Qazaqstannyń azamattyq «Azat» qozǵalysy 1990 jyly 1-shildede quryldy. Osy qozǵalystyń «Azat» atty basylymy – osy jyldyń sońyna qaraı jaryq kóre bastady. Qazaqstandaǵy eń alǵashqy táýelsiz-saıası basylym – osy «Azat» gazeti boldy. Men 1991 jyldyń kúz aılarynda jastardyń respýblıkalyq «Jalyn» baspasynan osy «Azat» gazetiniń bas redaktory, marqum Batyrhan Dárimbetke orynbasar bolyp kele qalǵan edim (bul týrasynda «Men «Azatqa» qalaı keldim?» degen degen áńgimemde tolyq baıandalǵan...). Almaty qalasynyń birinshi basshsy osy Zamanbek Nurqadilovke, onyń orynbasary Vıktor Hrapýnovqa, jalpy qala basshylyǵynyń atyna nebir ýytty synı maqalalardy jıi-jıi jazyp júretinmin.  1991 jylǵy Tamyz (GKCHP) oqıǵasyna baılanysty Almaty qalalyq atqarý komıteti basshylarynyń, ásirese, Artomonova degen hatshy áıeldiń opozısıalyq pıǵyldaǵy «teris oıly» adamdar tizimin (ol tizimde «Azat» qozǵalsy belsendileri birinshi tur eken) jasaǵany týrasynda málimetter alǵanymyz taǵy bar. Bir sózben aıtqanda, bizdiń «Azat» gazeti qala basshylyǵyna qatty shúıligip alǵanymyz taǵy da ótirik emes bolatyn. Oraldaǵy orys-kazaktarynyń ultymyzdy basynýyna baılanysty, Semeı polıgony, Semeıdiń bastyǵy Keshirim Boztaev týraly, Pavlodardaǵy Ermak eskertkishiniń qulatylýy jóninde, N.Nazarbaevtyń máskeýshildigi, Qazaqstan táýelsizdigin alǵysy kelmeı, «Odaqtyq shart» degendi oılap tapqany, onyń  GKCHP kezinde Nurqadilovtyń birinshi orynbasary V.Hrapýnovtyń Máskeý búlikshilerin qoldap shyǵa kelgeni, Reseı prezıdenti B.Elsınniń Qazaqstanǵa kelýi, qoıshy, áıteýir, sol tustaǵy ultty oıatatyn ótkir maqalalardy «Azat» gazeti  ár sany saıyn jarıalap turdy. «Azat» gazeti – az ýaqyttyń ishinde respýblıkaǵa   tanymal qazaq oqyrmandarynyń eń basty basylymyna aınalyp shyǵa kelgeni shyndyq bolatyn. Kún ótken saıyn, «Azat» gazetiniń taralymy kóbeıip, respýblıka jurtshylyǵy súıip oqıtyn gazet bolyp shyǵa kelgen. «Azat» azamattyq qozǵalysynyń basshylary: Sábetqazy Aqattı, Mıhaıl Esenálıv, Nurbaqyt Qoıshybekov, Marat Shormanov, Gúljıhan Bıboldınova edi. Qozǵalystyń úni - táýelsiz saıası «Azat» gazetiniń  sol jyldary qoǵamdy demokratıalandyrýǵa qosyp jatqan úlesi ushan-teńiz edi (bul týrasynda «Men «Azatqa» qalaı keldim?», «GKCHP», «Azat» qozǵalysy», «Semeı polıgonyn kim japty?»,t.b. maqalalarymda tolyq baıandaǵanymnan, bul arada olarǵa ústirtin ǵana sholý jasap otyrmyn...). 1991 jyly shilde aıynda memleket basshysy N.Nazarbaevtyń qabyldaýynda bolǵanymyz bar. Batyrhan Dárimbet, Sherhan Murtaza, Ýálıqan Qalıjan, orys gazetteriniń taǵy eki redaktory - Ońtústik Koreıanyń sol kezdegi premer-mınıstri Ro De Ý-men kezdesýge qatystyq. Bir kezde N.Nazarbaev: -Qonaqtarǵa suraqtaryń bar ma?