Keshe Aqordada Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń tóraǵalyq etýimen Úkimettiń keńeıtilgen otyrysy bolyp ótti. Otyrysta elimizdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýynyń bıylǵy jyldyń 10 aıyndaǵy qorytyndysy, ındýstrıalyq-ınnovasıalyq baǵdarlamany júzege asyrý jaıy, sondaı-aq, «Samuryq-Qazyna» ulttyq ál-aýqat qory» AQ-ty transformasıalaý jónindegi tapsyrmanyń oryndalý barysy qaraldy.
Elbasy otyrysty ashardaǵy sózinde daǵdarys tolqyny beleń ala bastaǵan qazirgi shaqtyń elimiz úshin ońaı bolyp otyrmaǵanyn aıta kele, búgingi otyrysta Úkimettiń osyǵan sáıkes júrgizip jatqan jumystarynyń barysy qaralatynyn atap ótti.
Memleket basshysy qalyptasqan ekonomıkalyq jaǵdaıda oǵan beıimdelýge jáne ári qaraı damýǵa qajetti múmkindikterdi tabý mańyzdy ekenin atap ótti. Búginde memlekettik shyǵystar 1,5 trıllıon teńgege qysqardy jáne ol aýyrtpalyqsyz jasaldy. Búdjettiń kiris bóligindegi qıyndyqtarǵa qaramastan, memleket tarapynan áleýmettik kepildikter ýaqtyly oryndalýda. Bul óte mańyzdy, dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Nursultan Nazarbaev Úkimet pen Parlament «100 naqty qadam» Ult jospary aıasynda birlesken aýqymdy jumys atqarǵanyn, nátıjesinde 2016 jyldyń 1 qańtaryna deıin barlyq ınstıtýttyq reformalardy júzege asyrýdyń zańnamalyq negizi qamtamasyz etiletinin aıtty. Memleket basshysy álemdik ekonomıka ósiminiń baıaýlaýy negizgi shıkizat taýarlaryna suranys pen baǵanyń tómendeýi jaǵdaıynda, sondaı-aq, teńgeniń erkin aınalym baǵamyna kóshýge baılanysty daǵdarysqa qarsy júıeli jáne jedel sharalar qabyldaý qajettigi týyndaıtynyna nazar aýdardy.
Atap aıtqanda, Qazaqstan Prezıdenti daǵdarys óziniń teris saldarlarymen birge otandyq ekonomıkany qaıta qurylymdaý úshin, onyń básekelik qabiletin arttyrý úshin jańa múmkindikter beretinine toqtaldy. Óziniń básekege qabiletin kórsetken kúshti kompanıalar ǵana qalatyn ýaqyt keldi. Qalǵandary ketýi tıis, olardyń ornyna zamanaýı menedjment, jańa marketıńtik strategıa, jańa mamandar ákeletin jańa basqarýshylar keledi. Bul úderisterdiń aıqyn reglamenttelýi jáne ashyq zańnamalyq negizi bolýy tıis, dedi Memleket basshysy.
Nursultan Nazarbaev Parlament ońaltý jáne bankrottyq týraly zańnamaǵa menshik ıesin aýystyrý jáne kredıtordan qorǵaý tetikterin jaqsartatyn túzetýler qabyldaǵanyn aıtty. Osy qujat arqyly kásiporyndy qarjylyq saýyqtyrý maqsatynda qaryzdy qaıta qurylymdaý máselesin qaryzger men qaryz berýshi birlesip sheshetin, tólem qabiletsizdigin retteýdiń jańa júıesi qalanady. Bankrottyq úderisi – kúırep qalý emes, kásiporyndy damýdyń jańa deńgeıine shyǵarý ǵana. Bul rette osy úderistiń artyq-kemin egjeı-tegjeıli túsindiretin, oılanyp isteıtin qajyrly eńbek qajet, dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Elbasy jekeshelendirýdiń ekinshi «tolqynynyń» qarqyny jetkiliksiz ekenine toqtaldy. Osy naýqandy bastaǵaly básekelik ortaǵa nebári 2013 nysan berildi. Meniń tapsyrmam boıynsha Úkimet memleket ıeliginen alý jáne jekeshelendirý amaldaryn túbegeıli qaıta qarady, olar búginde Parlamentte qaralyp jatqan jańa zań jobasynda kórinis tapty. Úkimetke ulttyq holdıńter men respýblıkalyq menshiktegi meılinshe iri 65 kásiporyndy, sondaı-aq, «Samuryq-Qazyna» qorynyń 182 enshiles kásipornyn qamtıtyn jekeshelendirý nysandarynyń basymdyǵy bar tizbesin bekitýdi jáne ony dereý júzege asyrýǵa kirisýdi tapsyramyn. Bul rette nysandardy jekeshelendirýge berip qana qoımaı, olardyń satylym aldyndaǵy daıyndyǵyn qamtamasyz etý kerek, dedi Nursultan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezıdenti jarıa etý, zańdastyrý aıasyndaǵy kórsetkishtiń kólemi jetkiliksiz ekenine nazar aýdardy. Naýqan jarıalanǵaly beri nebári 388,5 mlrd. teńgeniń múlki jarıa etilgen. Jekeshelendirý men zańdastyrý – bıznesmenderdiń jańa legin qalyptastyrýdyń joly. Osyǵan baılanysty aýqatty adamdardy osy naýqanǵa qatysýǵa shaqyramyn. Jekeshelendirýge Qazaqstan kompanıalarynyń qatysqany mańyzdy. Zańdastyrý – memlekettik qyzmetshilerden bastalyp, barlyq azamattarǵa birdeı mindetti bolatyn tabystar men shyǵystardy jalpyǵa birdeı jarıa etý aldyndaǵy sońǵy áreket. Búginde múlikti zańdastyrý úshin meılinshe qolaıly jaǵdaı jasalǵan. Endi Úkimet zań aıasyndaǵy barlyq aktilerdi qysqa merzimde qabyldaýy jáne olardy ákimdermen birlesip tıimdi júzege asyra bastaýy tıis, dedi Memleket basshysy.
Nursultan Nazarbaev memleket-jekemenshik seriktestiginiń túrli pishinderi ekonomıkanyń barlyq salasynda qoldanylyp, ınfraqurylymdy, sonyń ishinde áleýmettik ınfraqurylymdy damytýdyń negizgi tetigine aınalýy tıistigin atap ótti. Búginde memleket-jekemenshik seriktestigin qoldaný úshin barlyq jaǵdaı jasalǵan, tıisti quqyqtyq-normatıvtik aktiler qabyldanǵan. Biraq áli kúnge oıdaǵydaı tıimdiligi joq. Memlekettik organdarmen jáne mindetti túrde ákimdiktermen memleket-jekemenshik seriktestigin engizý máseleleri jóninde keń aýqymdy ádistemelik jumys júrgizý qajet, dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Memleket basshysy bul oraıda halyqqa memleket-jekemenshik seriktestiginiń negizgi qaǵıdattaryn túsindirýdiń qajettiligin jáne sonyń aıasynda sheteldik ınvestısıalar tartý jumystaryn kúsheıtý kerektigin aıtty.
Elbasy elde júzege asyrylyp jatqan ındýstrıalyq-ınnovasıalyq jáne «Nurly Jol» baǵdarlamalary ónerkásipti jáne ınfraqurylymdy damytýǵa zor yqpal etetinin atap ótti. «Nurly Jol» aıasynda avtokólik magıstraldarynyń qurylysyna ǵana 70 myńdaı adam tartylǵan. Sondaı-aq, birqatar áleýmettik mańyzy bar is-sharalar júzege asyrylýda. Baǵdarlama aıasynda bólingen qarajatty der kezinde jáne tıimdi ıgerý qajet, dedi Memleket basshysy.
Nursultan Nazarbaev qazirgi jaǵdaıdy eskere otyryp, ındýstrıalandyrýdyń ekinshi besjyldyǵyn jandandyrý qajettigine nazar aýdardy. Investısıalyq belsendilik pen suranys tómendeýde, al báseke tek kúsheıip keledi. Sondyqtan ındýstrıalyq-ınnovasıalyq baǵdarlamany jandandyrý barysynda ónimdilik pen tıimdilikti arttyrýǵa, ónimdiligi az salalardy qoldaýdan bas tartyp, aldymen eksportqa baǵyttalǵan perspektıvasy baryn ǵana tańdaýǵa den qoıǵan jón, dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Memleket basshysy ótken jyldary kóptegen ındýstrıalyq jobalar iske qosylǵanyn aıtty. Alaıda, solardyń kópshiligi qazirgi jaǵdaıda básekege qabiletsiz bolyp, memlekettik qoldaýdyń esebinen ǵana tur. Osynyń bári san qýalaýdyń saldary. Óńir basshylary kim kóp qurylys salady degen jarys uıymdastyrdy. Endi bul kásiporyndar jumys oryndaryn qysqartatynyn málimdep, Úkimetten kómek surap júgirip júr. Munyń bári ózektilendirilgen ındýstrıalyq-ınnovasıalyq baǵdarlamada eskerilýi tıis. 2016 jyldyń 1 sáýirinen bastap biz baǵdarlamanyń jańa pishimi boıynsha jumys isteýge tıispiz, dedi Nursultan Nazarbaev.
Qazaqstan Prezıdenti sońǵy ýaqyttary bizdiń elmen yntymaqtasqysy keletin álemniń júzden astam iri kompanıalary basshylarymen kezdeskenin aıtty. Álemde Qazaqstanda bıznes júrgizýge degen zor qyzyǵýshylyq bar. Meniń jyl basynan beri memleket basshylarymen ótken kezdesýlerimniń barysynda Ulybrıtanıa, Fransıa, Qytaı, Japonıa sıaqty ekonomıkalyq jaǵynan qýatty elderdiń ınvestorlarymen jalpy quny shamamen 46 mlrd. dollar bolatyn 130 kelisimge qol qoıyldy. Osy ýaǵdalastyqtardy júzege asyrý bizge álemdik naryqta suranys bar taýarlar óndirýge, myńdaǵan jańa jumys oryndaryn ashýǵa múmkindik beredi. Sondyqtan, Úkimet pen ákimder osy kelisimderdi júzege asyrýǵa kirisip, qatań monıtorıń jasaýy tıis, dedi Memleket basshysy.
Nursultan Nazarbaev ınvestısıalyq zańnamany jetildirý, ınvestısıalyq sýbsıdıalar men salyq artyqshylyqtaryn engizý, sheteldik jumys kúshin ákelý úderisin jeńildetý, vızasyz kirý qarastyrylǵan elder tizimin ulǵaıtý sıaqty sharalar qaǵaz júzinde qalyp qoımaýy tıistigin aıtty. Bizdiń vedomstvolarymyzdyń arasynda ınvestısıa tartý máselesinde úılesim joq. Búginde ınvestor úshin «bir tereze» bolmaı tur. Men mınıstrler men ákimder ınvestor tartýǵa tikeleı jaýapty ekenin birneshe ret aıtqan bolatynmyn. Bul jumys naqty nátıjege – ınvestısıalyq jobany júzege asyrýǵa baǵyttalýy tıis. Bizge, sirá, salalyq mınıstrler men ákimderdiń qansha ınvestısıa tartqany jáne qansha jumys ornyn ashqany jóninde reıtıń engizý kerek shyǵar, dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Memleket basshysy, sondaı-aq, kásipkerlikti qoldaý jáne bólingen qarajatty sapaly ıgerý jónindegi jumystardy tıimdi júrgizý qajettigine de nazar aýdardy.
Elbasy «Samuryq-Qazyna» qory aktıvteriniń qurylymy onyń shaǵyn ári tıimdi basqarylýyn qamtamasyz etetin mejege deıin ońtaılandyrylýy kerektigin aıtty. Qordyń barlyq vertıkali boıynsha fýnksıalardyń ońtaılanýyn batyl engizip, tıimsiz shyǵystardy qysqartý qajet. Men satyp alýdyń halyqaralyq tájirıbege negizdelgen jańa modeli men demeýshiliktiń jańarǵan úlgisin qoldaımyn. Qordyń óziniń ǵana emes, onyń enshiles uıymdarynyń da shetelderdegi ókildikteriniń sanyn qysqartý máselesin qarastyrý kerek, dedi Memleket basshysy.
Nursultan Nazarbaev bulardy ustap turý úshin jyl saıyn orasan qarajat jumsalatynyn, Qarjy mınıstrligi búdjet qarajaty shyǵystaryn jiti qadaǵalaýy kerektigin atap kórsetti.
