Tanymal Altynaı Jorabaeva ándi ǵana keremet aıtpaıdy, sonymen birge úı sharýasyna da myǵym adam. Qolynan úı tazalaýdan bastap, qoı júnin qyrqýǵa deıin keletin ánshige, áıelderge arnalǵan Ikerim.kz saıty arnaıy habarlasyp, suhbattasqan eken.
Qaıyrly kún, Altynaı hanym. Ońtústiktiń qyzyna tán eńbekqorsyz, qolyńyzdan ne keledi degennen góri, ne kelmeıdi dep suraǵan jón sıaqty…
Bul baǵańyzǵa úlken rahmet! Ózimniń qolymnan qyz ben kelinge qatysty barlyq sharýa keledi. Tek, et asqan kezde ǵana qaı músheni kimge qoıý kerek ekenin jaqsy ajyrata almaımyn. Biraq, ortasha deńgeıde bilemin.
Ózińiz úı jumystaryn erkektiki nemese áıeldiki dep bólesiz be?
Negizi, meniń tárbıemde, túsinigimde ondaı bolǵan joq. Kimniń múmkindigi bar, sol atqara beretin. Ásirese, aýylda baýyrlarym jumys istep, múmkindigi bolmasa, men baryp qoıdyń qıyn tazalap, júnin qyrqa salatynmyn. Úıdiń tirliginen bizdiń qolymyz tımeı jatsa, aǵam nemese Talǵat baryp kúbi pise salatyn. Óıtkeni, bizdi ata-anamyz solaı úıretti. Áli kúnge deıin mende sol úrdis saqtalyp qaldy.
Úıińizge qajetti ınterer zattaryn ózińiz satyp alasyz ba?
Árıne, ózim alamyn. Keıde, qurbym Mansıamen aqyldasyp, birge tańdaımyz.
As úı tazalaýda ózińiz qoldanatyn qupıalar bar ma?
Úıdi jınaýǵa kirissem men qýys-qýysqa deıin tazalaımyn. Sosyn, bir iske kirissem uıqyny umytyp ketetin ádetim bar. Jumysty tolyq bitirip bolǵasyn, eki táýlik uıyqtaýym múmkin. Ondaı jaǵdaılar da bolady.
Úı jınaýdaǵy meniń bir qupıamdy aıtaıyn. Úıimniń qabyrǵalary levkas, onyń búlingen jerin kóp adamdar qaıtadan syrlap jatady, al men «Sometpen» tazalap súrtemin. Balalardyń qolynyń izi túsken jerlerdi solaı tazalap turýǵa bolady dep keńes aıtamyn.
Úıińizde qyzmetshińiz bar ba? Jalpy, qyzmetshi ustaýǵa qalaı qaraısyz?
Árıne, úıde qyzmetshim bar. Onsyz óner adamdarynyń kúni kún emes dep aıtsaq ta bolady. Sebebi, kóp ýaqytymyz jolda ótedi. Árıne, qolymnan kelip tursa, qyzmetshi ustamas edim. Biraq, meniń jaǵdaıymda, qyzmetshige júginýge týra keledi. Úıdiń, balalardyń sharýasy bar degendeı…
Sizdiń oıyńyzsha balalardy kútýshige tapsyrý qanshalyqty durys?
Ol kútýshiniń qandaı adam bolatyna baılanysty shyǵar. Meniń bala kútýshilerimniń barlyǵy da balajan bolatyn, olarǵa kóńilim tolady. Tek, eki kishkentaı qyzymdy qaraǵan kútýshi qyz olardy eki jaqqa baılap qoıyp júripti. Ony basta men bilmedim. Tek, ol qyz jumystan ketip qalǵasyn qyzdarym aıtty. Sol kezde nege aıtpadyńdar degenime: «Ol ursatyn»-, dep aqtalady. Negizi, sol qyzdan ózimde seziktenip júretin edim. Balalarǵa zekip, ursyp sóıleıtinin baıqaǵanmyn. Jalpy, kútýshilerime: «Kóp erkeletpeńder, ursatyn jerde ursyp alyńdar»-, dep aıtyp otyramyn.
Qyzdaryńyzdyń esimderi erekshe, qandaı maǵyna beredi, kim qoıǵan?
