Táńiri árkimge ártúrli taǵdyr beredi. Jaratýshynyń ámirimen bir ýys topyraq pen bir tamshy sýdan jaralǵan adam balasy oılaý qabileti damyǵan, sóıleı alatyn, tildik qarym-qatynasqa emin-erkin túse alatyn jaratylys emes pe? Árbir adam – jeke fızılogıalyq tulǵa. Sol sanaly adamǵa jaratýshynyń tarapynan beriletin tosyn syıdy eshkim de boljaı almaıdy.

Máselen, Qostanaı oblysy Sarykól aýdany Novo-Ýrısk stansıasynda Gúlsim Ámrenova atty kóp balaly ana, «Altyn alqa» ıegeri turady. Qart ananyń taǵdyryndaǵy aýyr azapty kótere bilý kez kelgenniń qolynan kelmeıtini anyq. Ardaqty ananyń azapty kúnderin oqyrmanǵa jetkizýdi jón kórdik, dep habarlaıdy Baq.kz tilshisi.

Tar qursaǵyn jaryp shyqqan Gúlsim Ámrenovanyń 5 birdeı ul-qyzy – múgedek. Qazirgi tańda týa sap taǵdyr taýqymetin tartqan jandardyń kóz jasyn anasy Gúlsim áje men qyzy Jumagúl súrtip, júrek jylýyn berip, baǵyp-qaǵyp otyr. Múgedek jandardyń aldyńǵysynyń jasy 50 asyp, arty 40-qa taıaǵan. Olarǵa qoıylǵan dıagnoz da birdeı. Aqyl-esteri damymaı qalǵan. Ekeýi balasha eńbektep júrse, endi bireýi qol arbaǵa tańylǵan. Al, qalǵany múldem sóıleı almaıdy.

(Ámrenovtar otbasy)

Osyndaı jandardy kórip, bul da bir Allanyń synaǵy ekendigine shúbásiz ılanasyń.

Mynaý qymbatshylyq zamanda saý adamnyń ózi nanyn áreń taýyp júrgende, bir úıde múmkindigi shekteýli 5 adamdy baǵyp-qaǵý ońaı emestigi aıtpasa da túsinikti. Jarymjan jandarǵa memleket tarapynan beriletin zeınetaqymen jyrtyǵyn jamamaıtyny belgili ǵoı.

«Osy balalarym úshin ómirdegi barlyq qıyndyqtarmen kúresip kelemin. Ózimniń zeınetaqym men olarǵa alatyn múgedektik járdemaqysyn kelesi aıǵa zorǵa jetkizemin. Qazir bári qymbattap ketti. Ári balalarymnyń barlyǵy úlken adamdar ǵoı, kúnine úsh-tórt mezgil as-sýlary, pampersi bar. Qulynshaqtarymnyń qyzyǵyn kóretin shaqta kúnimiz osylardy baǵýmen ótip jatyr. Balalarymnyń deni saý bolyp, jumys istese, árqaısysy aıyna júz myńnan tabys taýyp, otbasyly bolyp otyratyn jandar ǵoı. Ókinishke qaraı, olar meniń kómegime zárý bolyp otyr», – dep kóz jasyn tókti keıýana.

(Ot-sýyn aıyratyn qara pesh...)

Shyndyǵynda, múmkindigi shekteýli jandardy baǵyp-qaqqanda kádimgi jer úıde turý asa qıyndyq týdyrady. Sebebi, arnaıy jýynatyn bólmesi men dárethanasy joq. Onyń ústine qystyń kúnderi otyn men kómir tasý, pesh jaǵý sekildi mashaqaty taǵy bar. Taǵdyr taýqymetine tótep berip otyrǵan ana bizben áńgime barysynda qaladan arnaıy páter aýadaı qajet ekendigin aıtyp qaldy. Bul onyń basty armanyna aınalǵanyn da jasyrmady.

«Osydan 5 jyl buryn burynǵy oblys ákimi Nuraly Sádýaqasovtyń qabyldaýynda bolyp, bir bólmeli páter berildi. Ókinishke qaraı, ol úı bir-aq bólme, ári 4 qabatta ornalasqandyqtan, bas tartýǵa týra keldi. Sebebi, 6 balamen bir bólmege syıyp, 4-qabattan qatynaý qıynǵa soǵatyn edi. Onyń ústine ol úıde múmkindigi shekteýli jandarǵa jaǵdaı qarastyrylmaǵan bolyp shyqty», – dep aǵynan aqtaryldy ardaqty ana.

