 5 naýryz kúni Almatydaǵy Ahmet Baıtursynuly mýzeı-úıinde Alash Arystaryna arnalǵan as ótti. Asty «Qamshy» aqparattyq agenttigi uıymdastyrdy. Sondaı-aq astyń ótýine Ahmet Baıtursynulynyń ózi turǵan, qazaq ıntellıgensıasynyń izi qalǵan Baıtursynuly úıi-mýzeıiniń dırektory Raıhan Sahybekqyzy qoldaý bildirdi. Aıta ketsek, búgin Alash kósemi Álıhan Bókeıhannyń týǵan kúni. Sondaı-aq bıyl Alash Arystary atylǵan qandy «37»-ge de 80 jyl toldy.

Asqa Prezıdent Ákimshiligi jetekshisi orynbasary Marat Tájın arnaýly quttyqtaý hatyn joldady. Asty tanymal jýrnalıs, Alash áskeri týraly zertteýler jasaǵan Bolat Múrsálim júrgizdi. Asqa jınalǵan qaýym aldymen Qazaqstan Musylmandar dinı basqarmasy bas múftıi Erjan Qajy Malǵajar uly Maıemerovpen birge Alash qaıratkerlerine, ǵasyr buryn Qazaqstannyń irgetasy Alash Orda avtonomıalyq memleketin qurǵan babalarymyzǵa quran baǵyshtady.

Qurannan soń Alashtanýshy ǵalym Mámbet Qoıgeldi  Alash ıntellıgensıasyn ardaqtap sóz sóılep, baıandamasyn jasady. Ol óz sózinde «Alash qaıratkerlerine arnaýly mýzeı salynýy qajet, ony bılikke qarap otyrmaı qalyń qazaq ózimiz jabylyp salýymyz kerek!» dep bastama kóterdi. Sondaı-aq «Qamshy» portaly usynys etken «100 aǵash otyrǵyzý» ıdeıasyn osy jańa mýzeımen baılanystyryp, «100 aǵash jańa mýzeı aýlasynda boı kóterýi tıis» dedi. Mámbet Qojabaıulymen birge sóz alǵan Prezıdenttiń Parlamenttegi ókili Sabyr Qasymov ta quttyqtaýyn oqydy.

Almaty qalasy ákiminiń orynbasary Sultanbek Mákejanov sóz alyp, Alash Arystaryna arnalǵan astyń Alash Ordanyń 100 jyldyǵyn toılaýdyń bastamasy ekenin eske salyp, qutty bolsyn aıtty.

Alash Qaıratkerleriniń jarqyn ókili Muhtar Áýezovtiń uly, ǵalym Murat Áýezov te tebirene sóılep, ákesi Muhtar Omarhanulynyń aýzynan estigen estelikterimen bólisti.

Álıhantanýshy ǵalym Sultanhan Aqquly óz sózinde Alash Ordanyń júz jyldyǵy búgingi Qazaqstannyń júz jyldyǵy ekenin jınalǵan jurttyń qaperine salyp, «Qazaqstannyń júz jyldyq mereıtoıy qutty bolsyn!» dedi. Sondaı-aq, Álıhan Bókeıhannyń 150 jyldyǵy mereıtoıyna arnap shyǵarǵan kitaptaryn Baıtursynuly mýzeı úıine tabystady.

«Qazaqstan RTRK» basqarma basshysynyń orynbasary Qaınar Oljaı korporasıa basshysy Erlan Qarınnyń arnaýly hatyn oqyp, quttyqtaýyn jetkizdi. Sondaı-aq ulttyq arnanyń Alash ıdeıasyn keń kólemde nasıhattaıtynyn, aldaǵy ýaqytta birneshe derekti jáne kórkem fılmderdi halyqqa usynatynyn jetkizdi.

Sóz alǵan Aqjol Partıasy tóraǵasy orynbasary, Qazaq úni gazetiniń bas redaktory Qazybek Isa barsha qazaqty ultshyl bolýǵa shaqyrdy.

Sonymen qosa «Aq orda» respýblıkalyq qozǵalysy basshy Qaırat Satybaldynyń arnaıy quttyqtaýyn ókil Qanat Musaǵulov oqydy.