Men, «Azıa daýysy» baıqaýynda Beıbit Oralulynyń «Aıaýlym» ánin oryndaǵan edim. Sodan keıin turmys qurdym, bala súıdim. Sondyqtan da, ákesi úlken qyzymyzdy «Aıaýlym» dep ataǵysy keldi. Ekinshi qyzymdy «Aınara» dep, «Aıdaı bolsyn, nardaı bolsyn» degen nıetpen kindik ákesi Qusman Shalabaev qoıǵan. Semanurdyń da atyn kindik ákesi qoıdy. Maǵynasy, arab tilinen aýdarǵanda «Aspan nury» degendi bildiredi. Al, kishkentaıymdy Kórkem dep atadyq. Qazaqpyz ǵoı, ul bolsyn dep tilep júretinbiz. Ul bolsa, Allahtyń kórkem esimderiniń birin qoıamyz degen nıettenip júrdik. Keıin, qyz bolǵasyn Kórkem dedik.
Semanuryńyz bıyl mektep tabaldyryǵyn attapty, quttyqtaımyz! Shynyńyzdy aıtyńyzshy, sabaqtaryna kóńil bólesiz be? Úı tapsyrmalaryn, kúndelikterin tekseresiz be?
Iá, Semanurym mektep tabaldyryǵyn attady, rahmet! Mindetti túrde, sabaqtaryna kóńil bólemin. Qazir «ýatsap» degen jaqsy boldy ǵoı, mekteptegi ata-analar men muǵalimderi arnaıy chat ashyp, sonda habarlasyp turamyz. Úlken qyzym 9 synyp, ekinshisi 6 synyp ta oqyp jatyr. Sol eki qyzǵa Semanurdy oqytýdy qatań tapsyrǵanmyn. Ári ózderi de biraz nárseni eske túsiredi. Ózim de qadaǵalap otyramyn.
Balalaryńyzdyń minezderi, talǵamdary da bólek shyǵar. Qalaı jol tabasyz? Olardyń minezderiniń bir-birinen aıyrmashylyǵy jóninde de aıta ketseńiz…
Iá, minezderi ártúrli. Úlken qyzym tuıyqtaý, únemi meniń kóńilime qarap turady. Kóp nárseni aqylmen sheshedi. Ekinshisi, azdap erme. Bir nárse kórse sony mindetti túrde jasap kórýge tyrysady. Kez-kelgen nárse qolynan keledi. Men de kishkentaı kúnimde bárin óz qolymmen jasaǵandy unatatynmyn. Sosyn, talapty qatty qoıady. Al, Semanur óte názik, aqyldy, maǵan jaqyn ósken, erekshe qyz. Sodan keıingi, kenjemiz Kórkem úıdiń-erkesi. Ózimiz ul kútkennen keıin be, minezi ulǵa uqsaıdy, buzyqtaý. Jáne kóılek kıgisi kelmeıdi. Semanur mektepke barǵaly onyń da barǵysy kelip, qyzyǵyp júr. «Mektepke barsam ıýbka kıip, shashymdy ekige órý kerek pe?»-, dep ýaıymdap júr. Biraq, sanasyna «Sen qyzsyń, ádemisiń! Názik bolýyń kerek» degen sıaqty sózderdi quıyp júrmin. Óıtkeni, jaratylysy qyz bolǵasyn, qyzǵa tán qylyq bolýy kerek dep esepteımin. Tárbıesine jiti mán beremin.
Bolashaqta olardyń ónerge kelýine qalaı qaraısyz?
Óneri tasyp, talpynysy kúshti bolsa betinen qaqpaımyn. Biraq, óner aýyr jol bolǵasyn qalamaımyn da. Negizi, ekinshi qyzym mekteptegi keshterge qatysyp, án aıtyp júr. Mýzykalyq qabileti keremet bolmasa da, talpynady. Al, úlken qyzymnyń daýysy jaqsy, ózi uıalshaq.
Úı sharýasyn ózińiz dóńgeletip alyp ketisiz, al olardy baýlyp júrsiz be? Bos ýaqyttarynda nemen aınalysady?
Árıne, úı sharýasyna barynsha baýlyp júrmin. «Úırengeniń ózińe jaqsy, istegenderiń bizge jaqsy» dep, tamaq isteý, qamyr jaıý degendi úırettim. Qyz balasy úıdiń qonaǵy. Sol úshin, turmys qurǵanda «sheshesi ne úıretken?» degen sóz kelmes úshin, osy bastan olardyń tárbıesine qatal qaraımyn. Sabaqtan tys ýaqyttarynda demalystaryna kóńil bólemin. Qyz balasy bolǵasyn analarymen kóbirek bolǵany durys qoı. Sondyqtan, birge tabıǵat aıasyna shyǵyp, jıi balyq aýlaımyz.
Jaýaptaryńyz úshin rahmet!
