2018 jyly 17 mamyrda Astanada AEF 2018 Global Challenges Summit forýmy óz jumysyn bastady, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi. Úsh kúnge jalǵasatyn forýmǵa álemniń túrli elderinen 500-ge jýyq spıker qatysty.

Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaev bastaǵan plenarlyq otyrysqa qatysýshylardyń qatarynda fızık, ishekter teorıasy avtorlarynyń biri Mıtıo Kaký, «Sıfrlyq ekonomıka jónindegi bastamalar» quryltaıshysy, dırektory Endrú Makafı, amerıkalyq ónertapqysh Stıv Voznák, BUU-nyń 8-shi Bas hatshysy Pan Gı Mýn, fransýz saıasatkeri, Fransıanyń eks prezıdenti Fransýa Olland, brıtandyq qarjyger, Chatham House tóraǵasy, Goldman Sachs burynǵy bas ekonomısi Djım Onıl, Azıa ınfraqurylymdyq ınvestısıalar bankiniń prezıdenti Szın Lısún, reseılik kásipker, ınvestor, ǵalym, fılantrop, Iandeks kompanıalar tobynyń ıesi jáne bas dırektory Arkadıı Voloj bar.

Jıynǵa qatysýshylardyń aldynda sóılegen Elbasy Astana ekonomıkalyq forýmyna qatysý kópshilik úshin ıgi dástúrge aınalǵanyn atap ótti.

– On birinshi ret ótkizilip otyrǵan bul forým ekonomıkanyń, ınvestısıanyń jáne ınovasıanyń meılinshe ózekti máselelerin talqylaýǵa arnalǵan. Bıylǵy forým jahandyq syn-tegeýrinderge laıyqty jaýap tabý máselelerin de qarastyrady, – dedi Qazaqstan Prezıdenti.

Nursultan Nazarbaev shıelenisti jaǵdaılardyń kóbeıgenine jáne qazirgi órkenıettiń jańa jahandyq transformasıasyna toqtalyp, ǵalamdyq damýdyń basty bes megatrendin atap ótti. Olardyń qatarynda adam qyzmetiniń barlyq salalaryn sıfrlandyrý, energetıkalyq revolúsıa, jer sharyndaǵy turǵyndar sanynyń jyldam ósýi, ýrbanızasıa qarqyny men sıpatynyń jáne  jahandyq eńbek naryǵynyń ózgerýi bar.

Sonymen qatar, Memleket basshysy ekonomıkanyń jańa sıfrlyq modeliniń nátıjesi onyń ulǵaıýyna ǵana emes, sondaı-aq 2017 jyly bıznes úshin eń qaýipti dep tanylǵan kıberqaýipsizdiktiń artýyna da baılanysty ekenin aıtty.

– Biz de osy jańa jaǵdaıǵa beıimdelip kelemiz. «Sıfrlyq Qazaqstan» baǵdarlamasyn iske asyrý arqyly elimizde sıfrlyq ınfraqurylymnyń jáne İT-ekojúıesiniń damýy qamtamasyz etilip, turǵyndardyń 85 paıyzynyń sıfrlyq saýattylyǵy artady. Biz jańa tehnologıalardy qoldana otyryp, 5 jyl ishinde óńdeý sektoryndaǵy eńbek ónimdiligin 1,5 ese arttyrýdy josparlap otyrmyz, – dedi Qazaqstan Prezıdenti.

Nursultan Nazarbaev jıynǵa qatysýshylarǵa Qazaqstanda «jasyl» ekonomıkany júıeli túrde damytýdyń negizine aınalǵan «Bolashaqtyń energıasy» taqyrybymen uıymdastyrylǵan «EKSPO-2017» halyqaralyq kórmesiniń qalaı ótkeni jóninde áńgimeledi. Jer shary turǵyndarynyń sany jyldam ósip kele jatqanyna toqtalyp, bazalyq resýrstardyń shekteýli ekenine jáne aýyz sý tapshylyǵynyń artýyna baılanysty azyq-túlik óndirisin kóbeıtý qajettigin aıtty.