Memleket basshysy qordyń qajetti mólsherde joǵary biliktiligi jáne jetkilikti tájirıbesi bar qyzmetkerleri bolýǵa tıistigine nazar aýdardy. Qazirgi sátte qorda «aınalmaly esikter» qaǵıdaty boıynsha memlekettik organdardan «Samuryq-Qazynaǵa» jáne keri baǵyttaǵy rotasıa úrdisi baıqalyp otyr. Sheteldik tájirıbede top-menedjerler jetistikteri men bıznes qurylymdarynda jumys mashyǵy jetkilikti kásipqoılar arasynan irikteledi. Al bizde qorda, ulttyq kompanıalardaǵy joǵary laýazymdarǵa ómir boıy memlekettik qyzmette jumys istegen adamdar qabyldanady. Sosyn ol adamdar aktıvterdi, kompanıalardy memlekettik qyzmette ákimdikti, departamentti nemese bólimdi basqarǵandaı ádistermen basqarady. Qordyń 6 basqarma múshesiniń 5-eýi buryn bızneste bir kún de jumys istep kórmegen, dedi Nursultan Nazarbaev.
Bul rette, Qazaqstan Prezıdenti mańyzdy oryndarǵa halyqaralyq kompanıalarda tabysty tájirıbeleri bar kásipqoılardy tartqan jón ekenin aıtty. Keńesshiler tartý barysynda olardyń aldyna ózderin qazaqstandyqtar arasynan almastyratyn mamandar daıyndaý mindetin qoıǵan jón. Bul memlekettik organdardyń barlyq birinshi basshylaryna da qatysty, óıtkeni, almastyratyn adam izdegende kóbinese onyń tóńireginde daıyn kandıdatýralar bolmaı shyǵady. Joǵary deńgeıdegi kadrlar daıarlaý úshin memleket kóp qarajat shyǵyndaıdy. Merıtokratıa normaǵa aınalýǵa tıis. Bul qaǵıdat barlyq salada qoldanylýy kerek, dedi Memleket basshysy.
Nursultan Nazarbaev Úkimetke «Samuryq-Qazyna» qoryn transformasıalaý baǵdarlamasyn júzege asyrý boıynsha qajetti sharalar qabyldaýdy, 2016 jylǵy 1 sáýirge deıin basqarýdyń jańa modeli men qurylymyna kóshýin qamtamasyz etýdi tapsyrdy.
Qazaqstan Prezıdenti, sondaı-aq, «Memlekettik qyzmet týraly» Zańǵa óziniń veto qoıǵanyn, ol jetildirilý úshin Parlamentke qaıtarylǵanyn aıtty. Memlekettik qyzmetshilerdiń zańda bekitilgen zeınet jasyna jetken kezde zeınetke shyǵýyna qatysty naqty ustanymdy aıqyndaý qajet. Bul Prezıdent taǵaıyndaıtyn, zeınetke shyǵý merzimi 1 jyldan 5 jylǵa deıin uzartylýy múmkin keıbir laýazymdardan basqa saıası memlekettik qyzmetshilerge de qatysty qoldanylýǵa tıis, dedi Nursultan Nazarbaev.
Memleket basshysy elde qabyldanýy tıis meılinshe naqty sharalar bıylǵy jyl sońyna deıin Qazaqstan halqyna arnalǵan Joldaýda jarıa etiletinin aıtty.
Nursultan Nazarbaev kúrdeli jaǵdaıda da Úkimet pen óńirlerdiń ákimderi ekonomıkalyq ósimdi yntalandyrý, jumyspen qamtý jáne halyqtyń kiristerin qoldaý úshin rezervter qarastyrýy tıistigin atap ótti. Úkimettiń daǵdarystyq qubylystardy eńserý jónindegi qalyptasqan amal-ádisteri men tetikteri bar ekenin bilemin. Bıylǵy jylǵa arnalǵan respýblıkalyq búdjetti naqtylaý jáne úsh jyldyq búdjet ólshemderin ózgertý jónindegi Úkimettiń usynystaryn men qoldadym. Biz búginde áleýmettik mańyzy bar kóptegen taýar túrleri baǵasynyń ósip jatqanyn kórip otyrmyz. Osyǵan baılanysty Úkimet pen ákimder asa qajetti taýarlar baǵasynyń monıtorıńin júrgizý jumysyn jandandyrýlary tıis, eger qajet bolsa, halyqtyń álsiz toptaryna ataýly áleýmettik kómek arqyly qoldaý kórsetý kerek, dedi Memleket basshysy.
Sonymen qatar, Qazaqstan Prezıdenti baǵany ustap turý iskerlik ahýaldy nasharlata otyryp, bızneske qysym jasaý tetigine aınalmaýǵa tıistigine nazar aýdardy. Baǵanyń dáleldi túrde arttyrylýy men paıda tabý maqsatynda ósirilýin aıqyn ajyratý qajet. Taýardyń shynaıy naryqtyq baǵasy bolýǵa tıis. Asa qajetti taýarlarǵa qatysty alypsatarlyqqa jol bermeý kerek. Barlyq óńirdegi ahýaldy qadaǵalap otyrý qajet. Eń aldymen, bul úshin jeke jaýapkershilik ákimder men Úkimet músheleriniń moınynda bolady, dedi Nursultan Nazarbaev.
Memleket basshysy barlyq baǵyt boıynsha nátıjeli jumys talap etiletinin aıtty. Bizder úshin isterimizdiń ar jaǵynda naqty nátıjeler, naqty paıda jáne qoǵamnyń ıgilikteri turatyn jańa kezeńi bastaldy. Úkimettiń ár múshesi men árbir eńbekkerdiń qyzmeti osylaı baǵalanatyn bolady. İs-qımyldy, reformalardyń jáne elimizdiń ekonomıkasynyń jańa pishinge kóshýiniń mezgili keldi, dedi Qazaqstan Prezıdenti.
Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda birqatar vedomstvo basshylary da sóz aldy. Máselen, Ulttyq ekonomıka mınıstri Erbolat Dosaev bıylǵy jylǵy el ekonomıkasynyń bet alý barysyna, onyń ishinde atqarylǵan jumystar jaıyna keńinen toqtaldy. Qazaqstannyń bıylǵy 10 aıdaǵy áleýmettik-ekonomıkalyq damýynyń aldyn ala nátıjesi jóninde aıtqan mınıstr: «Jańadan qabyldanǵan «Nurly Jol» memlekettik ınfraqurylymdyq damý baǵdarlamasy jáne 2015-2016 jyldarǵa arnalǵan Úkimettiń shuǵyl sharalary jospary aıasynda Qazaqstan ekonomıkasynyń 10 aıdaǵy ósimi 1 paıyzdy qurady»,– dedi.
Onyń aıtýynsha, taý-ken ónerkásibinde óndiris kóleminiń 2,2 paıyzǵa tómendeýi saldarynan ónerkásiptik óndiris 1,3 paıyzǵa azaıǵan. Al óńdeýshi ónerkásip 0,5 paıyz deńgeıinde turaqty ósimdi kórsetip otyrǵan kórinedi. Sonymen qatar, ol munaı óndirý kóleminiń josparlanǵan deńgeıden 1,5 mln. tonnaǵa tómendeýi İJÓ-ge keri áserin tıgizetinin jetkizdi. Mınıstrdiń sózine qaraǵanda, ınvestısıalyq kapıtal bıyl 3,8 paıyzǵa ósken eken, ol mundaı kórsetkishke birinshi kezekte «Nurly Jol» memlekettik baǵdarlamasy aıasyndaǵy ınvestısıalyq jumystar yqpal etkenin atap ótti.
Ol óz sózinde, sondaı-aq, qurylys jumystarynyń kólemi 3,8 paıyzǵa, qurylys materıaldarynyń óndirisi 4,2 paıyzǵa, turǵyn úı qurylysyna ınvestısıalar kólemi 13,4 paıyzǵa óskenin jetkizdi. Qyzmet kórsetý salasynda turaqty ósim baıqalýda, onyń ishinde kólik salasyndaǵy qyzmet kórsetý 5,6 paıyzǵa artty. Sonymen qatar, Qazaqstannyń bıylǵy toǵyz aıdaǵy eksporty 42,5 paıyzǵa, al ımporty 23,8 paıyzǵa azaıdy. Al teńgeniń erkin baǵamyna kóshý nátıjesinde qazanda ınflásıa 5,2 paıyzdy qurady, osy aıda, ıaǵnı qazanda jumyssyzdyq deńgeıi 4,9 paıyz bolady, – dedi E. Dosaev óziniń sózinde.
