Bıyl da qys kele salysymen Qazaqstannyń ár aımaǵynda apat bastaldy. Jylytý júıeleri jarysqa kiriskendeı kezek-kezek isten shyǵyp, jyldaǵy jaǵdaı taǵy qaıtalanýyn bastady. Halyq ashýly.

Jergilikti bılikterdiń jaz boıy aı qarap kelgeni me, qys túskeli beri Stepnogorsk, Ekibastuz, Aqtaý, Balqash, Temirtaý, Rıdder men Jańaózende jylý júıeleri isten shyǵyp, shuǵyl jóndeýdi talap etti.

Jańaózen qalalyq aýrýhanasynyń avtonomdy qazandyǵy buzylyp, jańa bosanǵan áıelder sýyqta jylýsyz jatty. Olarǵa jylytqysh qoldanýǵa ruqsat bermegen.  

"Perzenthanada jel soǵyp, perde qozǵalyp tur. Terezelerdi kórpemen bitep qoıǵan. Mundaı sýyqqa shydaý múmkin emes. Buǵan deıin basqa palatada boldyq, munda jylyraq bolǵandyqtan, bizdi osynda aýystyrdy. Jylytqysh surap edik, perzenthananyń elektr kerneýi shydamaıtynyn aıtyp, ony qoldanýǵa tyıym saldy. Balalarmen osynda jatyrmyz. Munda jańa týǵan náresteler men jańa bosanǵan áıelder jatyr", – deıdi Instagram-da vıdeosy taraǵan jańaózendik bir áıel. 

Osy perzenthanada bosanǵan áıelder byltyr qańtarda dál osylaı jylý óship qalǵanyn, krannan qashan da tek sýyq sý aǵatynyn jarysa jazdy. Álıa Tileý deıtin áıel qysta sol perzenthanada bosanyp, sýyqtan nárestesi pnevmonıaǵa shaldyqqanyna shaǵymdanady.

Kúni keshe Rıdderde kabel úzilip, qazandyq jumysy toqtady. Temirtaýda QarGRES-1-de bager nasos apattan keıin ajyratylǵan.

Jyl saıyn Qazaqstan qalalarynyń turǵyndary «Qudaıym, osy qystan aman alyp shyqsynshy» dep tileıtin boldy. Aqtaýlyqtar da qaladaǵy bitpeıtin apattarǵa, odan týyndaıtyn qolaısyzdyqtarǵa narazy.

Kún budan da qatty sýytsa ne bolar eken? Jylytý maýsymyna daıynbyz degeni qaıda?! 27-shi shaǵyn aýdan bıyl ábden azap shekti. Jylytý maýsymy bastalǵaly bir apta bolmaı, jylý berilý toqtap qaldy. «Aqtaýda kúnde bir nárse synady. Sýsyz otyr edik, endi jylýsyz qaldyq. Osy qalaǵa kóship kelgennen beri túsingenim – bul qalanyń saý, bútin jeri joq sıaqty», dep jazypty taǵy bir turǵyn.

Prezıdent ile-shala apat bolǵan ýchaskelerdegi jaǵdaıdy shuǵyl rettep, halyqty jylýmen jáne sýmen qamtýdy tez arada qalpyna keltirýdi, barlyq eldimekendegi komýnaldyq jelilerdiń úzdiksiz jumysyn jolǵa qoıýdy talap etti.

Al eks-dıpomat, saıasatker Qazbek Beısebaev munyń bárin selqostyqtyń nátıjesi deıdi.

– Qazaqstan jazy ystyq, qysy sýyq klımattyq aımaqta ornalasqan. Eldiń basym bóliginde qyz aıazdy keledi. Endeshe jylýmen qamtý máselesi biz úshin birinshi orynda turýy kerek.

Jylý berý maýsymy aıaqtala salysymen barlyq jabdyqtar men júıelerdi tekserip, jóndeýge dereý kirisýimiz qajet edi. Negizi, óziniń jeke úıinde turatyn aýyl men qala turǵyndary osylaı isteıdi. Al bıliktiń buǵan nege durys kóńil bólmeıtini úlken suraq. Munyń aıǵaǵy – byltyr qatyp qalǵan Ekibastuz ben qazirgi apattar.

– Jylý júıesinde apat nege kóbeıdi?

– Jaýaby anyq. Tozǵan, búkil respýblıka boıynsha kúrdeli jóndeýdi qajet etedi. Jóndeý men profılaktıkalyq jóndeý jumystaryn júrgizbegen. Aldaý, syrtyn áshekeıleý, qatyrdyq dep reportaj taratý birinshi orynda. Bılik megajobalarǵa qyrýar qarjy bólip, sonyń qyzyǵyn kórýdi kóbirek oılaıdy.

Resmı túrde 2,5 mlrd dollar jumsalǵan EKSPO kórmesin mysalǵa keltirýge bolady. İs júzinde kórmeniń shyǵyny odan da kóp boldy. Bul aqshaǵa búkil eldiń turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵyn tolyǵymen jańartyp, jylýmen qamtý jaǵyn retke keltirýge bolar edi. Biraq júregi men júıkesi jalǵyzdyqtan kúızelgen bir atanyń ýaqyty bolmady, ol Nobel syılyǵyn kókseý men bılikti uldaryma qalaı qaldyrsam degendi oılaýmen otyrypty. Búkil memlekettik apparat elge emes, bir kisige jumys istegenin aıta keteıik. Onyń rýhanı jalǵyzdyǵy bizge qymbatqa tústi. Endi onyń azabynan azamattarymyz tońyp ólýi múmkin.