radiotochka.kz saıtynda "Kto takoı Shavkat Mırzıóev?" atty maqala jaryq kórgen bolatyn. "Qamshy" portaly oqyrman nazaryna materıaldyń qazaqsha nusqasyn usynady.

Keshe ǵana kórshi memleket Ózbekstanda prezıdent saılaýy ótkendigi belgili. Tilshilerdiń aıtýynsha, taqqa ýaqytsha memleketti basqaryp kelgen Shavkat Mırzıóevtiń otyrýy ábden múmkin. Degenmen, ol jaıynda áli naqty derek joq. «Ashyq onlaın Azıa» tilshileri bul keleńsizdiktiń aldyn-alý maqsatynda bul adam jaıly derekter jınap, jarıalady.

1. Shavkat Mırzıóev qaıda dúnıege keldi?

Shavkat Mırzıóevtiń qaı jerde týylǵanyna baılanysty eki túrli derek bar: birinshi, ol Ózbekstannyń Djızzaq oblysy Zaamın aýdanynda dúnıege kelgen; ekinshi, Mırzıóev ol jerge 60 jyldarda ǵana kelgen, al ózi Tájikstannyń Ura-Túben oblysy Iahtan aýylynda týylǵan.

Bul derekterge qatysty naqty málimet alý úshin tilshilerdiń bir toby Tájikstandaǵy aýylǵa sapar shegipti.  Ol jerdiń turǵyndary Shavkat Mırzıóevti jaqsy tanıdy eken, biraq bir qyzyǵy ol jaıly tis jaryp aıtqysy kelmeıdi. 2003 jyly Mırzıóevti premer-mınıstr etip taǵaıyndaǵan kezde Iahtan aýylynyń turǵyndarynda memlekettik qaýipsizdik organdarymen bir másele bolǵanǵa uqsaıdy. Sol sebepten bolar, Shavkat Mırzıóev jaıly eshbir adam qandaı da bolsyn bir aqparat aıtqysy kelmegen tárizdi.

2. Shavkat Mırzıóev tájik pe?

Iahtan aýylynyń basym kópshiligi ózbek halqy bolǵandyqtan onyń tájik emes ózbek ultynan bolýy ábden múmkin. Alaıda, Mırzıóev arǵy atalary Tájikstandaǵy Mach eldi mekeniniń týmalary, aqsúıek tuqymdary ekendigi belgili boldy. Sol sebepten de olardyń esimderi «Mır», ıaǵnı, bıleýshiler degen uǵymdy bildiretin tirkesten bastalady.

3. Shavkat Mırzıóev qaıda bilim aldy jáne qaı jerde jumys atqardy?

Mektepti bitirgen soń Shavkat Mırzıóev Tashkenttiń aýylsharýashylyq ınstıtýyna oqýǵa túsedi.  Ol komsomol ujymynyń hatshysy bolyp jumys isteıdi, keıinnen sol ınstıtýttyń prorektory bolyp taǵaıyndalady. Sonan soń Tashkenttiń Quıbysh aýdanynda ákim qyzmetine otyryp, 1996 jyly Djızzaq oblysynyń basqarýshysy bolady. 2003 jyly joǵaryda atap ótkendeı premer-mınıstr bolyp saılanady. Sonymen qatar maqta sharýashylyǵyna jaýapty bolady.

4. Shavkat Mırzıóev qandaı otbasydan shyqqan?

Shavkat Mırzıóev – dáriger Mıromona Mırzıóevtyń uly. Ol jubaıy kóz jumǵannan keıin bar ómirin týberkýlezben kúreske arnaǵan. Balalyq shaǵynda Shavkat Mırzıóevti ógeı anasy tárbıelep ósirgen. Bul derekterden taǵy da eki túrli nusqa shyǵady: 1) ógeı anasy ony bar yqylasymen mahabbatqa bólep ósirgendikten ony ógeı dep aıtqandy unatpaıdy; 2) kez kelgen qateligi úshin Shavkat Mırzıóevti sýsyz, nansyz qaldyryp, qatań jazalaǵandyqtan aǵasynyń úıine kóship barýǵa májbúr bolǵan.

Onyń áıeli men balalary jaıly ashyq málimetter búgingi tańda esh jerde kezdespeıdi. Shavkat Mırzıóev baspasóz qyzmetkerlerimen kóp tildespegen, 2006 jyly jelide alǵash ret onyń sýreti jarıalanǵan kezde tilshilerge úlken jańalyq boldy.

5. Shavkat Mırzıóevtiń minez-qulqy qandaı?

1990 jyldary Islam Karımovtyń baspasóz hatshysy bolyp jumys atqarǵan Sharofa Ýbaıdýllaeva Mırzıóevti «únemi óziniń aıtqandaryn durys dep baǵamdaıtyn, kóp ashyla bermeıtin tuıyq adam» dep esepteıdi.

Shavkat Mırzıóev Túrik azamattyǵyn alǵany úshin Ózbekstannyń eńbek sińirgen ártisi, kompozıtory Abdýlazız Kárimdi barlyq ataq-dárejelerinen aıyryp, ony «ult satqyny» dep ataǵan. Bul – onyń eń qatań jazalaǵan túri bolatyn.

6. Shavkat Mırzıóev pen Alısher Ýsmanovtyń arasynda qandaı baılanys bar?

Úsh jyl buryn jan túrshigerlik jol apatynan qaza tapqan Alısher Ýsmanovtyń jıeni – Babýr - Shavkat Mırzıóevtiń jıeniniń jary bolǵan. Olardyń toılary 2009 jyldyń mamyrynda ótti. Sol kezeńde BAQ jańalyqtarynda Mırzıóev pen Ýsmanov arasyndaǵy bul baılanystyń ornaǵany marqum prezıdent Islam Karımovqa unamaǵany jaıly aıtylǵan bolatyn.