Búgingi qoǵam shyndyǵyn ertekterde aıtylatyn aýzyn arandaı ashqan ájdaha desek, Muhtar qolyna almas semser ustanǵan batyr ispetti. Ultymyzdy tunshyqtyryp otyrǵan jahandaný úrdisi,  jappaı ultsyzdaný, jaǵympazdyq, jaltaqtyq, úrkektik sıaqty búgin kún shyndyǵyn basqalar bilmeı me? Álde bilsekte  jalǵan zıalylyqqa salynyp «patshanyń jańa kımindegi»  tyr jalańash qalǵan patsha keıpine uqsaǵymyz kele me? Joq, bul ýaqyt enshisindegi sharýa ma, dáýirdiń ózi núktesin qoıa ma? Áıteýir eldiń bári únsiz tek Shahanov Gorkıdiń daýylpazyndaǵy shaǵaladaı jalǵyz shyryldaıdy, zarlaıdy, doldanady, býyrqanady. Bireýler: «ol bar-joǵy jeti kllas bitirgen shala saýat, al keýde, urma, esersoqtaý, emosıaǵa berilgishǵ aqymaq jan» deıdi.

Shahanov óleńindegi tapqyr uıqastar men tereń tamyrly mıfterden bastaý alatyn tyń fılosofıalyq oılary kimdi bolsada beı-jaı qaldyrmaıdy, onyń jan álemindegi páktik, rýhyndaǵy  sergektik, sonymen birge onyń shyǵarǵan ánderindegi adam janyn terbeıtin sardalanyń samaly, uıtqı soǵyp uıqyńdy shaıdaı ashatyn jaǵymdy borany, jurttyń ony tóbesine han kóterýi, onyń keshterinde kórermenniń kóptigi adam tańǵalarlyq. Osynshama adamdardyń yqylasyna bólený aqymaq adamǵa tán nárse me?

Adam óte zıaly, asqan aqyldy bolsada bolmaıdy. Ondaı adam barlyǵyn tek aqyl tarazysyna salyp ólsheıdi, júrek lúpili, ar, rýh báride tek mıdyń basqarýynda bolyp shektelip qalady. Sosyn da olar shuńqyrdy basqysy kelmeıtin saqtanǵysh ta sabyrly bolyp alady. Olar asqan pragmatıkter bolǵandyqtan tipti olardyń  jaqyn týysy ólip jatsada, ol óz asyǵys sharýasyn tastamaı aınalysa beredi, ómirde bári bolady, ol tirshilik zańdylǵy dep qaraıdy. Búgingi evropalyqtar aqyldyń shyńyna shyǵyp mendik sanasyn sheksiz sharyqtatyp, óziniń jeke bastyq jan, tán rahatyn ómirge urpaq ákelip onymen bólisýdiń ózi ádiletsizdik dep qarap tuqymdary quryp barady. Al Muhtar bolsa keregin kitaptan emes, ómirdiń ózinen sýdan kebek altyn súzip alǵandaı alǵan, adamı júrekpen barlyq nársege qaraı alatyn naǵyz qazaq. Ondaılar dosqa adal, sertke berik,  meıirimdi, mahhabatta turaqty bolary anyq.  Qonaev atamyzdyń adam tańǵalarlyq mahhabatyn Shahanov bylaı jetkizdi: Qonaev kókemiz elý bes jyl asyl jary Zýhra men otassa da ortalarynda shyr etken shıki ókpe bolmapty, sonda da olar «jubaılar bar áńgimesi taýsylǵan, al mahhabat taýsylmaıtyn áńgime» dep tańdy tańǵa jalǵap tátti áńgimelerin úzbegen eken. Atalas aqsaqal, qara saqaldary tuqym jalǵaý tirshilik zańy dep aqylmansyǵanda atamyz kempiriniń qostaýyn da tyńdamaı,  «túri jaman esekterde ádemi qodyqtar týdyra alady» al bizdiń ortamyzda tamasha mahhabat bar, ol taza sezim,  tunǵan fılosofıa emespe?»,  dep bul pánıden tul ketipti. Muhtardyń oqıǵaly jyrlary detaldi ádemi tańdap,  fılosofıaǵa sheberlikpen ushtasady, Shahanov shyńyda osy shyǵar. Azamattyǵy ózi aıtqandaı «adam keıde sodyrlaý da bolý kerek» degenge ulasqan óz aldyna taýsylmaıtyn áńgime.

Abai.kz