Asqa Torǵaı óńirinen, Shyǵys Qazaqstan oblysynan, Ońtústik Qazaqstan oblysynan resmı qonaqtar keldi. Ákimderiniń quttyqtaýyn ala kelgen ókilder Alash arystaryna arnap berilip jatqan asqa rızashylyǵyn bildirdi.  

Sondaı-aq sahnaǵa Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń basshysy orynbasary Maraltaı Raıymbek shyǵyp, odaq basshysy Nurlan Orazalınnyń quttyqtaýyn jetkizdi. Al, astyń ótýine keńesshilik etken aqyn Almas Ahmetbek «Álıhan monology» óleńin oqydy.

Aıta keter bolsaq, sóz alǵandardyń barlyǵy Alashtyń toıyna bastama bolyp jatqan «Qamshy» portalyna, portaldyń jetekshisi Bilál Qýanyshqa alǵystaryn aıtty.

Sóz sońynda «Qamshy» portalynyń jetekshisi ári joba avtory Bilál Qýanysh «Ár qazaqtyń Alash arystarynyń aldynda qaryzdar ekenin, Alash qaıratkerlerine taǵzym etý boryshy» ekenin aıta kelip, asqa kelgen qonaqtarǵa alǵysyn bildirdi.

Asqa kelgen qonaqtar arnaýly tigilgen 7 kıiz úıde dastarhanǵa jaıǵasqan sátte shaǵyn konserttik baǵdarlama qoıyldy. «Turan toby», «Alash uly» toby, Bıbigúl Qılymhan, Turdygúl Seısenbek sıaqty óner ıeleri ánnen shashý shashty.

Aýaraıynyń qolaısyzdyǵyna qaramastan asqa 500-deı qonaq qatysty. Olardyń ishinde ǵalymdar, bılik organdarynyń ókilderimen qosa jýrnalıster, zıaly qaýym ókilderi de boldy.

Aıta keterligi eldegi bedeldi BAQ ókilderiniń basshylary derlik Asqa keldi. Olardyń ishinde «Jas Alash» gazetiniń bas redaktory Rysbek Sársenbaı, «Jetisý» telearnasynyń bas dırektory orynbasary Serik Ábikenuly, «Aıqyn» gazetiniń bas redaktory Nurtóre Júsip,  «Qazaq gazetteri» JSHS-niń bas dırektory-redaktorlar keńesiniń tóraǵasyJumabek Kenjalın, «Ana tili» gazetiniń bas redaktory Samat Ibraım, «Asyl arna» telearnasynyń basshy Muhamedjan Tazabek, «Prezıdent jáne Halyq» gazetiniń Bas redaktory Marat Toqashbaevtar,  sondaı-aq Tanymal jýrnalıser Serik Abas-shah, Arman Sqabyluly, saıasattanýshy Aıdos Sarymdar bar. 

Tarıhshy ǵalymdar Beıbit Qoıshybaı, Qaırat Saq, Nábıhan Muhamedjan astyń qurmetti qonaqtary boldy.

«Qamshy» portaly astyń ótýine qoldaý kórsetken Almaty qalasy ákimdigine aıryqsha alǵysyn bildiredi.

Asqa arnap juma kúni jylqy jáne qoı soıylǵan edi. Qurbandyq mal quranyna Ahmet Baıtursynulynyń jıeni Aıman Baısalova, Alashtanýshy ǵalym Mámbet Qoıgeldıev, Nábıjan Muhamedhanov, Beıbit Qoıshybaı, Almaty qalasy ishki saıasat basqarmasynyń basshysy Nurlan Sydyqov, Almaty qalasynyń Bas ımamy Nurbek Esmaǵambet qatysqan bolatyn.

Aıta ketsek, As ótkizýdiń qarjylyq máselesin «Qamshy» portalynyń ózi kóterdi. Astyń ótýine Qaster Ásembaı, Dýman Jaqsybek, Aıbyn Orazǵalı, Birjan Dáýletqazy, Qumar Jumahan, Erlan Tóleýbaı  bastaǵan azamattar qoldaý bildirdi. Sondaı-aq Amanjol Qarabaev, Qaısar Tursynǵoja, Abylaı Sársenbaev, Raýan Buǵybaev sıaqty Alashshyl jastar kıiz úı tigip, astyń daıyndyǵyna atsalysty.

Nurǵalı Nurtaı