Eshkim qumar oıyndarǵa degen zıandy qumarlyqtan qaýipsiz emes. Biraq eger eldegi lýdomandardyń sany týraly naqty statısıka bolmasa, táýekel tobyna kim kiretini týraly naqty túsinik bolmasa nemese táýeldilerdi qalaı emdeý kerektigin tolyq túsinbese, onda bul áleýmettik qubylyspen qalaı kúresýge bolady?

Lýdomanıa – qoǵam úshin "qorqynyshty" qubylys ekeni ras. Kez-kelgen táýeldilik – aıqyn jáne túsinikti zulymdyq, onymen kúresý syltaýymen kez-kelgen bastamany basýǵa bolady. Mysaly, basqalarmen qatar, qumar oıyndarǵa qarsy turý kúıeýiniń nemese áıeliniń úlken nesıelerdi rásimdeýge mindetti kelisimimen ınovasıany túsindirdi.

«Biraq oıynǵa táýeldiligi bar qazaqstandyqtardyń ósip kele jatqan sany — áleýmettik problemalardyń saldary, olardyń túpki sebebi emes», deıdi psıholog Lúdmıla Doljıkova.

«Lýdomanıa jumyssyzdyqpen jáne bilim deńgeıiniń tómendigimen tyǵyz baılanysty. Bul faktorlar táýeldiliktiń damýyna yqpal etetin jaǵdaılarǵa tikeleı áser etýi múmkin: oıyn qarjylyq jaǵdaıdy tez jaqsartý tásili retinde qabyldanady. Er adam jumysynan aıyrylyp, biliminiń joqtyǵynan jańasyn taba almaıdy. Ol ózin dármensiz sezinedi, oınaı bastaıdy, úlken jeńiske úmittenedi, biraq sońynda óz jaǵdaıyn nasharlatady. Ol qaryz ala bastaıdy, qaıtara almaıtyn nesıe alady, onyń otbasy zardap shegedi, ol naqty problemalardan alshaqtaıdy», — dep túsindiredi Lúdmıla Doljıkova.

Qazaqstanda oıynǵa táýeldilikke sýısıd problemasyna da kóp kóńil bólinedi. Biraq áleýmettik ótkir taqyrypqa shamadan tys qyzyǵýshylyq kerisinshe áser etýi múmkin.

"Qoǵam oıynǵa táýeldilikke nazar aýdarady, óıtkeni ol baıqalady jáne onymen kúresýge bolady. Bul jalaqynyń tómendeýi, kedeılik, bilim sapasynyń jetkiliksizdigi sıaqty kúrdeli máselelerden bas tartýdyń yńǵaıly tásili bolýy múmkin. Jumyssyzdyq nemese sapaly bilimge qol jetkizý máselelerin sheshýden góri, oıyn avtomattaryn qoǵamdaǵy qıyndyqtarǵa kinálaý ońaıyraq. Biraq mundaı nazar aýdarý táýeldilikti erte anyqtaýǵa jáne emdeýge kómektesetin bolsa paıdaly bolýy múmkin", deıdi Lúdmıla Doljıkova.

Sıpattaý óte qarapaıym, biraq túsiný jáne zertteý óte qıyn qubylyspen qalaı kúresýge bolady? Qazaqstandyq áleýmettanýshylar munda sheteldik tájirıbe kómektesedi dep sanaıdy.

"Lýdomanıa tek Qazaqstannyń problemasy emes ekenin túsiný mańyzdy. Áleýmettanýshy retinde men basqa elderdiń tájirıbesin zerttep, ońtaıly joldardy anyqtap, halyqtyń barlyq toptaryna áser ete otyryp, birtindep engizýdi usynar edim. Mundaı baǵdarlamalardy ázirleýge oıyn ındýstrıasy men qoǵamdyq uıymdardyń ókilderin tartý qumar oıyndardyń ekonomıkalyq paıdasy men áleýmettik saldaryn teńestirýge kómektesedi", - dep qorytyndylady Sabına Shaımerdenova.