– Agroónerkásip kesheniniń ónimdiligi men resýrstardy paıdalaný tıimdiligin aıtarlyqtaı arttyrý qajet. Bul sala endi joǵary tehnologıalyq salalardyń birine aınalýǵa tıis. Qazaqstanda zamanaýı jetistikterdi qoldana otyryp, 5 jylda agroónerkásip kesheniniń ónimdiligin 2,5 ese arttyrý maqsaty qoıylyp otyr , – dedi Elbasy.

Sonymen birge, Nursultan Nazarbaev Qazaqstanda aglomerasıalardy damytý jónindegi strategıa iske asyrylyp jatqanyn, Astananyń 20 jyldyǵyn merekeleý barysynda ótetin Jibek joly elderi iri qalalarynyń forýmy týraly aıtty.

Jahandyq eńbek naryǵynyń transformasıalaný máselesine toqtalyp, kreatıvti oılaý qabiletin qalyptastyrýǵa, qajetti aqparatty taýyp, ony durys qoldaný qabiletterin jetildirýge baǵyttalǵan bilim berý salasyn reformalaý jóninde Qazaqstan tarapynan qabyldanyp jatqan sharalarǵa nazar aýdardy.

– Biz memleket qalyptastyrý isiniń bastaýynda «Bolashaq» baǵdarlamasyn júzege asyrýǵa kiristik. Sol arqyly 13 myń qazaqstandyq memleket esebinen álemniń úzdik ýnıversıtetterinde oqýǵa múmkindik aldy. Sonymen qatar, elimizde álemdik deńgeıdegi ýnıversıtetter ashyldy. Olardyń qatarynda Nazarbaev Ýnıversıteti, Qazaqstan-Brıtan tehnıkalyq ýnıversıteti, Qazaqstandyq menedjment, ekonomıka jáne boljaý ınstıtýty jáne Halyqaralyq aqparattyq tehnologıalar ýnıversıteti bar. Jańa «Bes áleýmettik bastama» arqyly oqý granttarynyń sany kóbeıip, stýdent jastardyń turmys jaǵdaıy jaqsarady, – dedi Qazaqstan Prezıdenti.

Nursultan Nazarbaev atalǵan jahandyq 5 trend álemde oryn alyp jatqan turaqsyzdyq jaǵdaıynyń arta túsýiniń negizgi faktorlary bolyp sanalatynyn jáne G-Global bastamasyn usynǵanyn atap ótti. Bul bastama G-7 jáne G-20 bastamalaryna qaraǵanda, barlyq elderdiń pikirleri men múddelerin biriktirýge múmkindik berip, meılinshe teńgerimdi sheshimder tabýdyń naqty tetigine aınala alady.

– Osy basqosýda ornyqty damý, ekonomıkalyq teńsizdikti qysqartý, halyqaralyq saýda-sattyqtyń, jalǵan aqparat taratýdyń, krıptovalútany qoldaný men ony retteýdiń jańa erejelerin aıqyndaý máselelerin talqylaýǵa bolady. Jahandyq daǵdarysqa qarsy sheshimder ázirleý isine búkil halyqaralyq qoǵamdastyqtyń atsalysýy qajet ekenin eskerip, bul bastamany Birikken Ulttar Uıymy aıasyndaǵy alańda júzege asyrýdy usynamyz, – dep túıindedi Memleket basshysy.

Jıyn sońynda Qazaqstan Prezıdenti sharaǵa qatysýshylarǵa tabys tilep, forým jumysy nátıjeli ári jemisti bolatynyna senim bildirdi.

Fransıanyń eks-prezıdenti Fransýa Olland komersıalyq, qarjylyq sátterde turaqtylyqty basty nazarda ustaý qajettigin aıtty. «Tutynýshylardyń suranasynda, saýda erejelerinde turaqtylyq ornaǵan jón», - dedi fransýz saıasatkeri.

Al Birikkken Ulttar Uıymynyń 8-shi Bas hatshysy, Baoss Azıa forýmy tóraǵasy Pan Gı Mýn Qazaqstannyń 2013 jyly ázirlegen jasyl ekonomıka tujyrymdamasyn joǵary baǵalap, EO talaptaryna tolyǵymen saı ekenin eskerdi. «Qazaqstandaǵy keremet kóshbasshylyqpen biz klımattyń ózgerýimen kúrese jáne alǵa qoıǵan maqsattarymyzǵa qol jetkize alamyz», - dedi ol.