Qazaqstandyq JOO-daǵy oqý aqysy bilim sapasyna saı ma?

/uploads/thumbnail/20170718180925729_small.jpg

JOO qujat tapsyrý naýqany bastaldy. Bıyl JOO túsý úshin 93 myń túlek ótinish bildirdi. QR Bilim jáne ǵylym mınıstrligi memlekettik grantty 31 myńnan 37 myńǵa ósirdi. Desek te, JOO grantqa úmitker bolýdyń baldyq mejesine jetpeı qalǵandary barshylyq. Olar qaltasy kóterse aqyly bólimde oqymaq. Al aqyly negizde oqý aqysy ótken jylmen salystyrǵanda 8% qymbattady. Osynda oqý aqysy neniń negizinde qymbattady degen zańdy suraq týyndaıdy.

Kóptegen órkenıetti elderde JOO bilim alý óte qıyn. Oǵan bilimi júırikter men qaltasy qalyńdary ǵana túse alady. Oqý aqysyn qymbatata otyra sheteldik bilim júıesinen úlgi alyp otyrmyz delik. Alaıda jyl saıyn elimizde JOO oqý aqysynyń qymbattaǵanyna baılanysty bilim berý sapasy ótken jylmen salystyrǵanda jaqsarady ma? Bilim berý bazasy keńeıtile me? Oqýlyq, kompúter, ınteratıvti taqta jáne t.b oqýǵa qajetti quraldar kóbeıtildi me? Osy jáne ózge de suraqtardyń jaýabyn Qamshy.kz jýrnalısi bilýge tyrysty.

Qazaqstanda 133 JOO orny bar. Onyń 9-y ulttyq bolsa, 31-i memlekettik ýnıversıtetter. JOO reıtıńisinde ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ birinshi oryndy alsa, ekinshi orynda Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ýnıversıteti. Tehnıkalyq bilim beretin Sátpaev atyndaǵy ýnıversıtet te aldyńǵy shepterdiń birinde.

Atalmysh JOO oqý aqysy ótken jylmen salystyrǵanda ortasha eseppen 8% qymbattaǵan. Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-de kúndizgi oqý bólimde oqýdyń quny orta eseppen 819 myń bolsa, bıyl ol somma 66 myń teńgege ósip otyr. Iaǵnı, osydan 2 jyl buryn 619 myń teńge bolǵan oqý aqysy 855 myńǵa jetti.

Al Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ýnıversıtetinde barlyq mamandyqqa kem degende 60-80 myń kóleminde qosylǵan.

Sátpaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıtetinde bıyl barlyq mamandyqqa 35,500 teńge qosyldy. Ótken oqý jylynda da dál osyndaı sommaǵa qymbattady.

Stýdentterdiń kóbi oqý aqysy kóterilgenimen bilim berý júıesi, bazasynda, jataqhanalarda stýdentterge qolaıly jaǵdaı boıynsha aıtarlyqtaı ózgerister joq ekenin aıtady.

JOO baǵa nelikten jyl saıyn qymbattaıtynyn jáne soǵan saı bilim berý júıesinde oń ózgeris bolady ma degen suraqpen JOO qaýymastyǵynyń prezıdenti Rahmen Alshanovqa habarlastyq.

  Onyń aıtýynsha,  JOO oqý aqysy standartqa sáıkes bekitilip qoıady.

«Qazirgi qymbatshylyqqa baılanysty, komýnaldy qyzmet baǵasy qymbattady. Soǵan sáıkes ǵımaratty kútý, muǵalimderdiń jalaqysy, ǵalamtor sekildi máselerdi sheshý úshin oqý aqysy kóteriledi. KIMEP sekildi ýnıversıtetter shetelden bilikti profesorlardy shaqyrady. Olar az aqshaǵa jumys isteýge kelispeıtini anyq. Dál sol sıaqty basqa da ýnıversıtter de muǵalimderdi shetelge biliktiligin arttyrý úshin jiberedi. Myqty mamandarǵa joǵary jalaqy berý kerek. Sonyń negizinde oqý aqysy kóteriledi» dedi Rahmen Alshanov.

JOO Qaýymdastyǵy prezıdentiniń aıtýynsha, qazir jastar men olardyń ata-analary JOO tańdaǵanda onyń bilim berý sapasyn, ondaǵy oqytýshylardyń biliktiligin tekseretin bolǵan. Buryndary bir japyraq qaǵaz úshin ǵana bilim alsa, bilim sapasy kóńilinen shyqpasa oqý ornyn aýystyratyndardyń qarasy kóbeıgen.

 Bilim – adamǵa quıylatyn eń basty jáne mańyzdy ınvestısıa. Qazirgi tańda barlyq adam derlik ony jaqsy túsinedi. Sondyqtan adamdar sapaly bilim alý úshin qarjysyn aıamaıtyn bolǵan. Sebebi adam baılyǵynan, jumysynan t.b materıaldy zattardan aıyrylsa da onyń bilimin eshkim, eshqashan tartyp ala almaıdy. Bilikti de, bilimdi mamandardy daıyndaý úshin olarǵa sapaly bilim men oqýǵa jaǵdaı jasalý qajet. Elimizdiń túrli salasyn damytyp, jańa lep alyp keletin bolashaq mamandar bolsa, olardyń bilimine asa mán berýimiz qajet ekeni buǵan deıin de talaı márte aıtylyp júr. Sondyqtan bilim tek qaltaǵa ǵana emes, sapaly bilimge negizdelse quba-qup.  

 Aıgerim Taýbaı

 

 

 

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar