Feısbýktegi "Jaǵa ustatty" tobyn ánderimen shýlatyp júrgen Murat Ábdildámen suhbattasýdyń sáti buıyrdy. Aıadaı bólmede otyryp, ózin vıdeoǵa túsirip, áleýmettik jelige júkteıtin ánshi jigit áńgimeden qashpady, kerisinshe osy oraıdy paıdalana otyryp, kóptiń kókeıinde júrgen suraqtarǵa jaýap bergisi keletindigin aıtty.
-Murat, feısbýkte birshama tanymal adamsyz. Án aıtqan vıdeońyzdy feısbýktegi «jaǵa ustatty» tobyna júktep, kóp laık jınap, tań qaldyrýdan jalyqpaısyz. Arasynda ǵana maqtaý sóz estısiz, qalǵan jaǵdaıda qarǵysqa kóbirek ushyraısyz. Aıtyńyzshy, qandaı maqsatpen án aıtasyz jáne ony ǵalamtorǵa júkteısiz?
Ánshi bolýdy armandaıtyn azamatpyn. Ónerge essiz ǵashyqpyn. Án álemine adalmyn. Dál qazir armanymdy ómirge aınaldyryp, sahnaǵa shyǵýǵa múmkindigim joq bolǵandyqtan áleýmettik jeliniń kúsh-qaýqaryn paıdalanyp jatyrmyn. Án shyrqap jatqan sátim túsirilgen vıdeony aýylda otyryp ınstagram men feısbýkke turaqty túrde salyp otyrýdy ádetke aınaldyrdym. Feısbýktiń qyr-syryn meńgergenime kóp bola qoıǵan joq. Basynda osylaı vıdeony ǵalamtor keńistigine júkteýge batylym barmaıtyn. Al, qazir sheshingen sýdan taıynbastyń kúıin keship otyrmyn. Munymdy erlikke balaımyn. Kim ne dese de halyqqa óz ónerimdi pash etýdemin. Meni balaǵattasa da, qarǵasa da úndemeımin. Ózimdi mádenıetti ustaımyn. Óıtkeni meniń maqsatym kúlkige nemese qarǵysqa qalý emes. Meıirimdiligi azaıǵan qoǵamǵa jarqyn kóńil-kúı syılaǵym keledi. Ári armanymnyń oryndalýyna bir taban bolsyn jaqyndaýymdy maqsat ettim.
- Jaǵymsyz pikirlerdi oqı otyryp eńseńiz túspeıdi me?
Adam úsh kúnniń ishinde qabirge de úırenedi deıdi ǵoı. Ózim emosıashyl, sezimge jıi boı aldyratyn adam bolǵandyqtan basynda qatty qabyldadym. Keıde «jyndysyń» dese, ashý-yzaǵa býlyqtym, «sáttilik» tilese, kóz jasyma erik berdim. Al, qazir mende ımýnıtet paıda boldy. Pikir qaldyrýshylar meni shynaıy ómirde tanymaıtyndyqtan olardyń qarǵap-silegenderi maǵan masa shaqqan qurly áser etpeıdi.
- Týrasyn aıtsań, týǵanyńa jaqpaısyń. Degenmen suraýǵa mindettimin. Pikir qaldyrýshylardyń arasynda sizdiń adekvattylyǵyńyzǵa kúmánmen qaraıtyndar kóp. Jasyńyz qanshada, Murat? Bilimińiz qandaı? Otbasylyq jaı-kúıińiz qandaı? Nemen aınalysasyz?
Meniń án aıtqanymdy jyndylyqqa balaıtyndarǵa qarnym ashıdy. Men eshkimge tıisip otyrǵan joqpyn, aýzymnan bylapyt sózder shyqqan emes. Bar bolǵany júrek qalaýymmen án aıtamyn. Odan kim zardap shegip jatyr!? Pedofılder qaptap ketken zamanda zań kúsheıtýdi talap etýdiń ornyna menimen alysady. Men aqıqatty aıtqandy quptaıtyn janmyn. Ánshi bolý bul meniń qıal-armanym. Siz de tyńdańyz, kemtar tusyn aıtyńyz, biraq meniń qanatymdy kespeńizdershi, ótinish! Ózim jaıly aıtatyn bolsam, 1987 jylǵymyn. Túrkistan oblysynanmyn. Joǵary bilimim joq, ókinishke qaraı. Qurylysta jumys istegenmin, dál qazir jumyssyzbyn. Úıde egde tartqan anam bar. Ózim ajyrasqanmyn.
-Ánshi bolamyn degen oı-arman qalaı jáne qashan dúnıege keldi? Onyń ómirge aınalýyna ne kedergi etti?
Mektepte oqyp júrgende ónerge degen qyzyǵýshylyǵym bolǵan emes. Tek 20 jasymda ǵana án aıtýǵa, óleń jazýǵa degen qumarlyq oıandy. Qaltamda qomaqty qarajatym bolǵanda, baıaǵyda-aq Almatyǵa qonys aýdaryp, jeke shyǵarmashylyǵymmen aınalysar edim. Átteń, ondaı múmkindik týar emes. Kezinde Arman Dúısenovtiń uıaly telefonyn taýyp, kezdesýdiń, dastarhandas bolýdyń sáti buıyrǵan bolatyn. Sol kezde Arman myrza bir án syılaýǵa ket ári emestigin aıtyp, biraq óner jolyn jalǵastyramyn degen adamǵa mindetti túrde qarjy kerek ekendigin ashyǵynan aıtqan bolatyn. Sodan beri Almatyny kúnde túsimde kóremin. Biraq ázirge bári tynysh.
-SHoý-bıznes sizdi nesimen qyzyqtyrady?
Meni shoý-bıznes qyzyqtyrmaıdy. Men taza ónerge ǵashyq adammyn. Tanymal, el aýzynda júrgen ánshi bolý úshin ótirik múláıimsýge daıyn emespin. Shoý-bıznes qansha degenmen qyraǵylyq pen qasqyrlyqty talap etedi ǵoı. Men sıaqty aýyldan shyqqan azamatqa qur sahnanyń ózi jetkilikti. Ónerge degen adaldyǵymdy áıteýir bir kúni el-jurt baǵalar degen oıdamyn.
-At shyqpasa, jer órteýge qalaı qaraısyz? Uıalmaǵannyń bári ánshi bolýǵa laıyqty ma?
Saılaýbektiń kesirinen talaı talantty tasada qalyp jatyr. Sebebi ǵalamtor keńistiginde án aıtyp, vıdeo júktegendi synap-mineýshiler, qarǵap-sileýshiler kóbeıip ketken. Men ózimdi keremet talanttymyn demeımin. Alaıda keremet talanttylar da halyqqa kereksiz bolyp qaldy.
- «Saǵan án aıtý kerek, sahnaǵa shyǵý kerek» degendi ómirińizde qanshalyqty jıi estidińiz? Tanymaldylyńyzǵa jaqyndaryńyz qalaı qaraıdy?
Eshqashan estigen emespin. Olarǵa báribir. Aýyldastarym, synyptastarym ázildep sóıleıdi maǵan.
-Kimge qarap boı túzeısiz? Aqylyn sizden aıamaıtyn janashyrlaryńyz bar ma?
Ókinishke qaraı, joq.
-Qazaqtyń qandaı ánshilerin súıip tyńdaısyz? Aldaǵy ýaqytqa josparyńyz qandaı?
Meırambek Bespaevtyń, Tóreǵalı Tóreáliniń, Jubanysh Jeksenulynyń, Saıat Medeýovtiń, Dosymjan Tańatarovtyń ónerlerin qatty qurmetteımin. Aldaǵy ýaqytta feısbýkke ánderimdi júkteýdi jalǵastyra beremin. Sheteldiń úzdik ánderin qazaqsha aýdaryp aıtatyn bolamyn.
-«Ózimdi keremet talanttymyn dep sanamaımyn, menen de asqan talanttar bar» dedińiz. Biraq ańsaryńyz sahnaǵa aýǵan. Ony qalaı túsinse bolady?
Qaıtalap aıtamyn, kompúter ekranynyń ar jaǵynda otyrǵan qaýym menen ánshilik ónerdi de, laıkty da aıamasynshy. Qazaq degen keń peıil halyqpyz ǵoı. Sońǵy kezde peıilimiz tarylyp ketkendeı. Jan-dúnıem ónerdi ańsap tursa, án aıtqanda kezde ózimdi sheksiz baqytty sezinsem, maǵan tas laqtyryp, or qazýdyń qajeti qansha?!
-Jurttyń jaǵasyn ustatyp sharshamadyńyz ba? Bálkim, ónerdiń bıigine kóterilýdiń basqa jolyn tańdarsyz...
«Jaǵa ustatty» tobynyń moderatory atandym. Sondyqtan vıdeo salýdy kóbeıtpesem, azaıtpaımyn. «Bir adamdy kúnde kóre berseń, tanysyńa aınalady» degendeı men de vıdeo salýym arqyly halyq maǵan úırense deımin.
-Taǵy neni armandaısyz?
Qazaq kınosy damysa deımin. Qazaqtyń darhan dalasyn, kórkem tabıǵatyn, sulý qyzdaryn, symbatty er-jigitterin tartymdy etip kórermenge usynsa degen arman-tilegim bar. Ózim oqymaǵan azamat bolsam da bir kıno túsirýge jeterlik qarajatym bolǵan kúni jastar, shetel qyzyǵatyndaı kıno túsire alamyn dep oılaımyn. Aqan Sataevtyń «Jaýjúrek myń balasy» maǵynalyq jaǵynan tereń kartına bolǵanymen, kórkemdiligi az týyndy, menińshe. Káristiń serıal-kınolaryna qatty qyzyǵamyn. Olar emosıany da dóp basyp bere alady. Boıaýlary qanyq. Bul turǵydan alǵanda úndiler de qalys qalmaıdy. Qazaq kınosy da qaryshtap damysa, oǵan meniń tarapymnan tıtteı de bolsa úles qosylsa baqyttymyn. Shirkin, kınoǵa arnalǵan senarılerimdi, jalpy ıdeıalarymdy estir qulaq, oqıtyn kóz bolǵandaı ǵoı...
