Bilim mınıstrliginiń deregi boıynsha, Qazaqstanda 271 jekemenshik mektep bar. Almatyda olardyń sany 70-ke, al Nur-Sultanda – 40-qa jýyqtaǵan. Bul týraly Forbes.kz basylymynyń Qazaqstandaǵy jekemenshik mektepter týraly, ondaǵy bilim alý quny jaıly materıalda aıtylady.
Eldegi jekemenshik mektepter usynatyn baǵa dıapazony ártúrli. Aımaqtyq jerde aılyq oqý quny 50 000 teńgeden bastalyp, Almaty, Nur-Sultan megapolısterinde mıllıon teńgeden asyp jyǵylady
1. QSI (Nur-Sultan)
Oqý aqysy jónindegi reıtıńte birinshi oryndy Nur-Sultan qalasynda ornalasqan QSI halyqaralyq mektebi ıelenip otyr. Munda birinshi synyptan 12-synypqa deıin oqý aqysy birdeı, jylyna 26 000 AQSH dollary, aıyna orta eseppen 1,28 mln teńgeden.
Oqý tek aǵylshyn tilinde júrgiziledi. Halyqaralyq dep aty aıtyp turǵandaı negizinen elde jumys isteıtin sheteldik azamattardyń, dıplomattardyń balalaryna arnalǵan mektep. Degenmen, munda Qazaqstan azamattarynyń da balalary bilim alady. Bala sany da shaǵyn, 300-den asady.
Negizin qalaýshy/quryltaıshysy komersıalyq emes "Quality Schools International" uıymy. Nur-Sultan qalasyndaǵy mektep 2005 jyly ashylǵan. Nur-Sultan QSI halyqaralyq mektebi 2011 jyly Orta Atlantıkalyq shtattar bilim mekemeleri Asosıasıasynyń (Middle State Association of Colleges and Schools) akredıtasıasynan ótken. Oqý amerıkalyq AP Capstone Diploma Program baǵdarlamasyna negizdelgen, bul – túlekterge AQSH pen Kanada ýnıversıtetterine oqýǵa túsýine múmkindik beredi.
2. QSI (Almaty)
Ekinshi oryndy Almaty qalasynda ornalasqan halyqaralyq QSI mektebi alady. Mundaǵy oqý aqysy, elordadaǵydan arzandaý, aıyna orta eseppen 1,08 mln teńge. Oqýshy sany – 450.
"Quality Schools International" uıymy 1993 jyly ashylǵan. Orta Atlantıkalyq shtattar bilim mekemeleri Asosıasıasynyń akredıtasıasy boıynsha 1999 jyldan beri bilim berip keledi. Mektepte qazirgi tańda sheteldik jáne jergilikti 32 ult ókili bilim alady. 2020 jyly 43 oqýshy mektep túlegi bolǵan. Mektepte balalardyń oqý baǵdarlamasyn jeńil meńgerýine jáne qaýipsizdigine basa mán beriledi. Mektepte shyǵarmashylyq jáne ǵylymı úıirmeler bar. Munda Soltústik Amerıka, Eýropa, Avstralıa, Jańa Zelandıa jáne álemniń ózge de elderinen kelgen mamandar jumys isteıdi.
3. Haileybury (Almaty)
Reıtıńte úshinshi oryndy Haileybury Almaty jáne Haileybury Astana mektepteri ıelengen. Munda daıyndyq synybynan bastap 13-synypqa deıin bilim beriledi. Sondyqtan oqý aqysy synyptarǵa qaraı bólinip otyrady. Mysaly, daıyndyq synyby jylyna 5,6 mln teńge, 3-6 synyp oqýshylary úshin 9,7 mln teńge, 10–13 synyptar úshin 12,6 mln teńge. Orta eseppen oqý aqysy aıyna bir bala úshin shamamen 1 mln teńge.
Haileybury mektebi beıkomersıalyq bolǵandyqtan túsken paıdany quryltaıshylar ózara bólispeıdi. Mektep shyǵyndarynan qalǵan qarajat ony damytý men jetildirýge jumsalady, shyǵyndardyń basym bóligi brıtan fýnty men dollarǵa táýeldi. Sondyqtan da oqý aqysy munda fýnt sterlıńpen beriledi.
