Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev  3 shilde kúni Astanada ótken Indýstrıalandyrý kúnine arnalǵan telekópir barysynda sóz sóılep, «Qazaqstannyń áleýmettik jańǵyrtylýy: Jalpyǵa Ortaq Eńbek Qoǵamyna qaraı 20 qadam» baǵdarlamasyn jarıa etken bolatyn. Bul týraly "Qamshy" portaly QazAqparatqa silteme jasaı otyryp habarlaıdy.

***

Álemniń ámirshisi - eńbek.

Tek eńbekpen ǵana jemis ónbek, tek eńbek qana bar qıyndyqty jeńbek.

Elbasymyz barshamyzdy el ıgiligi jolyndaǵy eńbekke shaqyrady,

búginde eńbek sheshýshi ulttyq faktor ekenin uǵyndyrady.

Elimiz úshin eńbek eteıik, ardaqty aǵaıyn!

Áleýmettik jańǵyrtýdyń jahandyq trendi

Qazaqstan 20 jyldyq shepti eńserdi.

Elimizdiń aldynan jańa perspektıvalar ashyldy. Alaıda, birneshe jyldan beri álem mazasyz kúı keshýde. Daǵdarys jahandyq deńgeıde eńserilgen joq jáne álemdik qoǵamdastyq qysymdy týrbýlentti jaǵdaıda tur.

Qazirgi álem barlyq plústerimen jáne mınýsterimen tótenshe deńgeıde ózara baılanysty bolyp otyr. Bul - barlyq elder de eseptesýge tıisti shyndyq. Onyń úlken, ortasha jáne shaǵyn elderdiń bárine de qatysy bar.

Osynyń barlyǵy memleketten ke­sim­di áleýmettik saıasat júrgizýdi talap etedi. Jáne maǵan áleýmettik másele­ler­di árkez baqylaýymda ustap, olarǵa tu­raqty túrde qaıta oralýyma týra keledi.

Meniń nazarymdaǵy basty másele - ár qazaqstandyqqa qamqorlyq kór­setý.

Jáne bul qajettilik bolyp tabylady, óıtkeni, áleýmettik máselelerdi sheshýge elimizdiń barlyq azamattarynyń ómiri men kún saıynǵy ózin ózi sezinýleri táýeldi.

Táýelsizdik jyldarynda Qazaq­stan­da áleý­mettik memlekettiń berik irgetasy qalandy.

Qazaqstan obektıvti túrde ortasha Eýropa elderiniń áleýmettik damý sapasy deńgeıine naqty jaqyndady.

Qazaqstandyqtardyń ómir úlgi-qalyp­tary turaqty joǵarylaýda. Biraq bizdiń azamattarymyzdyń turaqtylyq pen ıgi^­lik jemisterin qanshalyqty tıimdi paıdalanyp kele jatqany mańyzdy másele bolyp tabylady.

27 qańtarda men Parlamentte «Áleý­met­tik-ekonomıkalyq jańǵyrtý - Qa­zaqstan damýynyń basty baǵyty» dep atalatyn Qazaqstan halqyna Joldaýymdy jarıaladym.

Qazaqstanǵa ekonomıkalyq tabystar men qoǵamdyq ıgilikterdi qamtamasyz etý arasynda tıimdi tepe-teńdik tabýy­nyń ómirlik mańyzy bar. Men áleý­mettik-ekonomıkalyq jańǵyrtýdyń sheshýshi mindetterin naq osydan kóremin.

Joldaý-2012-de men Úkimetke naqty tapsyrmalar berdim, - jáne memlekettik mehanızm jumys istep berdi.

Alaıda, men Joldaýymnyń oryndalý qarqyny men sapasyna qanaǵat­tan­baımyn.

Áleýmettik máselelerdi «keıinge» qaldyrýǵa bolmaıdy.

Al bul, óz kezeginde, jahandyq daý­yl­darǵa qarsy tura alý úshin jahandyq tu­raq­syzdyq jaǵdaıynda, jańa ǵasyr jaǵ­daıynda, Qazaqstan qoǵamy qandaı bolýy kerek degen suraqtarǵa jaýapty talap etedi.

Bizdiń júzege asyrylmaǵan rezerv­terimiz ben múmkindikterimiz nede? Áleý­met­tik saıasat ornyqty, jasampaz bolýy úshin taǵy ne isteý kerek?

Búgin ótken júz jyldyqtyń 60-shy jyldarynda keńinen taralǵan tu­tyný­shy­lyq qoǵam tujyrymdamasynyń elesi aıqyn seziledi.

Tutynýdyń bul ıdeologıasy búl­dirýshi bolǵanyna búgin búkil álem erekshe kóz jetkizip otyr. Ol álemniń damy­ǵan elderinde jappaı áleýmettik ma­syl­dyq týyndatty jáne jahandyq daǵ­darystyń basty sebepteriniń biri bolyp tabylady.

Tek búkil álemde ǵana emes, sondaı-aq tipti damyǵan elderde júzege asyrylýy múmkin bolmaıtyn bul jalǵan ıdeıaǵa syndarly balama tabýǵa bolady.

Jáne mundaı balama Jalpyǵa Ortaq Eńbek Qoǵamy ıdeıasy bolyp tabylady.

Bul jerde eshqandaı ózindik ıdeologıa oılap shyǵarylmaıdy.

Aqyr aıaǵynda, álemdik órkenıettiń barlyq qundylyqtary, barlyq ekono­mı­kalyq jáne mádenı baılyqtarvırtýaldy qarjy ınstıtýttarymen emes, adam­nyń eńbegimen jasalady.

Sondyqtan bizdiń áleýmettik jańǵyrtý saıasatynyń negizine shynaıy óndiristik eńbekti qoıýǵa tıispiz.

Jalpyǵa Ortaq Eńbek Qoǵamy ıdeıasy kóz jetpeıtin kókjıekte oılap tabylmaǵan.

Bul - praktıkalyq, pragmatıkalyq ıdeıa. Ol maǵan tipti etene jaqyn, óıtkeni, men qazaqstandyqtar jaqsy biletindeı, ózimniń kásibı jolymdy «aq saýsaqtar» sekildi kabınette de, parkette de emes, jumysshy-metallýrg retinde bas­tadym. Al bul, atap aıtsam, naǵyz kásip bolyp tabylady!

Qansha jyl ótse de, bul eńbek mektebin umytý múmkin emes.

Búginde eńbek - HHİ ǵasyr jaǵ­daıyn­daǵy sheshýshi ulttyq faktor re­tin­de, jahandyq básekelestik jaǵdaı­yn­da, -aldyńǵy kezekke ilgeriletilýi tıis.

Bul týraly jaqynda ǵana men Taraz­da, Óskemende, basqa da óńirlerde kezdesken qarapaıym qazaqstandyqtar aıtady.

Eńbek adamynyń bedelin kóterý qa­jet­tigi týraly osy ıdeıalardy men qa­zaq­standyqtardyń hattarynan, son­daı-aq áleýmettik jańǵyrtý mindetterine ekpin túsiriletin meniń Joldaýym men Qa­zaq­stan halqy Assambleıasynyń HİH sesıasynda sóılegen sózderime Qazaqstannyń barlyq buryshtarynan kelgen únqa­tý­lardan oqyp júrmin.

Qazaqstan qoǵamyndaǵy laıyqty eńbek taqyryby keń kólemdi pikirtalas pen qoldaý týǵyzdy desem, artyq aıtqan­dyq emes.