Oral qalasyndaǵy jeti baǵytta júretin qoǵamdyq kólikterde jol aqysyn uıaly telefon arqyly óteýge bolady, dep habarlaıdy qalalyq ákimdiktiń baspasóz qyzmeti. Joba «Smart city» tujyrymdamasy aıasynda júzege asyrylýda.
Osylaısha, qalalyq ákimdik jergilikti tasymaldaýshylarmen birge №5, №7, №10, №33, №35, №39 jáne №43 baǵyttarynda qoǵamdyq kóliktegi jol aqysy úshin «aqyldy» tólem júıesin engizdi. Ol úshin 2505 qysqa nómirine kólik kody bar SMS joldańyz nemese «SMSBUS jolaýshy» mobıldi qosymshasyn paıdalanyńyz.
Eger kólikke ekinshi ret otyrsańyz, jol aqysy memlekettik kólik nómirimen tólenedi. Mobıldi qosymsha arqyly siz qyzmetterdiń sapasyn, kóliktiń kúıin baǵalaı alasyz, keri baılanys pen shaǵymdardy jibere alasyz. Barlyq baǵalaý men qaldyrylǵan pikirler qaralyp taldanady jáne tıisti sharalar qabyldanady.
Osy ádisterdiń kez-kelgeni boıynsha tólem jasaǵannan keıin, jolaýshy QR kody retinde kórsetilgen elektrondyq túbirtek alady. Jolaýshy qoǵamdyq kólikten túskenshe ony saqtaıdy. Qajet bolǵan jaǵdaıda, tólemaqy tólemin tekserý úshin paıdalanýshy avtomatty túrde skanerleý úshin basqarý qyzmetkerlerine QR kodyn usynýy kerek. SMS jiberý Beeline, Activ, Kcell abonentteri úshin tegin.
Basqa jolaýshyǵa jol aqysyn tóleý úshin transporttyń kodyn jiberip, odan keıin bos oryn qaldyryp kelesi jolaýshynyń telefon nómirin engizedi. Sonymen qatar, jolaýshylar kez kelgen banktiń VISA jáne Master Card tólem kartochkalary arqyly komısıasyz jol júrý aqysyn tóleı alady.
Bul Oral qalasyndaǵy «Smart city» konsepsıasy aıasyndaǵy iske asyrylyp jatqan jalǵyz bastama emes. Osylaısha, damý 4 baǵyt boıynsha júrip jatyr: yńǵaıly qala, memlekettik qyzmetterdi sıfrlandyrý, qaýipsiz qala jáne halyqpen keri baılanys.
Tutastaı alǵanda, «Smart city» tujyrymdamasy qala ınfraqurylymyn aqparattyq-kommýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalana otyryp damytýǵa, qala turǵyndarynyń qaýipsizdigin nyǵaıtýǵa, ómir súrý sapasyn jaqsartýǵa jáne ozyq tehnologıalyq sheshimderdiń kómegimen qalanyń qorshaǵan ortanyń tıimdiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan. «Sıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda bul baǵyt mańyzdy jáne basymdyqtardyń biri bolyp sanalady.
Qarapaıym sózben aıtatyn bolsaq, bul tujyrymdama eki mańyzdy tapsyrmany oryndaıdy. Birinshisi – barlyq mańyzdy derekterdi basqarý ókilderine berý. Ekinshisi – ákimshilik pen azamattar arasyndaǵy keri baılanys ornatý, qorshaǵan ortany jaqsartý.
