Merki ǵuryptyq kesheni saqtar men túrkiler tarıhynan syr shertedi

/image/2019/10/04/crop-4_33_1239x929_merki.jpeg

Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» maqalasynda aıtylǵan «Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografıasyna» Jambyl oblysynan engizilgen 8 nysannyń biri Merki ǵuryptyq kesheni. Merki aýylynyń soltústik shetinde ornalasqan ǵuryptyq keshende saqtar men túrkiler dáýirine jatatyn tas músinder, jartas sýretteri men tańbalardy qamtıtyn kóne ǵuryptyq eskertkishter bar, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

Jambyl oblysy aýmaǵynda qazaq dalasyndaǵy ejelgi adamdardyń meken etkenin aıǵaqtaıtyn tarıhı oryndar kóp. Olardyń keıbiri jartasqa salynǵan sýretter, petroglıfti úńgirler bolsa endi biri ǵuryptyq eskertkishterden kórinedi. Máselen Merki ǵuryptyq kesheni saq dáýirinen bastap, ortaǵasyrǵa deıin jerleý orny qyzmetin atqarǵan. Sandyq dep atalatyn shatqal mańyndaǵy bul keshennen sondaı-aq obaly qorymdardy, petroglıfterdi keziktirýge bolady. Uzaq jyldary boıy otandyq tarıhshylardyń negizgi zertteý nysany bolǵan keshen jergilikti mańyzy bar memlekettik tarıh jáne mádenıet eskertkishteriniń tizimine de engizildi. Al Elbasynyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» maqalasy jarıalanyp, onda «Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografıasy» jobasy jaıynda sóz bolǵanda keshen jalpyulttyq qasıetti nysandar tizimine aldy.

Ǵalymdar bul keshennen kóshpendiler mádenıetine tán jerleý oryndary men tastardan eski óner týyndylaryn tapqan. Sondyqtan bul keshendi túrik halyqtarynyń mol mádenı murasy jáne memorıaldyq eskertkishi dep tanydy. Zattaı derekterden sol zamanynda ata-babalarymyzdyń dinı-nanym senimin de bilýge bolady. Sondaı-aq tastan qashap osynaý tózimdi eskertkishter jasaý aımaqtaǵy qolóneriniń isiniń de ozyq úlgide damyǵanyn aıǵaqtaıdy.

Ejelgi túrikterdiń tanym-túsiniginde aspan men jer, sý tirshiliktiń kózi dep tanyǵan. Ári olardyń yryzyǵy mol bolýy úshin Umaı anaǵa qurmet kórsetý dástúri qalyptasqan. Osydan baryp bizdi qorshaǵan álemdegi barlyq jandy-jansyz nárseniń rýhy bolady degen senim paıda boldy. Sáıkesinshe ómirden ótken ata-babalarynyń qurmetine arnap tas músinder men balbaldar ornatyla bastady. Ara-tura osy oryndarǵa táý ete júrip olar ata-baba qorymyn qasıetti orynǵa aınaldyrdy. Ǵasyrlar boıy bul ǵuryp óz mańyzyn joımady. Osylaısha búgingi urpaqqa ata-babanyń turmys tirshiligin, tanym-túsinigin tanýǵa múmkindik beretin mol tarıhı jádigerler qaldy.

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar