Qyzylorda oblysy dıqandary kúrish jınaý naýqanyn sátti aıaqtady. Osymen úshinshi jyl qatarynan rekordtyq deńgeıde ónim jınap, sharýanyń kóńili jaılanyp otyrǵan jaıy bar.
 Syr óńiriniń negizgi aýyl sharýashylyǵy daqyly bolyp sanalatyn  kúrishten bıyl ár gektarynan alynǵan ónim 50,5 sentnerden asyp jyǵyldy. El qambasyna  423 myń tonnadan astam astyq quıyldy. 
Keıingi jyldary Qyzylorda oblysy aýyl sharýashylyǵy dıqan­dary tabysty eńbek etip keledi. Oblystaǵy eń basty daqyl bolyp sa­nalatyn  kúrish óndirisiniń kólemi 11,6 paıyzǵa ósip otyr. Bul memleket tarapynan aýyl sharýashylyǵy salasyna únemi qarjylaı  qoldaý bildirip kele jatqanynyń, sosyn  agroónerkásip keshenine salynǵan  ınvestısıanyń arqasy. 
Qazaqstan álemdegi kúrish ósiretin 112 memlekettiń qataryna kiredi. Osy daqyldan ónim jınaýdan dúnıejúzin­degi aldyńǵy qatarly 15 eldiń qata­rynda. Eń bastysy, kúndelikti  ta­ǵam retinde  qoldanylatyn jáne aǵ­za­ǵa paıdaly bul ónimmen Qyzy­lorda oblysy elimizdegi jalpy suranystyń 95 paıyzyn ótep otyr. Álemdi azyq-túlik tapshylyǵy alańdatyp otyrǵan qazirgi tańda bul qulaqqa óte jaǵymdy habar.   
Ala jazdaı bel jazbaı eńbek etkendi qalaıtyn bul daqyldy ósirip, kútip-baptaý da ońaı sharýa emes. Degenmen, Syr óńirine alǵashqy  kúrish dáni sebilgen 1896 jyldan beri otandyq dıqan qaýym mol tájirıbe jınady deýge negiz bar. 1897 jyly  bul óńir 300 gektar alqapqa  kúrish dánin sepse,  Keńes odaǵy taraǵan 90-jyldardyń basynda kúrish egi­siniń jalpy kólemi 105 myń  gektardy qurady. Mine, sol jyldary aq kú­rishti alqaptan qambaǵa 426,6 myń tonna kúrish dáni quıylǵan. Salys­tyrmaly túrde aıtatyn bolsaq, bıyl shamamen 84 myń gektar alqapqa kúrish egilipti.  Qambaǵa quıylǵan as­tyq – 423 myń tonna. Zamanaýı teh­nıka men tehnologıalardyń  paıda­laný  ónim túsimdiligine oń  áser etip otyr. Áne bir jyldary kúrish alqaby birshama qysqarǵanmen, qazir qaı­tadan  osy daqyldy ósirýge degen ta­lap­tylar qatary kóbeıip, kúrish alqaby da  artyp keledi.
Kúrish ósirý  sharýashylyǵynda  birshama jetistikter bolǵanmen, keıingi jyldary elde rekordtyq deńgeıde ónim alyp jatqanmen, bul salanyń da  ózindik máseleleri jet­kilikti. Birinshiden, keıingi jyl­dary dıqandardy jerdiń tuzdanýy alań­datady. Ekinshiden, usaq sharýashy­lyqtardyń  jumys jasaýy keıingi kezde qıyndaý bolyp tur. Eń bas­tysy,  olarda kóbinde tehnıkanyń bolmaýy men tyńaıt­qyshtar men jańa tehno­logıalardy engizýge shamalarynyń jetpeýi ónim­dilikti tómendetkenimen qoı­maı, ózderinde kombaınnyń  joq­ty­ǵynan  pisip turǵan astyqty  der ke­zin­de oryp alýǵa da múmkindik bol­maı qalady. 
Qyzylorda oblysynda kúrish ósirýmen 371-den astam sharýashylyq qurylymdary aınalysady. Jyl saıyn kúrish egisi 74-75 myń gektardy qurasa onyń 34,3 myń gektary nemese 46 paıyzy 1000 gektardan astam egetin 19 iri sharýashylyqtyń úle­sinde, 17,4 myń gektary nemese 23 paıyzy 500 ben 1000 gektar araly­ǵynda egetin 24 sharýashylyq úlesinde bolsa, 22,4 myń gektary nemese 30,2 paıyzy 500 gektardan kem egetin 328 maıda sharýashylyqtarǵa tıesili. Keıingi kezde dıqandar da sharýa­shy­lyqtardy irilendirmese bolmaıty­nyn uǵyna bastady. Búginde usaq sharýa qojalyqtary ıelerine bul máse­leni jete túsindirý  qajettigi jıi aıtylady. 
Bir qýanarlyǵy – qazirgi tańda  bul salada jańa sorttardy engizý máselesine jiti kóńil bóline bastady. Ybyraı Jaqaev atyndaǵy kúrish sharýashylyǵy ǵylymı zertteý ıns­tıtýty jańa suryptardy óndiriske engizý maqsatynda kóńil tolarlyqtaı jumystar atqaryp keledi. «QazER» suryby bıyl birqatar alqapqa sińirildi. Ótken jyly «Svetlyı», «Iýjnyı» dep atalǵan jańa suryptar synaqtan ótkizilgen.  Qazir elimizde  asa tanymal «Aq marjan»  suryby 1983 jyly óndiriske engizilgen.  Mine, sonshama ýaqyttan beri osy keıingi  jyldary ǵana jańa suryptar óndiris­ke engizilip otyr.  Bul  Kúrish sharýa­shy­­lyǵy ǵylymı zertteý ıns­tıtýty ǵa­lymdarynyń kóp jyldyq zor eńbegi. 
Bir qýanarlyǵy – elevatorlar, astyq saqtaý qoımalary, kúrish óńdeý zaýyttarynyń jumystary  jandana túsken. Onyń ústine tutynýshy su­ryn­syna saı  kúrish daqyly 1 keliden bastap 2,5,10 jáne 25 kelilik qap­shyqtarǵa salynyp saýdaǵa shyǵa­ry­lýda. Qazir kúrish óńdeý zaýyttary  ónimdi halyqaralyq standartqa saı etip shyǵarýǵa barynsha atsalysyp baǵýda. Bul eńbek te  nátıjesiz emes, Reseı, Ózbekstan, Qyrǵyzstan jáne basqa da elder tutynýshylary  qazaq­standyq  kúrishti eksport jasaýǵa asa qulshynys bildirýde. Demek, Syr eli dıqandarynyń eńbegi jandy degen sóz. 

Derekkóz: Aıqyn-aqparat