Taraz qalasy mańyndaǵy Jetitóbe qorymynda júrgizilgen arheologıalyq zertteý jumystary kezinde tabylǵan altyn buıymdardy zerttegen ǵalymdardyń bir toby osy mańnan «Altyn adam» tabylýy múmkin» degen derekterdi aıtady. Oǵan sebep qorymda «Tarıhı-mádenı eskertkishterdi qorǵaý jáne qalpyna keltirý dıreksıasynyń» tapsyrysymen arheologıalyq qazba jumystaryn júrgizgen «Arheologıcheskaıa ekspertıza» jaýapkershiligi shekteýli 49 dana saf altynnan jasalǵan, zergerlik, áshekeı buıymdardy tabýy boldy, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi.
Negizinde Jetitóbe qorymy ejelgi saq dáýirine jatady. Sondyqtan bul mańda «Altyn adam» tabylýy múmkin degen boljam qısynǵa keledi.
–Jetitóbeden tabylǵan altyn buıymdar Esik qalasynan tabylǵan saq patshasy «Altyn adamnyń» kıimine óte uqsas keledi. Osy derekterge súıenip biz osy qorymda saq patshasy bolýy múmkin degen toqtam jasaǵan. Onyń kıimindegi ań stıilindegi oıý-órnekter asqan sheberlikpen, – deıdi «Arheologıalyq saraptama» JSHS-i dırektory Dmıtrıı Voıakın.
Tarıhshy-ǵalymdardyń málimdeýinshe bul qorǵan kúni búginge deıin segiz ret tonalǵanyn kórinedi. Sondyqtan da arheologtar bul qorymdaǵy «Altyn adamnyń» qoldy bolyp ketýi de múmkindigin de alǵa tartady. HİH ǵasyrdyń orta sheninen bastap ár jyldarda ǵylymı zertteý jumystary júrgizilgen bul qorymdy mamandar «Patshalar qorymy» sanaıdy.
–Jetitóbe obaly qorymyn zertteý arqyly tarıh ǵylymy erte temir dáýiri kezinde paıda bolǵan ań stılindegi erekshe óner týyndylaryn tanyp bile alamyz. Sonymen qatar osy qorymynda arheologıalyq qazba jumystary júrgizilgen qorǵandar, obalardy ashyq aspan astyndaǵy mýzeıge aınaldyrý kezek kúttirmeıdi. Keshendi ǵylymı zertteý jumystaryna qoldaý bolsa mundaǵy topyraq astyndaǵy qurylys nysandaryn, jerleý ǵuryptyq dástúrleri qaıta qalpyna keltirilip, bul nysandy týrısik baǵytta qyzmet etýge kúsh salamyz. Ári qorym oblys ortalyǵyna jaqyn, qolaıly jerde, Botamoınaq taýynyń eteginde ornalasqan. Iaǵnı tarıhı, mádenı nysan men tabıǵı landshaft úılesim tapqan oryn, –deıdi «Tarıhı-mádenı eskertkishterdi qorǵaý jáne qalpyna keltirý dıreksıasynyń» aǵa ǵylymı qyzmetkeri Saýran Qalıev.
Jalpy bul qorymdy 1861 jyly P.I. Lerh ashsa, 1890 jyly E.F. Kal, 1985-1986 jyldary P.E. Qarataev, R.B. Ismagılov zerttep, qazba jumystaryn júrgizgen. Al, 2012 jylǵy «Arheologıalyq saraptama» jaýapkershiligi shekteýli seriktesimen júrgizilgen zertteý jumystary onyń mańyzdylyǵy men qundylyǵyn odan saıyn asyra tústi.
Pikir qaldyrý