Falmatany 13 jasynda týystarynyń úıine qonaqqa bara jatqanda Kamerýnmen shekarada ornalasqan aýylda urlap ketti. Eki er adam Falmatany motosıklmen alyp qashqan. Olar birneshe saǵat jol júrgen. Odan keıin ormanǵa burylyp ketken. Onda lager boldy. Falmata qaıda kelgeninen múlde habarsyz edi.

«Aınalanyń barlyǵy qamysty shatyry bar kishkentaı úıler. Qyzdardy bir jerge ornalastyrdy. Bir shatyrda 9 qyz turdyq. Jerde uıyqtaıtynbyz» dep eske alady Falmata.

Lagerdi «Boko haram» tobynyń sodyrlary basqaratyn.

«Basynda qashýdy josparlap júrdim. Alaıda múmkindik múlde bolmady» deıdi ol.

Kóp uzamaı Falmataǵa sodyrǵa turmys shyǵýǵa nemese óz «mısıasyn» oryndaý tańdaýy turdy.

Falmata jasy kishkentaı bolǵandyqtan turmysqa shyǵýdan bas tartty. Sondyqtan ózin ólimge tigip, ózgelerdiń de ómirin jalmaýy kerek boldy.

Áıelder men balalar lagerge armıa shabýyl jasaǵan jaǵdaıda olardy sodyrlardyń áıelderi retinde jazalaıdy dep qoryqty.

Tikushaqtyń daýsy shyǵa qalsa lagerdegi adamdardyń záre-quty qashatyn.

Lagerdegi ómir

Tań erteń turasyń. Tańǵy as. Tazalyq jumystary. Namaz oqý. Tamaq ishý, qaıta tazalyq jumystary. Ár kún osylaı ótetin.

Qyzdar kúnine birneshe saǵat Quran aıattaryn jattaıtyn. Falmata úshin dinı sabaqtar lagerdegi suryqsyz ómirde jalǵyz jubanysh boldy.

Bir kúni qarýly eki er adam lagerge kelip, lagerdegi kúndelikti ómir baǵytyn basqa arnaǵa burdy.

Falmataǵa tezirek jınalyp, mańyzdy oqıǵaǵa daıyndalýdy buıyrdy.

Falmatanyń shashyn tiktep, aıaǵyna qyna jaqty. Falmata bastapqy kezde toıǵa daıyndyq dep oılady.

«Meniń Hýva esimdi qurdasym boldy. Ol turmysqa shyǵýǵa óz kelisimin berdi. Turmysqa shyǵyp qashyp ketý ońaıǵa soǵady dep oılady. Ony osy sheshimi úshin barlyǵy jekkórgen edi. Olardyń arasynda men de barmyn. Alaıda ýaqyt óte kele qurbyma túsinistikpen qaradym. Ony aıaıtynmyn. Hýva óte baqytsyz edi» deıdi Falmata.

Ol kezde Falmatanyń óz jaǵdaıy da máz emes edi. Ony bir ǵana oı mazalady: Sodyrlar Falmatany turmysqa bermekshi me álde basqa maqsatta paıdalanbaq pa?

Ekin kún ótkennen keıin ony sodyrlar jankeshti beldigin kıýdi buıyrdy. Óz ómirin qurban ete otyryp, jumaqqa túsetinin aıtty.

Tarıhtaǵy alǵashqy jankeshti áıel

1985 jyly Sana'a Mhaıdlı esimdi lıvandyq 16 jastaǵy qyz eki ızraıldik sarbazben birge ózin de jaryp jibergen.

Sol ýaqyttan beri sodyrlar áıelderdi jankeshti retinde paıdalanady. Onyń ishinde “Boko haram” eń qatigezi bolyp sanalady. Sońǵy úsh jylda sodarlar 400 qyz ben áıeldi jenkeshti retinde paıdalanǵan.

2016 jyly jeltoqsanda sodyrlar Nıgerıanyń soltústik-shyǵys aımaǵyndaǵy bazardy jaryp jiberdi. Jankeshtiniń biriniń jasy – jetide bolsa, ekinshisi – 8 edi.

Falmata ómiri men mısıa

Falmata men taǵy bir qyzdy jankeshti retinde daıyndady. Olarǵa adam kóp shoǵyrlanǵan jerge baryp ózin jarýdy buıyrdy. Olardy óz adamdary ańdıtynyn aıtqan. Eki qyz jolda ne isteıtinderin aqyldasyp, buıryqty oryndamaı, qashyp ketemiz dep sheshken. Alaıda olardy «Boko haramnyń» basqa músheleri urlap ketti.

Bir aıdan keıin Falmatanyń aldynda qaıta tańdaý turdy. Turmysqa shyǵý nemese jankeshti bolý.

Fvlmata turmysqa shyǵýdan qaıta bas tartty. Al kezekti «mısıadan» qutylýǵa aldyńǵy tájirıbe kómektesti.

Falmataǵa qyna jaǵyp, shashyn jóndedi. Beline tanys beldik kıgizdi. Biraq osy joly kóz jasyna erik bermedi. Sodyrlar kózden tasa bolǵanda Falmata ormanǵa qashyp ketti.

«Ormanda sharýalarǵa kez boldym. Olarǵa bastan ótkergenimdi aıtyp, belimdegi jarylǵysh zatty sheshýge kómektesýin suradym» deıdi Falmata.

Birneshe kún Falmata qalaǵa jol izdep ormanda júrdi. Onda ańshylardy keziktirdi. Olar Falmatany ózimen birge alyp ketti. Alaıda «Boko haram» sodyrlary olarǵa shabýyl jasady, tutqynǵa aldy. Falmata olardan qashyp kete aldy.

«Men ormanda júrgende qatty qoryqtym. Kez kelgen dybystan shoshydym. Aǵashta uıyqtadym. Bir apta boıy eshteńe jemedim. Shalshyq sý ishtim. Namaz aldynda dáretti shalshyq sýmen aldym. Qudaı maǵan kómektesti. Men joldy taptym» deıdi Falmata.

Falmata úıine oraldy. Ol birneshe aı tyǵylyp júrgen. Ony tutqyndaıdy dep qoryqty.