Forbes Kazakhstan basylymynyń esepteýinshe, mekteptiń jyldyq kirisi – shamamen 5 mlrd teńge. Oqýshylar shet elderdiń jáne Qazaqstandaǵy úzdik joǵarǵy oqý oryndaryna túsýge múmkindik beretin "A levels" baǵdarlamasy boıynsha daıyndalady. Oqýshylar sany – Almatyda 730, Nur-Sultanda – 550. Oqý ornynda biliktiligi joǵary sheteldik 60 pedagog jumys isteıdi, negizinen Ulybrıtanıa azamattary.
2021 jyly mektepti 23 túlek támámdaǵan olardyń basym kópshiligi Kembrıdj, Iel, Kolýmbıa, Toronto, Amsterdam, Braıton, Darbon Ýnıversıetteri sekildi sheteldik bedeldi oqý oryndaryna túsken. Haileybury Almaty oqýshylary ótken jyly halyqaralyq jáne respýblıkalyq bedeldi olımpıada júldegerleri atanǵan. Mektep oqýshylarynyń biri astronomıa men astrofızıka boıynsha álemdik onlaın baıqaýda Qazaqstannyń namysyn qorǵady.
Haileybury Almaty 2008 jyly ulybrıtanıalyq Haileybury and Imperial College-ben seriktestikte ashyldy. Beıkomersıalyq bilim berý jobasyn Bolat Ótemuratovtyń "Asyl Mıras" qaıyrymdylyq qory, Serjan Jumashov, Nurjan Subhanberdın, Aıdan Káribjanov, Marǵulan Seısembaı, Alfıa Qýanyshevadan turatyn bir top qazaqstandyq kásipker qarjylandyrdy.
Haileybury Astana mektebin prezıdent Nazarbaev 2011 jyly ashty. Mektep oqýshylarǵa IB World baǵdarlamasy boıynsha bilim beredi.
4. Kazakhstan International School (Almaty)
Kazakhstan International School (Almaty) reıtıńimizdiń tórtinshi ornyn ıelenip otyr. Oqý aqysy bul mektepte orta eseppen aıyna 874 myń teńge. Oqýshy sany da kóp emes – 400.
Áý basta Montessorı balabaqshasy retinde qurylǵan mekteptiń quryltaıshysy/negizin qalaýshy – Denıel Gýnasılan, Gateway Ventures LTD kompanıasy, Sıngapýr. Oqý tek aǵylshyn tilinde júredi. Ózge de halyqaralyq mektepter sekildi munda da halyqaralyq bakalavrıat (IB) úsh baǵdarlama boıynsha bilim beredi: PYP (mektepke deıingi jáne bastaýysh bilim), MYP (negizgi orta bilim), DP (dıplom baǵdarlamasy). 2020–21 oqý jyly mektep oqýshylary Space Foundation (AQSH) jáne TMD elderi halyqaralyq bakalavrıat mektepteri asosıasıasy ótkizgen halyqaralyq saıystardan júldeli oryndar aldy. Muǵalimder quramynda sheteldik jáne otandyq mamandar bar.
5. Spectrum (Nur-Sultan)
Nur-Sultan qalasynda ornalasqan halyqaralyq Spectrum mektebi de oqý aqysy qymbat oqý oryndarynyń biri retinde aldyńǵy bestikke kiredi. Birinshi synyp pen 12-synyp aralyǵynda baǵalar 5,3 mln teńgeden 7 mln teńgege deıin. Aıyna orta eseppen 650 myń teńge.
Mekteptiń quryltaıshysy/negizin qalaǵan «BILIM ORDA» qoǵamdyq qory. Spectrum otandyq jáne brıtandyq bilim baǵdarlamasyn usynatyn mektep. 2011 jyly Spectrum Kembrıdjdiń Halyqaralyq mektebi jáne emtıhan ortalyǵy boldy, IGCSE jáne A Level biliktilikterin usynady. Sol jyly Spectrum Halyqaralyq mektep keńesiniń turaqty múshesi boldy ján TMD-da akredıtasıadan ótti. Mektepte bilim alý úshin úmitkerler aǵylshyn tilinde SAT4 (Cognitive Abilities Test) júıesimen ótkiziletin onlaın-test tapsyrady. Onda logıka, matematıka jáne aǵylshyn tili boıynsha suraqtar beriledi. Spectrum túlekteri álemniń úzdik ýnıversıtetterinde oqıdy.
