Qazirgi adamǵa tán zıandy táýeldilikterdiń ishinde qumar oıyndarǵa táýeldilik erekshe nazar aýdarýǵa turarlyq. Lýdomanıa-mamandar bul psıhologıalyq problemany aýrýdyń halyqaralyq klassıfıkasıasyna jaqynda engizilgen resmı dıagnoz retinde osylaı ataıdy. Ony shamamen 40 jyl buryn osy tizimge engizgen, biraq qumar oıyndar alǵash ret paıda bolǵannan beri qumar oıyndar adamzatty kóptegen ǵasyrlar boıy tolǵandyrdy.

Kóbinese lýdomanıany nashaqorlyqpen salystyrady, oıynǵa táýeldilikti onyń neıropsıhologıalyq túri dep ataıdy. Minez-qulyqtyń buzylýynyń bul túri óz emosıalary men tilekterin jeńe almaıtyn adam úshin óte qaýipti.Búgingi tańda lýdomanıa jáne basqa da qumar oıyndar jaqsy zerttelgen. Atap aıtqanda, mamandar onyń damýynyń birneshe kezeńderin atap ótti:

Birinshi kezeń – Jeńis. Buzylýdyń bastapqy kezeńi adam jeńil aqshanyń dámin tatqan kezde bastalady. Tipti eń kishkentaı jeńister de lýdomanıanyń damýyna túrtki bolýy múmkin. Oıynǵa táýeldilikti damytý mehanızmi iske qosylyp, oıynshy sáttilikti qaıta-qaıta sezinýge degen qushtarlyqty sezine bastaıdy. Onyń jeńiske jetý týraly armandary shyndyqtan alys, ol óziniń stavkalaryn jáne oıynǵa jumsaıtyn ýaqytyn kóbeıtedi. Bul kezeńde táýeldi adamǵa kómektesý ońaı, óıtkeni olar shyndyqpen baılanysyn áli joǵaltqan joq. Ol basqalardy estýge, olardyń pikirin taldaýǵa, sondaı-aq óziniń materıaldyq jaǵdaıyn baǵalaýǵa qabiletti. Bul jaǵdaıda terapıanyń eń tıimdi ádisi "almastyrý" bolady. Bul taktıka táýeldi adamnyń energıasy men tolqýyn shyǵarmashylyq baǵytqa baǵyttaıdy. Naýqas óziniń erikti sheshimimen oıynnan bas tartýǵa qabiletti, biraq bos ýaqytty kez-kelgen basqa árekettermen toltyrý kerek.

Ekinshi kezeń – Joǵaltý. Stavkalar ósken saıyn joǵaltý somasy ósedi. Oınaýdy maqsat etip, oıynshy qaryzǵa ala bastaıdy aqsha múmkindiginshe. Ol bankten nesıe alady, dostary men týystarynan aqsha alady, barlyq qundy zattardy lombardqa salady. Oıynǵa degen qyzyǵýshylyqtyń kúsheıýi sonshalyq, adamnyń basqa hobbıi joǵalady. Bul kezeńdegi Terapıa kúrdelirek bolady. Aýystyrý taktıkasy áli de ózekti,biraq mamandardyń kómeginsiz táýeldilikpen kúresý múmkin emes.

Úshinshi kezeń – Abaısyzdyq. Táýeldilik osy kezeńge ótkende, qumar oıynshy Áleýmettik jáne otbasylyq baılanystardy buza bastaıdy. Onyń túsiniginde oıynǵa kedergi keltiretin barlyq nárse absolútti zulymdyq bolyp tabylady, sondyqtan ol jumysynan, dostarynan jáne otbasynan aıyrylady. Oıyn ómirde birinshi orynǵa shyǵady. Keıde táýeldi adam toqtaǵysy keledi, biraq ol óte tez ótedi. Oıynǵa qajetti aqshanyń tolyq bolmaýy naýqasty zańsyz áreketterdi jasaýǵa májbúr etedi. Basqa stavkaǵa qarajat tabý úshin oıynshy tipti óltirýi múmkin. Buzylystyń osy kezeńindegi Terapıa jan-jaqty bolýy kerek. Ol psıhoterapıanyń ártúrli ádisteri men dári-dármekterdi qamtıdy, rýhanı tájirıbeler men ózin-ózi baqylaý ádisteri óte tıimdi. Naýqasqa jaqyndarynyń qoldaýy óte qajet. Emdeýdiń áserin tez baıqaýǵa bolady, biraq turaqty nátıjelerge psıhoterapevt, pasıent jáne onyń otbasy músheleriniń birlesken jumysynan bir jyl buryn qol jetkizýge bolady. 2-3 jylda bir ret sizge qajet.

Tórtinshi kezeń – Úmitsizdik. Bul buzylystyń damýynyń ekstremaldy dárejesi, qumar oıynshy úshin erekshe tyǵyryq. Ol eń kúshti áleýmettik beıimdelý jaǵdaıynda. Qýanysh pen jeńildik sezimi endi eshteńe ákelmeıdi, onyń ómirinde qundy eshteńe qalmaıdy. Táýeldi adamnyń ózi oıynnan kóńili qalady, biraq toqtaı almaıdy. Osy kezeńdegi Lýdomanıa kóbinese basqa zıandy táýeldiliktermen – alkogolızmmen jáne tipti nashaqorlyqpen birge júredi. Qumar oıynshy únemi depressıaǵa ushyraıdy, ózine-ózi qol jumsaý týraly oılar paıda bolady, uıqy men tábettiń buzylýy baıqalady. Esirtki terapıasy ekstremaldy qumar oıyndardy emdeýdiń eń ózekti ádisi bolyp tabylady. Preparattardyń áseri kóbinese minez-qulyqtyń buzylýyn joıýǵa emes, psıhıkanyń ilespe patologıalarynan (nevrozdar men tereń depressıalar) qutylýǵa baǵyttalǵan.

Búgingi kúni lúdomanıadan qutylýdyń kóptegen joldary bar. Bizdiń elimizde ártúrli tıptegi mamandandyrylǵan medısınalyq mekemelerde bilikti kómek alýǵa bolady. Eger siz jeke medısınalyq ortalyqqa barsańyz, emdeý jasyryn bolady.Opsıany qalaı tańdaǵanyńyzǵa qaramastan, siz psıhoterapevtke, psıhıatrǵa nemese psıhologqa barý qalpyna keltirý jolyndaǵy alǵashqy qadam ekenin túsinýińiz kerek.