Серпінді өсу, жаңа жобалар, бизнестің табысты дамуы және белсенді инвестициялық қызмет — міне, соңғы бірнеше жылда Абай облысын сипаттауға болатын басты көрсеткіштер, бұл туралы бүгін облыстық мәслихат сессиясында Даниал Ахметов айтып берді.

Шынында да, аймаққа кіретін қалалар мен аудандардың экономикасы тұрақты өсуді көрсетеді. 2015 жылдан бастап өнеркәсіп өндірісінің көлемі 5 есе , Агросектор 2,4 есе өсті. Шығыс Қазақстан облысының басшысы атап өткендей, 7 жыл ішінде құрылған Абай облысының қалалары мен аудандарына 2,1 триллион теңге жұмсалды. Облыстық және республикалық деңгейдегі ауқымды жобалар іске асырылды.

Егер өнеркәсіп туралы айтатын болсақ, онда 2017 жылы Ақтоғай КБК өз жұмысын бастады. 2021 жылы зауыт кеңейтілді. Катодты мыс өндіру жылына 25-тен 50 мың тоннаға дейін ұлғайды. Жобаға салынған инвестициялар 760 миллиард теңгені құрады. Бүгінгі таңда Ақтоғай КБК-мыс өндірудің алдыңғы қатарлы, ең заманауи технологиялары қолданылатын әлемдік деңгейдегі кәсіпорын.

Абай өңірінің тағы бір өнеркәсіптік алыбы-жылына 2 миллион тонна құрамында алтын бар кен шығаратын Бақыршық тау-кен байыту комбинаты. Жобаның инвестициялық қоржыны - 134 миллиард теңге. 2021 жылы Семейде қуаттылығы жылына 300 мың тонна шикізат болатын өсімдік майларын өндіретін май экстракциялық зауыт іске қосылды. Жобаның құны 7,9 миллиард теңге.

Облыс әкімі атап өткендей, 2025 жылға дейін Абай өңірінде құны 1,1 триллион теңге болатын тағы 25 ірі жобаны іске асыру жоспарланған. Әлеуметтік тиімділік - бұл 7 мыңға жуық жұмыс орнын ашу. Жеті жыл ішінде ( 2015-2022 жж.) Семей өңірінің инвестициялық белсенділігі айтарлықтай өсті. Республикалық және облыстық бюджеттен берілетін трансферттер сомасы 353 миллиард (республикадан - 200, облыстан - 153) теңгені құрады. Олар білім беруді, денсаулық сақтауды, тұрғын үй және жол құрылысын, коммуникацияларды, мәдениет пен спортты дамытуға бағытталған. Осы жылдар ішінде бірде-бір сала назардан тыс қалған жоқ.

Семейді жылумен қамтамасыз ету саласында үлкен прогресс байқалады, ал бұл мәселе ондаған жылдар бойы шешілмей, өткір тұрған мәселедердің бірі еді.

Өңірде тұрғын үй құрылысы қарқынды дамып келеді, құрылыс ұзақ жылдар бойы "тоқтауға" қойылғанын ескере отырып, қазір көрсеткіштер таң қалдырады және қуантады, мысалы, өткен жылы ғана 326 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді (облыс көлемінің 54% - ы). Қалалық ортаның заманауи талаптарына жауап беретін "Қарағайлы" жаңа тұрғын ауданы пайда болды. Шағын ауданда одан әрі құрылыс үшін барлық қажетті әлеуметтік-тұрмыстық инфрақұрылым салынған.

Халықаралық ауқымдағы іс-шаралар өткізіліп жатқан бірегей көпфункционалды спорттық-мәдени кешен салынды.

Мұнда ерекше қажеттіліктері бар адамдар үшін 150 орындық заманауи оңалту орталығының құрылысы жүріп жатыр. Келесі жылы әлеуметтік нысан жұмыс істей бастайды. Әлеуметтік нысандар тақырыбын жалғастыра отырып, Абай облысында соңғы жылдары 20 мектеп, 4 балабақша, 3 студенттік жатақхана, 13 спорттық және 4 мәдени нысан салынғанын атап өткен жөн.

Денсаулық сақтау саласына ерекше көңіл бөлінуде. Семейде ядролық медицина орталығы ашылды, онда Еліміздегі алғашқы Радионуклидтік терапия бөлімшесі іске қосылды. Осы және басқа да жобалар өңір халқын сапалы медициналық қызметпен қамтамасыз етіп қана қоймай, медициналық туризм сияқты бағытты дамытуға мүмкіндік береді.