- dep, burylyp, biz jaqqa qaraǵan. Sherhan da, Ýálıhan da biraýyzdan: -Joq, Nureke,- Joq,Nuraǵa,- dep bastaryn shaıqady. Tek Batyrhan ekeýmiz ǵana jarysa qol kótergen edik. N.Nazarbaev maǵan «sóıle» degendeı basyn ızedi. Men: -Nureke, myna qonaq kisi Koreıany az ýaqyttyń ishinde Shyǵystaǵy jeti aıdahardyń qataryna qostym dedi. Men suraqty ol kisige emes, sizge qoıǵym kelip tur? -Qoı,-dedi ol. -Osy Ońtústik Koreıanyń basshysy aıtyp otyrǵandaı, Siz Qazaqstandy qashan Shyǵystaǵy segizinshi aıdahar qataryna qosar edińiz?-dedim. Nurkeń julyp alǵandaı: -Aınalaıyn, aýzyńa maı, astyńa taı. Amandyq bolsa, sol kúnge de jetemiz. Tek, tynyshtyq bolsyn!- dep, ornynan tura bastady. Biz qaıtaıyq dep tur edik, prezıdent: -Sen, maǵan kir!-dedi suq saýsaǵymen biz jaqty kórsetip. Sherhan myrza: -Nureke, meni me?-dedi. -Joq, sizdi emes,-dedi prezıdent. Ýálıqan Qalıjan da: -Meni me?-dedi. -Joq,-dep ana kisi basyn shaıqady. Sózden tosylǵan Sheraǵań men Ýálıqan, eshteńeni uqpaǵandaı, Batyrhan ekeýmizge ojyraıa qarasty. Prezıdent óz bólmesine kirip ketti. Biz endi keteıik dep turǵamyz, Prezıdenttiń sol kezdegi  kómekshisi Nurtaı Ábiqaev kelip maǵan: -Júrińiz,-dedi. Ana kisiler «bizdi emes, qaıdaǵy bir eshkim bilmeıtin opozısıany qabyldaǵany nesi?» degendeı, bir túrli unjyrǵalary túsip ketken edi. Nurtaı myrza: -Sizder bossyzdar, -dep aıtty da meni ertip, ishke kirip ketti. Memleket basshysynyń at shaptyrymdaı bólmesine ımene kirip edim, tórde ol kisi otyr eken. Maǵan: -Tórlet, jigitim,-dep, qolyn kóterdi. Men uzyn ústeldiń shet jaǵyna otyra kettim. -Iá, sen, ana Batyrhan ekeýiń «Azat» degen gazetti shyǵarady ekensińder ǵoı. Sol gazette únemi meni synaıdy deıdi. Sol, ras pa?-dep maǵan qarady. Men de: -Ras,-dep qaldym. -Ras bolsa, nege meni synaısyńdar? -Odaqtaǵy barlyq memleketter óz táýelsizdigin jarıalap jatyr. Siz bolsańyz, áli Máskeýden birdeńe kútetin sıaqtysyz. Biz sol týraly jazamyz. -Solaı de, qaraı gór ózderiniń bilgishin. Senderden basqa adam el bolashaǵyn oılamaıdy dep, senderge kim aıtty? Men bolsam, kúndiz-túni osy eldiń bolashaǵyn oılap, shapqylyp júrmin. Al, sender meni synaısyńdar. Bul durys emes,-dep ol kisi ornynan turdy. Men de ornymnan tura berip edim: -Otyra ber,-dedi ana kisi maǵn qaraı bettep. Bir kezde meniń tý syrtymnan kelip, eki qolymen ıyǵymnan qatty qysyp, ustady. Qoly tastaı eken, janymdy kózime kórsetip barady. Belim qaıqańdaı bastap edi, ana kisi: -Iá, kim kúshti eken?-dedi. -Siz kúshtisiz,-degen sózdiń aýzymnan qalaı shyǵyp ketkenin baıqamaı qaldym. -Á, bálem, solaı ma? Iaǵnı, men kúshtimin,-dep sóılep, qarsy aldyma otyra berip: -Qandaı buıymtaıyń bar?