Ulttyq baǵdarlama – ındýstrıalyq-ınnovasıalyq baǵdarlamanyń oryndalý barysy týraly Investısıalar jáne damý mınıstri Áset Isekeshev aıtyp berdi. Qazirgi tańdaǵy kúrdeli ekonomıkalyq jaǵdaıǵa baılanysty bizdiń vedomstvo eki jumysty baǵytty qolǵa alýda. Onyń birinshisi – «Nurly Jol» baǵdarlamasy aıasynda kólik bloktaryn júzege asyrý, ekinshisi – Indýstrıalyq-ınnovasıalyq baǵdarlamany odan ári jalǵastyrý, ıaǵnı óndiristik kásiporyndarǵa qoldaý kórsetý. Búginde «Nurly Jol» baǵdarlamasy aıasynda ınfraqurylymdyq baǵdarlamalardy keńinen júzege asyrý jumystary júrgizilip jatyr. Jalpy alǵanda, barlyq jobalar aldyn ala belgilengen merzimge sáıkes júrgizilýde. Máselen, kóliktik jobalarǵa 100 myńǵa jýyq adam tartylǵan. Aldaǵy ýaqytta, ıaǵnı 2 jyl ishinde tek qana osy kóliktik jobalarǵa qamtylatyn azamattar sany 200 myńǵa jetedi dep otyrmyz, dedi mınıstr.
Onyń aıtýynsha, bıylǵy jyly avtokólik joldarynyń damýyna bólingen qarajatty tolyqtaı ıgerýge barynsha nazar aýdarylatyn bolady. Sonymen qatar, ol 2016 jyldan bastap halyqaralyq qarjy ınstıtýttarynyń zaımdary esebinen jalpy uzyndyǵy 3 myń shaqyrym bolatyn «Ortalyq – Ońtústik» jáne «Ortalyq – Batys» jobalary boıynsha qurylys jumystary bastalatynyn aıtty. 2016 jyly «Batys Eýropa – Batys Qytaı», Beıneý – Aqtaý, Astana – Temirtaý, Almaty – Qapshaǵaı, Astana – Petropavl joldaryn aıaqtaý kózdelip otyr. Bul jobalardy der ýaqytynda aıaqtaý úshin halyqaralyq qarjy ınstıtýttarynyń 5,5 mlrd. dollar shamasynda bolatyn zaımyn tartý baǵytynda jumystar qolǵa alynyp keledi, dedi Á. Isekeshev. Buǵan qosa, ol avtokólik joldaryn damytýǵa 302 mlrd. teńge bólingenin, bul qarjy óz ýaqytynda ıgeriletinin atap ótti.
Otyrys barysynda «Samuryq-Qazyna» AQ-tyń ózine júktelgen mindetter men tapsyrmalardy oryndaý barysy jóninde basqarma tóraǵasy Ómirzaq Shókeev baıandap berdi. «QazMunaıGaz» quramyndaǵy 206 kompanıanyń tek 75-in qaldyrý týraly sheshim jasaldy. Qaıta óńdeý jáne marketıń baǵyty tolyqtaı, ıaǵnı barsha munaı óńdeý zaýyttary men janarmaı quıý stansalary jelilerin qosa otyryp, «QMG» qaıta óńdeý jáne marketıńtiń 51 paıyzyn satý jolymen jekeshelendiriledi, – dedi basqarma tóraǵasy. Onyń sózine qaraǵanda, «Rompetrol» kompanıasyn qosa otyryp, «KMG International» kompanıasynyń 51 paıyzdan kem emes aksıasyn satýǵa qoıý usynylyp otyr. Bolashaqta «QazTransGaz» jáne «QazTransOıl» kompanıalaryn biriktirý kerek.
Meniń oıymsha, qazirgi kezde «QazMunaıGaz» quramynda eki qubyr kompanıasyn ustaý orynsyz, sondyqtan «QazTransGaz» jáne «QazTransOıl» kompanıalaryn bolashaqta biriktirýdi usynamyn. Sonymen birge, qyzmettiń ózge túrlerine baılanysty shyǵystar bólek eseptelip, tasymaldaý boıynsha tarıfterge túspes úshin gazdy satý máselelerin bólek kompanıada toptaý qajet, dedi Ó.Shókeev. Osy oraıda ol, bul baǵyttaǵy birigý kezinde halyqtyq İRO-ǵa shyǵarylǵan «QazTransOıl» aksıalary boıynsha másele týyndaıtynyn aıta kele: «Biz bul aksıalardy mınorıtarlyq aksıonerlerdiń quqyqtaryn saqtaı otyryp birikken kompanıanyń aksıalaryna transformasıalaýdy usynamyz», – dedi.