7 жыл ішінде облыстық және аудандық маңызы бар 865 км жол 19,6 млрд.теңгеге, сондай-ақ қаланың 223 км көше-жол желісі 17,9 млрд. теңгеге жөнделді.

Семей қаласы әуежайының ғимараты ұзақ уақыт тұрып қалғаннан кейін күрделі жөндеуден өтіп, 2018 жылы ұшу-қону жолағы қайта салынды. Оған 10,7 млрд.теңге кетті. Бүгін қаланың әуе айлағы жазушы және ағартушы Абай Құнанбайұлының есімімен аталады.

Тек өткен жылдың өзінде, Даниал Ахметов атап өткендей, Семей өңірінде 327 ауылдың 290-ы орталық сумен жабдықтауға қосылған, бұл 88,7% - ды құрады. ( 2015 жылы бұл көрсеткіш 42% болған). Абай облысы өз экономикасында бюджеттен тыс қаражатты да белсенді пайдаланады – МЖӘ аясында іске асырылып жатқан жалпы сомасы 16,7 миллиард теңге болатын бірқатар жобалар бар. Еуропа Қайта Құру және даму банкі желісі бойынша ұлттық валютамен 13 млрд. теңгеге 4 ірі жоба жұмыс істеуде. Сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін жаңғырту жүріп жатыр, қазіргі заманғы көшені жарықтандыру және "Сергек" бейнетіркеу жүйесі орнатылды. Алдағы болашаққа жоспарларда - ҚТҚ басқару жүйесін жаңғырту.

Туризмді дамыту саласында соңғы жылдары Алакөл көлі жағалауының инфрақұрылымын жақсартуға ерекше көңіл бөлінді. Бірнеше жыл ішінде ол түбегейлі өзгерді: кіреберіс және ішкі жолдар жөнделді, көлдің жағалауы абаттандырылды, сауда павильондары бар "Арбат" серуендеу аймағы, 3700 орындық көрермендер алаңы бар ашық концерт алаңы салынды. Енді мұнда халықаралық деңгейдегі музыкалық фестивальдерді өткізуге болады.

Туристік маусымға қарай Үржар ауылы әуежайының ұшу-қону жолағын қайта жаңарту аяқталуда, бұл Шығыс Қазақстан үшін ғана емес, ел үшін де "Жұмыспен қамтудың жол картасы" басым жобасы. Әуе айлағы Embraer, Bombardier және басқа класстағы борттарды қабылдай алады. Осының бәрі туризмді дамытуға жаңа серпін береді.

Маңызды жобалардың бірі – "Қоңыр Әулие" үңгірін қалпына келтіру және абаттандыру. Мұнда жарық беріліп, ыңғайлы ағаш тұғырлар жабдықталған, туристер демалатын орындар бар. Ауқымды қайта құрудан кейін "Жидебай-Бөрілі" мұражайы ғылыми-танымдық орталыққа айналды, қазір бұл заманауи кешен, онда тек экспозициялар ғана емес, digital-технологиялар да пайдаланылады.

2020 жылдан бастап Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың тапсырмасы бойынша Семейде қаржыландыру көлемі 260 млрд.теңгені құрайтын қаланы әлеуметтік-экономикалық дамытудың бесжылдық кешенді жоспары іске асырылуда. Даниал Ахметов атап өткендей, бір жылдың ішінде 107,1 млрд.теңге сомасына жобалар іске асырылды. (Барлық жоспарланған көлемнің 41%). Абай өңірі жеткен жетістіктерімен тоқтап қалмайтыны қуантады, биылғы жылы Семейдегі автожол көпірін қайта жаңарту жүргізіледі – жобаның құны 30,1 млрд.теңге.

Семей қаласының айналма жолының құрылысы бойынша құжаттар дайындалды. Қуаттылықты арттыру үшін "орталық" және "Ғаббасов" қазандықтарын қайта жаңарту жалғастырылады. 2025 жылға дейін "Өскемен – Семей" және "Қалбатау-Майқапшағай" жолдары халықаралық маңызы бар басым жобаларды қайта жаңартуды аяқтау жоспарлануда. Тек Семей ғана емес, сонымен қатар Абай облысының құрамына кіретін басқа да аудандарды сумен жабдықтау және жылумен қамтамасыз ету бойынша инфрақұрылымдық жобалар дайын.

Бүгін облыстық мәслихаттың кезектен тыс сессиясында Даниал Ахметов депутаттарға жұмысы үшін алғыс айтып, халық қалаулылары өз облысы мен елінің игілігі үшін одан әрі жұмыс істейтініне сенім білдірді.