-dedi. Men: -Eshqandaı buıymtaıym joq,-dedim julyp alǵandaı. -Taıaýda Túrkıaǵa resmı saparmen baramyn. Birge barýǵa qalaısyń?-dedi. Men: -Bas redaktor Batyrhan Dárimbettiń barǵany jón ǵoı. Aıtpaqshy, meniń úlkenim Bolatqazy sonda oqýda,-dedim. -Ol qalaı menen buryn barǵan?-dep betime qarady. Men úndemedim. -Iá, sonymen buıymtaıyńdy aıtpaısyń ba? -Sol Túrkıadaǵy balam, bir jyldan keıin oqýyn bitirip elge keledi. Soǵan páter jaǵy qalaı bolar eken? -Bolady. Nurtaı, jazyp qoı,-dep ornynan turdy. Biz hoshtasyp, tarastyq. Kóp uzamaı, prezıdent Túrkıaǵa jolǵa shyqty. Prezıdentpen birge Batyrhan ketti. Arada bir apta ótkende Ystambuldaǵy balam Bolatqazy maǵan telefon shalyp: -Áke, Qazaqstan prezıdnti Nursultan Nazarbaev kelip, qasynda eki kúndeı birge boldym. Jaqsy adam eken, maǵan kómektesetin boldy,-dep qýanyshyn aıtyp jatyr. Al, sol saparda olarmen birge bolǵan marqum Batyrhan Dárimbet bizdiń delegattardyń keıbir óreskel qylyqtary týraly maǵan aıtyp bergen edi. Ol týraly keıin, arnaıy jazatyn bolamyn... ...Prezıdentpen bolǵan áńgimeden keıin, Zamanbek aǵa meni sol tustaǵy Almaty qalalyq atqarý komıtetiniń  qazirgi ishki saıasat bólimine qyzmetke aldy. Menimen sóılesken sol kezdegi Zákeńniń orynbasary Bolat Nurǵazıev boldy. Men qzmetke kelgen osyndaǵy eń qıyn bólim eken. Kúnde mıtıńi, kúnde «chp» degendeı, bir ornyńda baıyz taýyp otyrǵyzbaıdy. Munda «anyqtama-spravka» jazý – eń basty jumys. Oǵan meniń qolym tıe bermeıdi. Meniń jumysymdy negizinen bólimdegi eki qyz: Farıda Qanaǵatova, Irına Deeva atqaratyn, men ylǵı da syltaý taýyp, úı kórmeı, únemi «mıtıńiletip» júretinmin. Sol kezdegi kollegıa bastyǵy Sapýra Júsipova maǵan: -Jumash, seniń bir japyraq qaǵaz jazǵanyńdy ómiri kórmeppin. Bul ne ǵylǵan bitpeıtin mıtıńi?-dep tań qalatyn. Negizinen qolymyz bos ýaqytty, qydyrýdy – bizder «mıtıńige» jabatynbyz.... Vıktor Hrapýnovqa Almas Murzın atty bir jigit kómekshi bolyp keldi, jataqhanada turyp kelgen ol úsh aıdyń ishinde páter aldy. Joǵary jaqtyń, atap aıtqanda, prezıdent apparatynyń nusqaýymen men de páter alýym kerek bolatyn. Biraq, bárin bilip turyp, Zákeń úndemeıdi. Bólimdegi qyzdardyń aıtýymen, ózim sonda qyzmette júrsem de, Zákeńniń qabyldaýyna jazyldym. Onyń ústine sol kezdegi Almaty turǵyn úı basqarmasynyń bastyǵy - Serik Sultanǵalıev ta Zákeńniń aldynan ótýimdi usynǵan. Zamanbek Qalabaıulynyń qabyldaýyna kirsem, onda Vıktor Hrapýnov, Serik Sultanǵalıev, Zaǵıpa Balıeva otyr eken. Zákeń birden: -Saǵan ne kerek?-dedi qabaǵyn túıip. Men: -Páter kerek,-dedim. Ol kisi: -Saǵan osynda qyzmet istegeniń az ba?-dedi. Men: -Ana kisiniń ózi úı al dep otyr ǵoı... -Sen nege menen buryn ol kisige kirdiń? Bar, sol kisiden al! Meni umytty deısiń be, «Azat» gazetinde júrgenińde «Nurqadilov pen Hrapýnov jumystan ketsin!»- dep jazǵan sen emes pe? -Iá, menmin. -Bar, onda saǵan úı joq! Osy kezde sózge Almaty qalalyq úı basqarmasynyń bastyǵy Serik Sultanǵalıev aralasty: -Záke, baıqaısyz ba, Jumash osynda qyzmetke kelgeli: «Zákeń ketsin!» degender tyıyldy. Onyń ústine úlken kisiniń nusqaýy bar, Úı bergenimiz jón sıaqty?-dedi. Biraq, bir jaǵyna qyńyraıyp alǵan Zákeń kónbeı qoıdy. Bir kúni tómengi qabatta otyratyn Almaty qalalyq ákimdiginiń is basqarýshysy Jumasultan Kópjanov: -Jumash, kóńil kúıiń joq qoı, ne boldy?-dedi. Burynnan syrlas aǵaǵa barlyq mán-jáıdi túsindirdim. Sol kúni Jumasultan aǵa «Taratkadaǵy» bizdiń úıge kelip, tań atqansha, áli almaǵan páterimizdi jýdyq. 1990 jyly «Azattyq» radıosynan berilgen meniń bir saǵattyq «Zobalań» atty dastanymdy tyńdap, qatty áser alǵan. Ol dastan 1986 jylǵy áıgili Jeltoqsan qasireti týraly bolatyn. Ol kisi qaıtarynda: -Saspa, bári retteledi,-dedi. Bir kúni sol Jumasultan aǵa: -Seniń 1986 jylǵy Almatydaǵy jeltoqsan kóterilisine arnalǵan «Azattyq» radıosynan berilgen radıoınsenırovkańdy Zákeńe tyńdattym, saǵan qatty rıza boldy. Ózińe neshe bólmeli úı kerek, sheshimdi óziń mashınkaǵa basyp ber, men aparyp, Zamanbek Qalabaıulyna qol qoıdyryp ákelemin. Qazir kelindi shaqyryp, dastarhan daıyndaı ber,-dedi. Aıtqanyn qolma-qol istedim. Sheshimdi alyp, Juma aǵa Zákeńe ketti. Ákimshiliktiń qasyndaǵy «Iýbeleınyı» dúkeninde jumys isteıtin áıelim Sholpan kelip, jumys keńsesinde dastarhan ázirleı bastady. Arada eki saǵat ótkende Zákeń qol qoıǵan qaǵaz da daıyn boldy. Sóıtip, qas-qaǵym sátte páterli bolyp, dúrildetip turyp toıladyq. Dúnıejúzi qazaqtarynyń tuńǵysh quryltaıy ótip jatty. Gagarın men Kıhtenko kóshleriniń qılysynda bolashaq qaýymdastyq úıiniń irgesi qalanatyn boldy. Soǵan belgi  tas qoıylyp, sonyń saltanatty ashylý rásiminde Nurqadilov sóz sóıleıtin edi. Zákeń meni shaqyryp alyp: -Sonda sóıleıtin sózimniń mátinin daıynda, úsh-bes mınýttan aspasyn,-dedi. Sóıleıtin sózdi otyra salyp jazyp tastadym da, kórsetýge Zákeńe bardym. Ol kisi bir jaqqa asyǵyp tur eken, men ákelgen qaǵazdy oqyǵan joq, qaltasyna sala saldy. Erteńinde saltanatty jınalys bolatyn jerge kelgen Zamanbek Nurqadilov: -Sózdi jazdyń ba, qaıda?-dedi. Ol qaǵazdy keshe ol kisige bergenimdi aıttym. Barlyq qaltasyn qarap shǵyp, álgi qaǵazdy ázer tapty-aý. Jınalys bastalyp, Zákeń oqı bastady. Baıandama: «Qanisher komýnıstik partıa kelmeske ketip, dúnıejúziniń tórt buryshyna tarydaı shashylǵan qaıran meniń baýyrlarym...» dep bastala berip, Zákeń tutyǵyp qaldy da, maǵan atyp jibererdeı, ala kózimen qarady. Dúnıeniń ár túkpirinen atamekenin saǵynyp kelgen qazaqtar bolsa: -Oı, órkeniń óssin! Jasa, Zamanbek balam!- dep alǵystaryn aıtyp jatyr. Osy kezde toptyń arasynda turǵan, búginde marqum Serik Esimbekov bar daýysymen aıǵaılap: -Mynadaı sóz Nurqadilovtyń aýzynan shyqpaıdy. Ol baryp turǵan ózi aıtqan qanisher komýnıs. Muny jazyp bergen dáýde bolsa, ana Kókbóri. Bul Kókbóriniń sózi!-demesi bar ma. Taǵy da maǵan ala kózimen jep jiberdeı qaraǵan Nurqadilov qolyndaǵy men jazyp bergen qaǵazdy ýmajdap, ýmajdap anadaı jerge laqtyryp jiberip, qaǵazsyz sóıleı bastady. Baǵanaǵydaı emes, Zákeńniń sóziniń berekesi qasha bastady. Keshke qaraı jumys bólmemde otyr edim, Zákeńniń Murat degen kómekshisi kelip: -Jumash, sen ne búldirdiń? Zákeń qatty ashýly, «seni tap» dep jiberdi,-dedi. Kelsem, Zamanbek aǵa bólmesinde jalǵyz otyr eken. Óńi órt sóndirgendeı ashýly: -Áı, baǵana seni Kókbóri dedi me, naǵyz ıt ekensiń. Tamam eldiń aldynda meni masqara qyldyń. Bilseń, men naǵyz komýnıspin, ólsem de komýnıs bolyp ólemin. Sen nege partıany jamandaıtyn sózdi jazyp berdiń? -Siz ózińiz jaz dedińiz ǵoı? -Jaz degende, men saǵan solaı jaz dedim be? -Qaıdan bileıin. Ana baspasóz hatshyńyzǵa jazdyrmadyńyz ba? -Endi saǵan jazdyrsam, Nurqadilov atym bolmasyn. Bar, bossyń!-dep meni bólmesinen qýyp shyqty. Esiktiń syrtynda turǵan Murat kómekshi: -Áı, Jumash,tynysh júrmeısiń ǵoı,- dep qala berdi. Arada birer kún ótkende Zamanbek aǵa maǵan dúnıejúzi qazaqtary quryltaıyna arnalyp,  Almaty oblysy Uzynaǵash aýdanyna qarasty «Degereste» ótetin báıgege tigilgen sý jańa «Jıgýlıdy» sonda aparýdy tapsyrdy. Bul jóninde Zákeń, ol kisiniń orynbasary Bolat Nurǵazıev, kollegıa hatshysy Sapýra Júsipova maǵan senim artyp jatty. Erteletip jolǵa shyqtym. Uzynaǵashtan óte bere MAI qyzmetkeri toqtatyp, ana qalyń aǵashtyń ishinde meni bireýlerdiń kútip otyrǵanyn aıtty. Kelsem, qalyń aǵashtyń ortasyndaǵy jasyl alańǵa mol dastarhan jaıylypty. Dastarhan basynda Nurekeńniń úıindegi Sara jeńgmiz, Nına Haıýpova, Zamanbek Nurqadilovtyń orynbasary Ásen Bespaeva, Almaty qalalyq saýda departamentiniń bastyǵy Bıbinur Sylashqyzy otyr. Ásen Súleımenqyzy: -Sáke, bul bizdiń ákimshiliktiń qyzmetkeri, qaınyńyz Jumash degen jigit,-dep meni tanystyryp jatyr. Men bul áıelderge qyzmet kórsete bastadym. Bir kezde Sara jeńgemiz: -Jum ash, mynany quıyp jiber, júrýimiz kerek,dep maǵan qarady. Men uzyn moıyn bótelkedegini ár adamǵa toltyra quıyp jatyr edim, jeńgeı: -Sen, nemene konákty qalaı quıýdy bilmýshi me ediń,-dedi. Men uıalyp qaldym. Eń birinshi tost Nuraǵań úshin, ekinshi tost Sara jeńgemiz úshin alynyp, biraz otyryp qaldyq. Anandaı jerde men báıgege aparatyn sý jańa kólik tur qańtarylyp. Jeńgelerim asyǵatyn emes. Qoıshy, dýmndy top ándetip, dýyldasyp, ázer degende jolǵa shyqtyq. At báıgesi ótip ketipti. Men Zamanbek Nurqadilov aǵadan, Bolat Nurǵazıev aǵadan sóz estidim. Meniń janymdy alyp qalǵan Ásen Súleımenqyzy boldy... Sol jyldary aýyldan bosqan qazaq jastary Almatyǵa kelip, qala mańynda ıesiz jatqan bos jerlerdi basyp alyp jatqan. Jáne qalada bos turǵan ıesiz páterlerdi anyqtap, Zákeńniń nusqaýymen úısiz-kúısiz júrgen qazaq jastaryna berip jatqanbyz. Sondaı bir bos úı Gagarın men Jandosov kósheleriniń qılysyndaǵy alty qabatty úı bolatyn. Soǵan úısiz júrgen 49 qazaq jasyna úı beretin boldyq. Marat Myńbaev degen qudam sáýletshi edi, sol meniń inim ári onyń kúıeý balasy – Jeńisti úı alatyndardyń tizimine kirgizip jiberipti. Men qarsy bolyp edim, Marat tyńdamady. İnim Jeńis úsh bólmeli úı aldy. Jáne ol tynysh júrmeı: -Qalalyq ákimdiktegi aǵam Jumash úı alyp berdi,-dep jalpaq jurtqa jaıyp jiberipti. Bir kúni táńerteń «Sosıalısik Qazaqstan» gazetin oqyp otyrsam, týra sonyń birinshi betinde meniń týǵan inime kezeksiz úı alyp bergenim týraly jazylypty. Maqala avtory Qudıar Bilálov degen. Shoshyp kettim. Áli ózim úı almaǵanmyn. Áıelim Sholpan oıbaılaıtyn boldy dep qatty sastym. Zákeńe shaqyrtpaı ózim bardym, ol kisi ol gazetti oqymapty. Máseleni aıtyp edim: -Jumash, ottaǵandar ottaı bersin, ana maqala jazǵan jýrnalıs endi úı almaıdy, bar, jumysyńdy isteı ber,-dep shyǵaryp saldy. Zamanbek Nurqadilov Reseıge kóship jatqandardyń úılerin qazaqtarǵa berý úshin arnaıy sheshim shyǵardy. Biraq, jarty jyldan keıin ol sheshim – bireýlerdiń kórsetýiniń arqasynda zańsyz bolyp, kúshin joıdy. Biraq, talaı qazaq úıli boldy. Almatynyń túbindegi «Shańyraq», «Taýgúl», «Altyn besik» yqsham aýdandary tolyǵymen baspanasyz júrgen qazaq jastaryna basybaıly ári tegin bólinip berildi. Munyń bári ultyn janyndaı súıetin Zamanbek aǵanyń jáne onyń orynbasary Bolat Nurǵazıv aǵanyń arqasy bolatyn. Zamanbek aǵanyń qasynda onyń serikteri: Bolat Nurǵazıev, Sapýra Júsipova, Jumasultan Kópjanov, t.b. tamasha azamattar boldy. Joǵary jaqtyń japqan jalasymen Zamanbek Nurqadilovty ornynan alatyn boldy. Men M.Tájjınniń aıtýymen ári kómegimen Qazaq televızıasyna bas redaktor bolyp, qyzmetke aýystym. Sol kezdegi televızıa bas dırektory Rafael Jumabaev meniń kelgenime qatty qýandy. Zákeń amalsyz opozısıaǵa ketti. Keıin, Qazaq SSR-i Joǵarǵy Keńesine depýtat boldy, Almaty oblysyna ákim, QR tótenshe jaǵdaılar mınıstrligine mınıstr boldy. Sol qyzmette