Jyǵylǵanǵa judyryq degendeı bir úıli múgedek jan turyp jatqan qazirgi baspana da ózderiniki emes eken. Olar qalaǵa kóshken alys týystarynyń úıinde qaraýyl bolyp otyr. Onyń ústine ıesi baspanasyn satýǵa qoıǵan. Alatyn adam tabylǵan kúni bir qora múgedek balasymen qaıda baratynyn bilmeı otyrǵan Gúlsim áje bizden kómektesýdi kóp ótindi.

(Uly Temirtas)

Erekshe toqtala keterlik jáıt, aýdanda kóp balaly ananyń jaǵdaıyna beı-jaı qaramaıtyndar da bar. Iaǵnı, Sarykóldiń jomart jandary men meshit jamaǵaty kómek qolyn sozyp turady eken.

«Mereke kúnderi ylǵı jaqsy adamdar kelip, kómegin berip ketedi. Osyndaı eresek múgedekterge qarap otyrǵan soń meni aıaıtyn da shyǵar. Qıynshylyq kezde bizge jomarttyq jasap, qol ushyn beretinderge aq batamdy aıtyp otyramyn», – dep óz-ózin jigerlendiredi anasy.

Jalpy, Gúlsim apa jaryq dúnıege 14 sábı ákelgen altyn qursaqty ana. Onyń 7-i múgedek boldy (bireýi kishkentaı kezinde, bireýi óskende kóz jumdy), qalǵan 7-ýi din aman.

Ananyń aıtýynsha, múgedek balalarynyń týǵanda báriniń de deni sap-saý bolǵan. 4-5-synypty óte jaqsy baǵamen bitirgen. Sodan keıin birinen soń biri osyndaı aıyqpas dertke shaldyqqan.

«Ákemiz Baǵytjan balalarynyń aýyr jaǵdaıyn kótere almaı densaýlyǵy syr berip, osydan jeti jyl buryn ómirden ozdy. Bizdi anamyz ekeýi baǵyp-qaqty ǵoı. Ol ketkennen keıin balalardy mynadaı jaǵdaıda baǵý kári anamyzǵa óte qıyn boldy. Sondyqtan, ózim solardyń qasyna keldim. Bir kúnde 5 adamnyń tamaǵyn ázirlep-ishkizý, kıim-keshekterin jýyp-kıgizý jáne dalaǵa shyǵaryp, qaıta kirgizý – úlken másele. Olardy monshaǵa aparý da qıyn. Belim aýyrady. Múgedek baýyrlarymnyń úlkeni elýden asyp, kishisi qyryqqa qadam basqanmen, olardy bala sekildi kútýiń kerek. Ol úshin memleketten eshteńe tólenbeıdi. Azǵantaı ǵana pensıalary bar. Áıteýir, solardan qolym tıgende arasynda jaldamaly jumysqa shyǵyp turamyn. Qaladan jáıli páterge qolymyz tezirek jetse eken. Sonda kishkene bolsa da, kómek bolyp qalar edi», – deıdi baýyrlaryn baǵýǵa anasyna kómekshi bolyp júrgen Jumagúl Ámrenova.

(Oń jaǵynda úlken qyzy - Jumagúl Gúlsim)

Osy oraıda qalalyq ákimdik arqyly Ámrenovtar otbasynyń oblys ortalyǵynda úı kezegine turǵanyna 12 jyl bolǵanyn bildik. Búginde kóp balaly ana statýsy boıynsha 580-inshi, al, múgedek balalar esebi boıynsha 2040-ynshy kezekte tur. Al, sol kezegi qurǵyrdyń tasbaqadaı jyljıtyn túrine qaraǵanda jarymjan jandar men qamkóńil ananyń jaqyn arada armandaǵan baspanasynda qonys toıyn toılaıtyn kún áli alysta ekeni aıtpasa da túsinikti.

(Gúlsim Ámrenova)

Biraq, ómir boıy baýyr eti – balalarynyń saýyǵyp ketýin tilep kelgen batyr ananyń endigi basty armany – qaladan múmkindigi shekteýli jandarǵa arnalǵan arnaıy baspanaǵa qol jetkizý. Olaı bolsa, ana tilegi qabyl bolady degen úmittemiz...

Meshit ǴAZIZ

Foto avtordiki