6. High Tech Academy (Almaty)
Altynshy orynǵa jaıǵasqan Almatydaǵy aıryqsha jeke menshik mektepterdiń biri – High Tech Academy. Munda jyldyq oqý aqysy 5,04 mln teńge, bir rettik jarna 150 000 teńge. Aıyna 560 myń teńgeden. Sondaı-aq, oqý materıaldary úshin de 150 myń teńge kóleminde aqy alý qarastyrylǵan.
Mekteptiń quryltaıshysy/negizin qalaýshy – belgili bıznesmen Erkin Tátishev. 2017 jyly ashylǵan High Tech Academy jobalyq bilim berý jáne fın mektepteriniń pedagogıkasy qaǵıdattaryna negizdelgen. 2019 jyldyń maýsym aıynda High Tech Academy MTS (Mastery Transcript Consortium) múshesi boldy, 2020 jyly (CIS) Halyqaralyq mektepter keńesiniń akredıtasıasynan ótip, jańa ǵımaratqa kóshti. Oqý baǵdarlamasy aǵylshyn, orys jáne qazaq tilderinde.
7. Mıras (Almaty)
Halyqaralyq «Mıras» mektebi reıtıńte jetinshi orynda tur. Degenmen, eskere ketetin jaıt, «Mıras» mektebi sheteldik jáne otandyq oqýshylar úshin eki túrli oqý aqysyn usynady. Mysaly, sheteldikter úshin oqý aqysy 18 580 dollardan 27 730 dollar aralyǵynda, oǵan 2150 dollar turatyn bir rettik jarnany qosyńyz. «Mıras» mektebinde bilim alý úshin sheteldikter orta eseppen jylyna 25 000 dollar nemese aıyna 1,16 mln teńgeden tóleıdi. Almatydaǵy fılıalyndaǵy aılyq oqý aqysy 550 myń teńge kóleminde. Nur-Sultan qalasynda ornalasqan «Mıras» mektebindegi baǵa Almaty mektebine qaraǵanda arzandaý. Aıyna orta eseppen 435 myń teńge kóleminde. Bul mektepte de sheteldik azamattar úshin AQSH dollarymen jeke tarıf usynylady. Otandyq jáne TMD-dan kelgen oqýshylar úshin tarıfter tilge qaraı bólinbeıdi, synyptar boıynsha erekshelenedi.
Almatydaǵy mektepte aǵylshyn tilinde oqıtyn bastaýysh mektep oqýshysy jylyna 4,356 mln teńge tóleıdi, al qazaq jáne orys tilinderinde bilim alý úshin 3,807 mln teńge. 4,054 mln teńge tólep qazaqstandyq baǵdarlama boıynsha 11-synypty aıaqtaýǵa bolady, bolmasa 5,940 mln teńgemen IB halyqaralyq baǵdarlamasy boıynsha dıplom qorǵaýǵa bolady. Bir rettik jarna 400 myń teńgeni quraıdy.
Mekteptiń negizin qalaýshy/quryltaıshysy – Nursultan Nazarbaevtyń bilim berý qory. Bilim oshaǵy Halyqaralyq bakalavrıat (IB) boıynsha tirkeýden ótken, Halyqaralyq mektepter keńesiniń akredıtasıasyn ıelengen, ECIS, UNESCO, IBSA uıymdarynyń múshesi. Túlekteri Nazarbaev Ýnıversıtetiniń jáne ózge de sheteldik bedeldi oqý oryndarynyń grantyn ıelengen.
8. Galaxy (Almaty)
Almaty qalasyndaǵy Halyqaralyq Galaxy mektebin reıtıńte toǵyzynshy orynnan kórýge bolady. Munda jyldyq oqý aqysy barlyq synyptar úshin 3,5 mln teńge, aıyna orta eseppen 388 myń teńge kóleminde. Quryltaıshysy halyqaralyq BILIM ORDA qoǵamdyq qory, mektep 2014 jyly ashylǵan. Oqýshy sany – 352.