júrip, N.Nazarbaevqa ashyq hat jazyp, taǵy da opozısıaǵa ketti. Men de Almaty qalalyq aqparat jáne qoǵamdyq kelisim basqarmasynan opozısıaǵa qaıtyp oraldym. Ózim quryltaıshysy bolǵan «Juma-taıms» gazetin shyǵardym. Alǵashqy sandaryna Zákeńnen keń kólemde suqbat alyp, ony jarıaladym. Jalpy, Zamanbek aǵamen óte jıi aralasyp turdym. Zákeń túnniń bir ýaǵynda, tań aldynda telefon shalyp, ózin tolǵandyryp júrgen áńgimesin aıtatyn. Men de áz aǵanyń aıtqanyn tyńdaı beretinmin. Zákeńdi qazirgi bılik birneshe ret sotqa berdi. Zákeńniń sotta ózin ustaýy da tym qyzyq bolatyn. Baıaǵy ákim ne mınıstr sıaqty sýdıalardy yqtyryp alatyn. Bir kúni senbi bolatyn, Zákeń telefon shalyp, ózin ulttyq qaýipsizdik komıteti shaqyryp jatqanyn, soǵan men, Baqytgúl Mákimbaı, Ermurat Bapıdyń tez jetýimizdi ótindi. Jarlyq qatty, jan tátti, tez jettik. Bir saǵattaı tostyq, bir kezde Zákeń býy burqyrap, ishten shyǵyp kele jatty. -Záke-aý, mynalar sizdi sorpalap jibergennen saý ma, býyńyz burqyrap, terlep-tepship tursyz ǵoı?- dep Ermurat ázilmen qarsy alyp jatty. Bir kúni jumysta otyrsam, Zákeń telefon shalyp: -Jumash, sen daıyn otyr, mynalar meni úıden tutqyndamaq. Ólispeı berispeımin, mende qarý jetedi,-dedi. Biraq, ol kún tynysh ótti. Taǵy birde tańǵy altyda telefon shalǵan Zákeń: -Tez jet, sharýa bar, myna Altynbek birdeńeni búldirgeli jatyr,-dedi asyqtyryp. Men der kezinde bara almaı, tym kesh jetsem Zákeń: -Áı, osy senderde tártip degen bar ma? Óziń qandaı adamsyń, aıtqan sózińde turmaısyń. Sendeılermen jumys isteý múmkin emes,-dep bir saǵattaı zirkildep, maǵan qatty urysty. Men ishke kirgen kúıi sol qalpy túregep turmyn. Zákeń maǵan ursýyn qoımaıtyn bolǵan soń: -Záke, siz ne aıtyp otyrsyz? Men sizdiń qaramaǵyńyzda jumys istemegeli qashan? Jazyqsyz jazǵyra bermeńiz!- dep, ol kisini toqtatyp tastadym -Á, solaı ma edi, keshir aınalaıyn, meniki aǵalyq bazyna ǵoı. Otyr, birdeńe ishesiń be? Qazir..- dep, anadaı jerde turǵan tońazytqyshqa qaraı júgire jóneldi. Taǵy birde,umytpasam, prezıdenttik saılaý aldyndaǵy naýqan bolatyn. Zákeń meni shaqyryp alyp: -Jumash, sen ana Jarmahanǵa baryp, jeke ózine aıt, meni de prezıdenttikke túsirsin. Saılaý barysynda anyqtalady, eger halyq meniń sońymnan ermese, ózim orta joldan shyǵyp qalamyn. Al halyq qoldamaı jatsa, Jarmaqan sóıtsin, bar,-dedi. Men Jarmahan Tuıaqbaıǵa kelip, ońasha sóılesip, Zákeńniń sálemin jetkizdim. Ol kisi buny jalǵyz ózi sheshe almaıtynyn aıtty. Men Zákeńe onyń aıtqanyn jetkizdim. Zákeń – burq-sarq qaınap-qaınap baryp, býy basylǵandaı boldy. Sosyn biraz úndemeı otyryp-otyryp,  qolyn biraq sermep, opozısıadan ketetinin aıtty. Sol Jarmahan Tuıaqba