Taǵdyr...
«Qudaı adamnyń taǵdyryn jazyp qoıady» deıdi. «Taǵdyryń osyndaı» deımiz. «Taǵdyr – adamnyń ǵumyry» dep te jatamyz. Biraq dóp basyp «Taǵdyr» degen sózge jaýap beretin kim bar?

Teginde adamnyń taǵdyry adamnyń óz qolynda. Aqıqaty qudaıdan ekenine shek keltirýge bolmas, biraq jaratýshynyń ózi adamǵa aqyl men sana berdi. Endeshe qudaıdyń jazǵan taǵdyry adamnyń týý núktesi men ólý núktesi. Al qalǵany sana men aqyl, júrektiń qareketi bolsa kerek.

Jaman adam bolmaıdy. Dál sol sekildi «jaman taǵdyr» degen sóz de joq. Bári adamnyń óz isi. Jaqsy joldan jaman jolǵa ketýi, jaman jolǵa ketip odan qaıta jaqsy jolǵa túsýi bári derlik adamnyń ishki jan arpalysy. Biraq túptiń túbinde adam ózi jazyp shyqqan taǵdyr jyrynyń qurbany bolady. Bálkim sondaı bir lazzatpen óledi álde qasiret kórip, bul jaǵy da adamǵa baılanysty. Osy jerde oılanǵan bolarsyz, «ajaldyń kilti qudaıda ǵoı» dep. Árıne ol solaı. Biraq adam jasaǵan ómirine óziniń kóńili tolsa, haq jolynan adasyp ketpese, taǵdyryna kún saıyn jaqsylyq tamshysyn quıyp otyrsa, ol nege kúnáharmyn-aý dep qasiret shegip ólýi kerek. Joq olaı emes. Aınalyp kelgen kezde ajaldy aldymyzǵa alyp keletin Alla, al ony qabyldaý bizdiń máselemiz. Iaǵnı qalaı qabyldaımyz degen suraqqa jaýap izdeý.

«Taǵdyrǵa senesiń be» deıtin bir aýyr suraq bar. Jaýabyn izdeý úshin dinge kelý kerek. Al dinge kelý úshin taza bolý kerek, taza bolý úshin bes ýaqyt dáret alý kerek, dáret alý úshin aýyzyńda duǵa bolý kerek, duǵany jattaý úshin ilim kerek, ilimdi alý úshin sana kerek, sana bolý úshin mı kerek, mı bolý úshin adam bolý kerek... kerek dúnıeniń kóptigi sonsha, bul suraqqa jaýap berýdiń de qajeti shamaly. Biraq joǵaryda atap ótkenimdeı, adam óz taǵdyryn ózi jasaıtyn bolsa, oǵan sengeni nesi? Sonda siz ózińiz jasap otyrǵan árbir isińizge jaýap bere almaıtyn adam bolasyz. Sebebi sizdiń suraq ózińizge berilgen taǵdyrdyń ıesi retinde emes, bireý sizge sony jasap qoıyp, sodan úmit kútip otyrǵan adamnyń áńgimesi. Áńgime taǵdyrǵa sený senbeý de emes, áńgime SİZDE!

Túsingenim mynaý, «taǵdyrymyz sondaı» dep muń artatyn adamdar eshkim emes. Sebebi bul sóz syltaý ǵana. Sizge qudaı siz júre almaıtyn joldy bermeıdi. Sebebi ol siz oılaǵannan da myń ese meıirimdi. Tek bárin qıyndatyp alatyn ózińiz. Sodan keıin kelip taǵdyrdy qala berdi aqyry qudaıdy qarǵap shyǵasyz. Bul ádiletti dep oılaısyz ba?

Túıin mynaý, taǵdyrǵa senbeńiz, senim artpańyz. Ony siz jasaısyz. Ózińiz jasaǵan dúnıege ózińiz sene almasańyz, bireýdi ne kórinbeıtin dúnıeni kinálamańyz. Bir sózben aıtqan kezde «taǵdyr» degen sózdi oılap taýyp, oǵan sonsha fılosofıalyq erkindik pen moraldyq basymdylyq berip tastaǵanbyz da, ózimiz aıtqan ótirikke ózimiz senip kelemiz. Qudaı ómir berdi. Qudaı sizge taǵdyr berdi, biraq siz ózińiz jasap jatqan taǵdyrdy qudaı bergen joq.

Keıde aqyldyń esigin ashyp, syrttan ishke aýa kirgizip turǵan jón. Áıtpese bári ózi qamalyp otyrǵan úıdiń pálsapashyl danasy atanyp ketedi.

Aıtpaqtaı, joǵarydaǵy taǵdyr degenge dinı turǵyda sál de bolsa bir fakt keltire keteıin, «taǵdyr – Allahtyń aldyn ala bilgen ǵylymy men danalyǵynyń talaby boıynsha búkil tirshilikke arnap ólshegen mólsheri». Men aıtqan eki núkte osy.

Marǵulan Aqan

Facebook paraqshasynan alyndy