«Galaxy» mektebi 2016 jyldyń jeltoqsan aıynda Brıtandyq halyqaralyq mektepter keńesiniń «COBIS» múshesi atandy. 2015 jyldyń 27 qazanynda Kembrıdj halyqaralyq mektebi ataǵyna ıe boldy (Cambridge Assessment International Education), ıaǵnı oqýshylarǵa Kembrıdj halyqaralyq baǵdarlamalary men emtıhandaryn resmı túrde usyný quqyǵyna ıe boldy. Oqýshylar «Cambridge Primary», «Cambridge Lower Secondary», «Cambridge Upper Secondary» (IGCSE) jáne «Cambridge Advanced» (AS/A Levels) syndy baǵdarlamalarmen oqı alady. Galaxy mektebinde jeńildikter, shaǵyn granttar da usynylady. Al mektep túlekteri – sheteldik bedeldi JOO stýdentteri.
9. TAMOS Education (Almaty)
TAMOS Education fızıka-matematıka mektebi. Mekteptiń Almaty qalasynda lıngvısıkalyq, fızıka-matematıkalyq dep bólinetin fılıaldary bar. Tıisinshe, baǵalary da ártúrli. Máselen, daıarlyq synybyna berý úshin baǵa jylyna 1 455 000 teńgeden bastalady. Birinshi synyptan bastap fızıka-matematıkalyq baǵyttaǵy mektepte oqytý úshin 2 mln teńgege jýyq qarajat tóleýińiz kerek, al lıngvısıkalyq baǵyttaǵy mektep quny odan joǵary, 2 205 000 — 2 295 000 aralyǵy. Eń qymbat baǵa Cambridge bóliminde, munda 8 synypqa deıin oqytý úshin 3 960 000 teńge, al joǵary synyptar úshin 4 410 000 teńge tóleý kerek. Jalpy mektepter júıesindegi ortasha aılyq baǵa 300–500 myń teńge aralyǵynda.
1998 jyly Almaty qalasynda qurylǵan beıkomersıalyq mektep. Quryltaıshylary/negizin qalaýshylar: Murat Omarov, Dáýren Qaýpynbaev, Marǵulan Seısembaı, «Asadel Partners» JSHS. Ótken jyly Kembrıdj halyqaralyq mektebi (CIS) mártebesin alǵan. IELTS, Starters, Flyers, Movers, KET, PET, English Advanced syndy Kembrıdj emtıhandaryn tapsyrý boıynsha resmı ortalyq. Mektep ózindik oqytý baǵdarlamasy boıynsha jumys isteıdi. Onda matematıka men jaratylystaný ǵylymdary aǵylshyn tilinde halyqaralyq baǵdarlama boıynsha oqytylady. Oqý Halyqaralyq Kembrıdj baǵdarlamasy boıynsha ótedi. Bilim ordasy janynan 2016 jyly lıngvısıkalyq mektep ashylǵan. Onda balalar eki shet tilin oqıdy – aǵylshyn tili jáne 5-synyptan bastap qytaı tili. Otyzǵa jýyq ult ókili bilim alatyn bilim ordasynda aǵylshyn tilinen negizinen sheteldik muǵalimder oqytady. Osy maqsatta elýge jýyq sheteldik oqytýshy shaqyrylǵan. Oqýshy sany – 2700. Sabaqtar qazaq, orys, aǵylshyn tilderinde júredi.
10. Shoqan Ýálıhanov atyndaǵy jekemenshik mektep (Almaty)
Reıtıńtegi ondyqty qorytyndylaıtyn «Shoqan Ýálıhanov atyndaǵy jekemenshik mektep», Almaty qalasynda ornalasqan. 800 oryndyq mektep qazaq jáne orys tilderinde bilim beredi. Oqý aqysy jylyna 2,7 mln teńge nemese aıyna 300 myń teńge, mektep jarnasy 300 myń teńge.
Quryltaıshysy/negizin qalaýshy Keńes Raqyshev, Ásel Tasmaǵambetova. Mektep 2020 jyldyń shilde aıynda ashylǵan. Mektep Qazaqstan tarıhyn zerdeleýge basa mán beredi. Eń joǵarǵy deńgeıde oqytý men bilim berý – mekteptiń pedagogtar ujymy qyzmetiniń basty ustanymy. Munda ár oqýshynyń jeke damýyn qadaǵalaýǵa múmkindik beretin, bilim deńgeıin baǵalaýdyń obektıv ári aıqyn júıesi engizilgen. Oqytý barysynda qazaqstandyq jáne halyqaralyq tájirıbedegi bilim berý tehnologıalary
Pikir qaldyrý