"Qazaq eli - 550 jyl" shyǵarmashylyq báıgesine!
İrge tas (Poema) Maqsutqan Barkól-Dáleıuly Sheshendigi shejireden daryǵan, El egilse eńiregen, aryǵan. Qozǵap otyr, bozdap otyr qart jyraý, Tegimizdiń tentek jyryn arydan... Uıyp otyr nemeresi jyryna, Iip otyr shóberesi qunyǵa. Quıma qulaq kórshi- qulań áýletin, Jıyp otyr qart kókirek syryna... -...Qaıdan shyqtyq, qaıda keldik halaıyq?! Kesheni aıtyp, erteńdi eske salaıyq! -dep bastaǵan, tek saqtaǵan atanyń, Qońyr áni- ómir máni ǵajaıyp... Kúńirengen, kúıi shemen kún az ba?! Kóship ótken, óship ketken iz az ba?! Kúni úshin kúndelengen qul az ba?! Zamanyna zańǵar bolǵan uly az ba?! Bıik az ba?! Boı talasqan kókpenen, Ǵasyrlarǵa muqalmaǵan, shókpegen. Kósem az ba kókiregi kók aspan?! Tuıyqtardan, qıyn jardan jol ashqan. Ashar bolsam tarıhtyń paraǵyn, Aı bórikti Alataýdaı daramyn. Jazyp ketken Kereı menen Jánibek, Handyǵymnyń qazaqıa taraýyn. Keshegiden kele jatqan kerýenbiz, Túbi dana, týy dara eldenbiz. Tuqıanym turǵysyna tý tikken, «Altyn orda» daýrendegen tórdenbiz. Kúnder óter kúıin shertip myqtynyń, Babalarsha baıandy ulttyń tik týyn! Burnaǵymdy burmalaıtyn buzbalar, Kúniń óshti qyryn qarar, qyzǵanar...! H....H....H.... Qartaısa da qarashyǵy munarlap, Áspettegen qyl qobyzyn tumarlap. Ulaǵatyn úlestirip urpaqqa, Onan ármen jylap ketti jyraý qart...! -... Túbim aıqyn, túp qazyǵym túrikten, Beıýazǵa basylmaǵan shúrippem. Beımazaǵa tizgin bermes tulparmyn, Aýyzdyqpen tasty shaınap búrikken. Jaılap óstim turan dala keń tósin, Bastyrmaǵam jatqa namys keýdesin. Qajasa da yńyrshaǵy kirmeniń, Syndyra almas aqıqattyń órkeshin. Kemeńgerim- Kereı menen Jánibek, Danalyqty daralyqtan tany dep, Daǵdarysta qazanymdy dara asqan, Keleshektiń oshaǵyna jaǵyp ot. Qońsylyqqa, qolbańdyqqa qorlaǵan, Solaı meniń baǵynbaǵan ór babam. Kók túrikter kóbeńdegen tórimde, Solaı meniń irge tasym ornaǵan. Aıdaı álem aqıqatqa qosady ún, Erte úzgem qońsy kógen qosaryn. Belden basty bes ǵasyrdyń bezbenin, Danalyqpen dara asqan oshaǵym. Taıym týyp, botalaǵan taılaǵym, Tór Azıa- meniń tórkin aımaǵym. Sodan meniń buzylmaýy qaımaǵym, Sodan meniń keń bolǵany baıtaǵym... H....H....H Úni ǵajap aıbyndady jyraýdyń, Qanar emes qundy jyrǵa qumarym. Jyrlap otyr, jylap otyr qarıa, Teńshep qoıyp qobyzynyń buraýyn... -...Kún tutylyp kúńirengen kúnderde, Mekenimde megejinder úrgende. It jaǵadan, bıt balaqtan kirgende, Aıý apan qazyp jatty irgemde... Orǵa jyǵyp otarlaýdyń urany, Tarıhymnyń bolmady esh suraýy. Kúlegeılep saıasıdyń tumany, Kórge aılandy kórer kúnniń jumaǵy... Bolmasa eger irge tasy ákemniń, Jábirinde óter edik «jat eldiń» El irgesin eki jaqtap qalaǵan, Jánibek pen Kereıdeı, Aınalaıyn babadan! Sol irgetas kúıindirip qońsymdy, Sol irgetas súıindirgen dosymdy. Sol irgetas kók týyma tuǵyr bop, Qazaqıa kók jıekke qosyldy... Ǵasyrlardyń qara daýyl, borany, Muqalta almas shyn bıikti jotaly. Baılansa da baǵynbaǵan quldyqqa, Bizdiń qazaq Beıbarystyń Otany. Emes búgin aldym tuıyq, artym jar, Qazaq elmin, halqarada dańqym bar. Jabaǵysyn jaýtańdatpas jat elge, Jylqy minez kisinesken halqym bar... H....H....H -... Máńgilikke tańyn súıer álemniń, Taýy bıik irgetasy bar eldiń- Sekseýil jyr qolamtasyn mazdata, Seldedi ármen segiz qyrly sazdy ata:- ...Erkin sóıler egemendi azat ul, Azat uldiń azat tili- ǵajap til, Qomsynatyn qońsylarǵa keshegi, Endi máńgi bola almaıdy qazaq qul...! İrge tasym- eldigimniń belgisi! Egiz hanym*- erligimniń belgisi! Tutastyrǵan Eýrazıa endigin, Baıtaq jerim- keńdigimniń belgisi! Tegim meniń- qurǵan ult ǵundary, Týǵan halyq Edigedeı uldary, Bizdiń qazaq, bizdiń qazaq bolatyn, Tuńǵysh ret tumsyqqa urǵan juńǵardy... Kósemdigi- kók jıekteı kóp syrly, Sheshendigi- oraq aýyz, ot tildi. Egiz hanym Jánibek pen Kereıdiń, Rýhy dep bil, kógimdegi kók týdy...! Qarttyń úni kóterilgen qalyqtap, Kók aspanda qyran júrdi sharyqtap, Tús áleti, aspan, qyran, nurly kún, aıshyqtaıdy kók týymdy anyqtap... Jer júzine shashqan shúlen nur- jylý, Tóbeme kep toqtap turdy kún- sulý. Jyraý jyry- kúnnen kúshti sezildi, Ǵajap rýhy qanymyzǵa egildi...!!! Kúnim ketken jaltaqtaǵysh jasqanshaq, Ne qylaıyn aserimdi astarlap. Kóz jiberip Atyraý men Altaıǵa, Kettim men de Alataýdaı aspandap...!