Qazaq arýy Uly Abaıdyń 120 daı óleńderin jatqa biledi. Ata-ájesiniń qolynda ósken Almıra kishkentaı kezinen óleń jattap, Abaı oqýlary sekildi kóptegen baıqaýlardyń jeńimpazy! Aıta keteıik, Almıra Ahatova 16 naýryz kúni Astanadaǵy “Kongres Hol” saraıynda ótken Qazaq arýy-2016″ Ulttyq sulýlar baıqaýynyń jeńimpazy. 

–  Almıra, qaı jerde, qaı jyly dúnıege kelgensiz?

– Atyraý qalasynda, 1996 jyly kópbalaly otbasynda dúnıege keldim.

– Esimińizdi erekshe etip kim qoıǵan?

– Esimimdi ákemniń inisi qoıǵan, Almıra estýim boıynsha eki memlekettiń tilinen aýdarylady: ıspan tilinen-xanshaıym degen maǵynany bildirse, arab tilinen-shynshyl,batyl degen maǵynany beredi eken,esimim ózime qatty unaıdy

– Otbasynda neshe balasyzdar?

– Otbasynda 4 balamyz,Allaǵa shúkir,men tuńǵyshymyn, artymnan ergen 2 inim,1 sińilim bar

–  Almıra, siz Abaı óleńderin jatqa oqısyz. Biraz jurt sizdiń osy ónerińizge tamsanyp ta jatty.  Osy oraıda sizge myna suraqty qoıǵyp kelip otyr, Áýezovtiń «Abaı joly» romanyn tolyqtaı oqyǵansyz ba?

–  Árıne oqyǵanmyn,sonymen qatar ulaǵatty qara sózderin de súıip oqımyn ( jatqa bilsem de) jalpy shyny kerek poezıa dese ishken asymdy jerge qoıamyn deýge bolady,qazaq,orys poezıasy qatty unaıdy.

– Eger, sizge «Álem arýy» baıqaýyna shaqyrtý kelip,  podıýmǵa ish kıimmen shyǵý usynylsa  baıqaýǵa qatysar ma edińiz?

– Ondaı áreketke bara almaıtynym aqıqat, árıne Memleketimizdi osyndaı iri masshtabty konkýrsta kórsetkenge ne jetsin, biraq ólimnen uıat artyq,ar-uıatym men namysymdy qashan da alǵa qoıamyn.

– Abaı atamyz bir sózinde «Ár nárseniń óz ólsheýi bolady, ólsheýinen assa boǵy shyǵady» degen. Qazirgi qyzdardyń shamadan tys boıanyp, sánge qumartýy Abaı aıtqan jańaǵy ólsheýinen asyp ketken joq pa?

– Durys aıtasyz, kóp qyzdardyń ólsheýin bilmeı shekten shyǵatyndary ras. Árqashan da neniń de bolsyn "shekarasyn" bilip seziný kerek ,bireýge jarasady bireýge jaraspaıdy degen taǵy bar,qazirgi kezde jastardyń, bizderdiń aramyzda adasqan uǵym qalyptasqan,mysalǵa kádimgi kúndelikti ınstagramymyzda qyzdar unaý úshin,kishkene laık úshin ashyq-shashyq kıimder salyp,bilmeımin batystan kelgen dúnıe me?! Sharshatyp jiberdi shyny kerek, ókinishtisi barlyǵy bizdiń qaraqóz qyzdar árbir ekinshisi sondaı qylyq jasaıdy ( ashyndyratyn jaǵdaı árıne)

– Qazir qazaq jigitteri usaqtalyp ketti degendi qyzdar jıi aıtady. Al, sizdiń búgingi qazaq jigitterine kóńilińiz tola ma?

– Kópke topyraq shashyp qaıtemiz, ıá ondaı jigitterde az emes, azamat jigitterimiz de barshylyq, ondaı jaǵdaıda tárbıe úlken ról oınaıdy, sonymen qosa sanasynda bolsa qarapaıym nárselerden shalys basyp, óz-ózderin basqa qyrlarynan kórsetip jatady, ózimizdiń jigitterimizdi jamandap tabalasaq ne bolady,ýaqyt óte óz qalpyna keler degen úmittemin.

– Qazirgi  elimizde bolyp jatqan qaı másele  sizdi qatty tolǵandyrady?

– Kóp nárse tolǵandyrady, tárbıe,bilim,til máselesi degendeı. Bastysy ózimizdi saqtap qalsaq bolǵany, ıaǵnı rýxymyz ben tilimiz

– Búgingi tańda turmysqa shyǵa almaı, jigitterge usynys jasata almaı júrgen qarakózderdiń sany qaptap ketti. Jalpy,  óz jartysyn taba almaı, jalǵyzdyqtan sharshap júrgen qyzdarǵa qandaı keńes beresiz?

– Shyny kerek, bul másele kóbeıip jatyr, ıá ózimde baıqaımyn. Qazir qoǵam,zaman aǵymyna qaraı áıel qaýymy ertege qaraǵanda bir saty kóterildi dep aıtsaq, qatelespeıtin shyǵarmyz,sirá osynyń da áseri bar shyǵar, meniń oıymsha, sol bir jannyń baqytyń bolatynyn sezinseń,aqylmen tarazyǵa salyp,bylaısha aıtqanda maxabat úshin kúresý kerek,sonda ǵana baıandy da baqytty sezimge qol jetkize alamyz.

– Medısına salasynda bilim alyp jatyr ekensiz.  Densaýlyq mınıstri bolsańyz, eń aldymen bizdiń medısınada neni ózgerter edińiz?
– Aýzyńyzǵa maı! Laıym solaı bolsyn!  Bolashaqta kóre jatarmyz, medısına salasy meniń tańdaýym, shynymen medısınany jan tánimmen súıemin,osy ómirde kishkene bolsa da dertine daýa bolyp, adamdardyń qýanyshyna ortaqtasyp,elime bir ózindik úlesimdi qossam bir armanymnyń oryndalǵany.

– Abaıdan basqa  qazaq jazýshylary men aqyndarynan kimderdi oqısyz?

– Qazaqta ádebıet tarıx jaǵynan eleýsiz qalǵan tulǵa joq shyǵar,sirá?! Kóbine súıip oqıtynym Muqaǵalı Maqataev, muzbalaq aqynnyń árbir óleńi júregime ystyq bolyp kórinedi,Shákárim, Maxambet degen oqýlarǵa da qatysyp júrdim.

 – Sulýlyǵyńyzdyń qupıasy nede?

– Eń birinshi Allanyń syılyǵy shyǵar dep oılaımyn,ekinshi ata-anama genetıkama raxmet! Syrty bútin, ishi tútin bolyp júrgenshe,odan sha osy tepe-teńdikti saqtaýǵa tyrysamyn.Tek ádemi bolý jetkiliksiz,aqyl men tárbıe, qarapaıymdylyq degen belgiler ushtasyp jatsa nur ústine nur!

Suhbattasqan: Aıjan Qalıeva