Jıynda baıandama jasaǵan Ulttyq bank tóraǵasy Danıar Aqyshev óz sózinde: «Bıylǵy jyly ınflásıanyń josparlanǵan 6-8 paıyzdyq dálizi bolatyn sekildi. Qazirgi ýaqytta, ınflásıa jyldyq mólsherde 9,4 paıyzdy qurap otyr», – dedi. Onyń aıtýynsha, 2005 jyldyń tamyzynda elimizdegi ınflásıa deńgeıi 5 paıyzdan tómen bolǵan eken. Mundaı jaǵdaıda bizdiń qazirgi mindetimiz ınflásıanyń turaqty deńgeıin qamtamasyz etý jáne 2016 jyly ony barynsha jáne tezirek 6-8 paıyzdyq dálizge keltirý dep sanaımyz. Bul baǵytta biz Úkimetpen baǵalardyń boljamdy deńgeıine qaıta oralýy úshin aýqymdy jumystar atqarýdy kózdep otyrmyz, dedi D.Aqyshev.
Sonymen qatar, ol qazirgi ýaqytta teńgeniń Reseı rýbline parıteti naqty aǵymdaǵy kórsetkish esebi arqyly, ıaǵnı ınflásıany eskere otyryp qol jetkizilgenin aıtty. Iaǵnı, biz 2014 jyldyń basyndaǵy munaı baǵasy quldyrap, Reseı rýbli devalvasıaǵa ushyraǵan kezge jettik. Taıaý arada baǵamnyń aıtarlyqtaı ózgeriske ushyraı qoıýy neǵaıbyl. Sebebi, teris senarılerdiń basym bóligi oryn alyp boldy. Iaǵnı, munaı baǵasy eki eseden astamǵa quldyrady, rúbl quny tústi, – dedi ol bul jóninde. Sondaı-aq, ol taıaý ýaqytta syrtqy konúnktýranyń aıtarlyqtaı nasharlaýy baıqalyp otyrmaǵanyna, al Ulttyq bank teńge baǵamy túzilimine yqpal etpeıtinine toqtaldy.
Biz irgeli trendterge aralaspaıtyn bolamyz. Iaǵnı, eger munaı baǵasy barreline 40 dollardan tómendeıtin bolsa, onda baǵam túzetiletin bolady, degen D.Aqyshev mundaı jaıt oryn alǵannyń ózinde de aıyrbas baǵamynyń kúrt álsireýine, ıa bolmasa nyǵaıýyna jol bermeıtindikterin basa aıtty. Biz qoǵamǵa naryqtaǵy ahýaldy túsindiretin bolamyz. Buǵan qosa, qazirgi jaǵdaıda aıyrbas operasıalarynan alaıaqtyq tabys alýdyń ózi kúdik týdyrady. Tipti, utylyp qalýǵa da bolady. Meniń oıymsha, biz aldaǵy jumysymyzdy Ulttyq bankke degen senimdi qalpyna keltirýden bastaýymyz qajet. Bul baǵytta eń birinshisi – aqparattyq saıasat. Bul – bizdiń qoǵamǵa ashyqtyǵymyzdy kórsetedi. Bul bizdiń baǵamǵa, ınflásıaǵa yqpal etetin barlyq faktorlardy jáne bizdiń is-qımylymyzdy túsindirýge daıyndyǵymyzdy bildiredi. Iaǵnı, biz óz jumysymyzdy Parlamentte, Úkimette, BAQ-tarda barynsha kórsetýdi kózdep otyrmyz, dedi ol.
Sonymen qatar, D.Aqyshev óziniń, orynbasarlary men bólimshe basshylarynyń BAQ-tarmen turaqty baılanys ornatyp, oryn alyp jatqan qazirgi jaıttardy qoǵamǵa túsindirip otyratyndyǵyn atap ótti. Dollarsyzdandyrý halyq esebinen júzege asyrylmaýy tıis. Biz halyq óz qarjysyn teńgemen saqtaýy úshin, eń aldymen, durys ekonomıkalyq yntalandyrý tetikterin qurýymyz qajet, dedi D.Aqyshev bul jóninde.
Úkimettiń keńeıtilgen otyrysy barysynda basqa da vedomstvolar basshylary men kompanıa basshylary óz salalarynda atqarylyp jatqan jumystar jaıynda oı-pikirlerin bildirdi.
"Qamshy " silteıdi
Derekkóz: Egemen Qazaqstan
Pikir qaldyrý