«Men – monashkamyn. Bul – bir jigittiń maǵan qoıyp bergen esimi.
Alǵash estigende yzadan jarylyp, kózim jasqa tolǵan...» dep Láıla hanym óz ishki tolǵanysyn jetkizdi dep habarlaıy baq.kz
23 jastaǵy qyzdyń óz hatynda jazǵan qazirgi «qaıǵysy» osy. Áli kúnge deıin bir de bir jigitpen júrmegenin qalypty jaǵdaı ma deıdi. Qyz balany qyryq úıden tyıyp ósirgen halyqpyz ǵoı. Ózim de sondaı (qatań) tárbıeden tálim alǵam. Orynsyz kúlki, artyq qımyl kórsek, avtomatty túrde ájemizdiń qyzyl sheńber ishindegi «táıt!» degeni kóz aldymyzǵa keledi. Biraq budan biz esh qorlyq-qıanat kórgenimiz joq. Bizdiń ıdeal, bizdiń uran: «Esti qyz etegin qymtap júredi» bolǵan. Alaıda qazir qoǵam mundaılarǵa qol shoshaıta kúlip qaraıdy. Men áli eshkimmen júrmegem, súıispegem degen aqtalýǵa alatyn jaýap – «Sende bári durys pa?»
Bul jazbamdy óziniń mártebesin aqaýmen shatastyryp júrgen qyzdarǵa arnaımyn. Iá, zamanymyz túlki bolǵan ǵasyrda adaldyq, tazalyq, páktik – úlken mártebe. Joǵarydaǵy hattyń ıesi: «Kóksegenim – «jaryńa adal bol!» - dep tabystap ketken anamnyń abyroıyn aqtaý edi. Biraq onyń osynshama aýyr bolaryn bilmeppin. Men qazir ózimniń monashka ekenimdi moıyndaýǵa uıalamyn....»,– deıdi. Árbir adamnyń basynda kózge kórinbeıtin táji bar. Ol ózine ǵana shaq, ózine ǵana jarasymdy. Bireýdiń tájin bireý alyp kıe almaıdy. Kerek deseńiz, onyń salmaǵy, onyń túsi, onyń qymbattylyǵy, baǵasy, tastary jáne artyqshylyǵy men kemshiligi ózine ǵana málim, ıesine ǵana aıan. Áıel myqty bolǵan saıyn, basyndaǵy táji de myqty, salmaqty bola túsedi. Keıde ony aýyrlyǵynan kóterip júrý múmkin emes bolady. Etke batady, bas súıegin qysady, tipti, jaraqat salyp, ter men qandy kezektestire aqqyzady. Ras qoı. Biraq onyń aýyrlyǵy men janǵa batqan jarasyn ózińiz ǵana kóresiz...
Bul keıipkerimizde de dál osy jaǵdaı. Óz mártebesi, óz táji janyn qysyp, basyna aýyrtpashylyq tanytýda. Qol shoshaıta kúlgen kóptiń qalaýy – sol tájiniń basynan túskeni, sheshilgeni. Nege?! Sebebi, ózińde joqqa alakóz bolý qanymyzda bar qasıet qoı. Abyroı úshin, ar úshin alysý – matadordyń eńbegimen teń. Toreadordyń qolyndaǵy qyzyl matasy – ar-namysy, abyroıy. Qara buqanyń kózdegeni – sonyń parsha-parshasyn shyǵarý, joq qylý. Shaıqas pa? – Shaıqas. Ómirde de dál solaı. Al rýhanı saý, aqyl-esi durys azamattar basynan táji bir sátke de túspegen, eshkim ony qulata almaǵan hanshaıymdaryn izdeıdi. Endi oılanyńyz?! Kóptiń oıy men kúlgeni mańyzdy ma?! Joq, álde, hanzadańyzdyń hanshaıymy bolyp qalǵan artyǵyraq pa?! Sheshim árqashan da sizdiki. Meniń tarapymnan usynys qana bolady.
Qazir jigitter: «qoǵamda buzylǵan qyzdar kóp, sondyqtan úılenýge qorqamyz» deıdi. Osy tusta hazireti Máýlenanyń myna sózin aıtqym keledi: «Kimmen qaıda baratynyńa mán ber. Bulbul qus gúlge aparady, qarǵa kúlge aparady». Úılený prosesin joǵarydaǵy sebeppen toqtatyp júrgen jigitterge aıtarym, jaqsy jardy jaqsy ortadan izdeńizder.
Osy jazbaǵa túrtki bolǵan qyzdardy (aq, pák, adal) bul qoǵam baıaǵyda «qyzyl kitapqa» engizip jibergen. Meniń aıtqanymdy ańyzǵa balaıtyndar da bar bolar. Biraq meniń aınalamda «qyzyl kitapqa engen» qyzdar bar jáne olar aýrý ne bolmasa kemis emes. Tek ózderin kim kóringenge emes, jany qalaǵan jalǵyzyna arnaǵysy keledi. Bir keshte tanysqan serisimen jabysyp ketýdi emes, aqylmen, mahabbatpen tabysýdy maqsat etedi.
P.S. Aqqa qudaı jaq. Men aramyzda mundaı arýlardyń kóptigine senemin. Abyroı men ardy ataqtan, aqshadan bıik qoıatyn burymdylardyń baryna senemin. Eń bastysy – bul tárbıe jibiniń úzilmeı, jalǵasaryna, joıylmaı, saqtalaryna senemin. Al hat ıesine aıtarym, basyńyzdaǵy tájińizdi qulatpaı, saqtap, eńseńizdi tik kóterip júrińiz. Sizdeı sulýlarǵa qol jetkizýdi arman etip jáne armanynyń oryndalaryna kúmánmen qarap júrgender qanshama?! Sebebi, qoǵam siz sıaqtylardy kelmes kúnniń elesine aınaldyryp úlgergen. Al seriler «erinderi keseden, basqa jerge tımegen» qyzdardy izdeıdi. Kóńil-kúıińiz qulazyǵanda osy ándi qosyp qoıyp, jaqsylap bılep alyńyz. Kóterilip qalasyz, shyn sózim!
