Armanym joq astynda ólsem kók týdyń...

/uploads/thumbnail/20180913111001323_small.jpg

Patrıottyq ánder legi taǵy bir jańa ásem ánmen tolyqty. Úsh talanttyń tandeminen týyndaǵan jyr alǵashqy sekýndynan-aq sizdi alysqa, saǵynyshqa toly aýylǵa, kelmeske ketken balalyq shaqqa, aspan-bıikke, taý bókterine, jasyl alqapqa jeteleıdi.

Delebeni qozdyryp, kózge jas uıalatatyn ánniń sóziniń avtory, aıtysker aqyn Azamat Máljenbaı bylaı dep syr aqtarady: «Táýelsiz eldiń Kók týy degen – Azattyqty ańsap, zaryǵyp jetken qazaqqa kóziniń nury, kóńiliniń syry, namysynyń jalaýy ǵoı. Al biz sıaqty Atamekendi ańsap, qańsyryǵy keýip jetken qazaqqa kók týy jelbiregen Qazaqstannyń, uly Otannyń beretin rýhy tipten bólek. Ár qazaq elimizge ózindik úlesin qosyp jatyr ǵoı, mende ár kúni solardyń qatarynda, shirkin-aı men de óz elime, óz Otanyma aıtarlyqtaı úles qossam ǵoı degen armanmen júremin, biraq áli aýyz toltyryp aıtarlyqtaı eshteme tyndyra almaı kelemin. Tek qazirshe sol boıdy kernegen alapat sezim men Otanǵa degen ystyq mahabbatymdy, úzilmes súıispenshiligim men úkili úmitimdi aýyq-aýyq jyr joldarymen jetkizip, keıde aıtystarda aıtyp júrmin. Osy jyrym da sol Ordaly Otanyma, Qasıetti Qazaǵyma, Kıeli Kók týyma degen móldir kóńilimniń, pák júregimniń, jan qalaýymnyń syǵyndysy.

Azamat Máljenbaı

Negizi bul bir jyl buryn jazylǵan jyr bolatyn, ótkende bir "Óleń jáne Álem" degen baıqaýǵa qatysatyn bolyp, osy jyrymdy óz daýysymmen beınejazba túrinde oqyǵan bolatynmyn. Keıinnen ol WhatsApp jelisinde keńinen tarap ketti. Sol óleńimdi qazirgi qazaqtyń ultjandy jýrnalıseriniń biri, eki el arasyndaǵy aıtystyń altyn kópiri bolyp júrgen Erlan Tóleýbaı degen ónerli azamat kóre salyp, jyrdy bir estigennen kóńili tolqyp, kózi býlanypty. Sodan dereý meniń feısbýktaǵy jeke paraqshama shyǵyp, telefon nómirimdi surapty. Men kórip jazyp jiberdim, ekeýmiz sóılestik, vatsap arqyly jyrdyń tolyq tekstin jiberdim. Sodan qyzyq bolǵanda Erekeń arada bes mınýt salyp, «Azake, mynaǵan mynadaı án keldi» dep, keremet bir syr men saǵynyshqa toly, jiger men mahabbatqa toly bir áýendi qalyqtatyp tur. Áýeni bir  estigennen qatty unady, sóıtip elime degen júrek jardy jyrym Erlan Tóleýbaıdyń júrek qylyn dál terbep, áýelegen ánge aınalyp shyǵa keldi. Endi ony altyn daýysty ánshi Ibragım Eskendir baýyrymnyń oryndaýy tipti qýanyshymdy eselep, mereıimdi tasytty. Endi ne deımin, Qazaqtyń daryndy uldarymen birge Alty Alashyma, Rýhty Ultyma arnalǵan osyndaı án syılaǵanymyzǵa qýanyshtymyn! Kıeli Kók týdyń jolynda janyn qurban etetin qazaǵym, aq júrekterińizben "Janym qazaqty" qabyl alyńyzdar!».

«Janym qazaqty» alǵashqylardyń biri bolyp tyńdap úlgergen jýrnalıs Sansyzbaı Nurbaba: «Esterińizde shyǵar, baıaǵy bala kúnimizde «qyzyl tý» men «qyzyl jalaýǵa» arnalǵan óleń-taqpaq ıttiń basynan kóp edi ǵoı. Onyń birsypyrasyn jarysa jattap, «bes» degen baǵa alǵan kúnimiz de este. Máselen sonyń biri bylaı bolyp keletin: 

Jelbireı ber,

Qyzyl Týym aıbyndy,

Sen bar jerde

Bilmeımiz biz qaıǵyńdy.

nemese

Qyzyl alań jaınaıdy ot jalqyny bop,

Elimniń lenındik jas kúni bop,

Týlaıdy qyzyl muhıt tolqyny bop,

Qyzyl jalaýlar tasqyny bop.

bolmasa

-Órtengen jalaý kimdiki?

-Kim órtengen gúldemeı,

Kim talanǵan, kim kedeı -

Órtengen jalaý sonyki.

Jasyratyn nesi bar, osy óleńder qazaqtyń nebir aımańdaı aqyndarynyń aýzynan shyqqan. Óıtkeni zaman sondaı edi. Qyzyl saıasat syǵymdap qysqanda qyzyl til beıshara da sonyń yńǵaıyna qaraı sóılep bergen ǵoı.

          Táýelsizdik aldyq, derbes el boldyq. Qazaqtyń kók týy kókte jelbiregende búginginiń aqyndary da shabyt qysqannan bir ysyp, bir sýydy. Týdaǵy qyran qusap, qulashyn kerdi. Talaı óleń týdy. Týyp ta jatqan shyǵar. Biraq sonyń ánge aınalǵany, jańylmasam, – jurt tegis biletin «Kók týdyń jelbiregeni» ǵana. Jaqsy ánniń sırek týatyny o bastan belgili ǵoı. Degenmen dál osy taqyrypta taǵy bir tamasha án paıda boldy desem, sener me, edińiz?! Qyzyǵy, týǵa qatysty sóz bir-aq jerinde, qaıyrmasynda ǵana: 

Shańyraǵyńa bir ýyq bop qadalyp,

Armanym joq, astynda ólsem kók týdyń. –deıdi. Ǵajap sóz. Táýelsizdikke arnalǵanymen, osy án maǵan Kók týdyń qasıetin uqtyrýǵa jaralǵandaı bolady da turady. Onyń ústine, oryndaýshysy – kók týdy jelbiretip júrip, kóptiń kóńilinen shyqqan Ibragım Eskendir eken. Án avtory Erlan Tóleýbaı men sózin jazǵan Azamat Máljanbaı – arǵy betten kelgen jigitter. Sodan da shyǵar, ánniń áýezinde saǵynǵan júrektiń lúpilindeı, alyp-ushqan jannyń ańsaryndaı áldene bar. Álde ándi erekshelep turǵan ózgesheligi osynda ma? Maǵan solaı sezildi, endi Siz tyńdap kórińiz!» dep oı qozǵaıdy.

ERlan Tóleýbaı

Búginde áleýmettik jelide bolsyn, óner kenishi el ishinde bolsyn, qazaq estrada juldyzdarynyń arasynda ystyq yqylasqa bólene bastaǵan «Janym qazaq» kóp qazaqqa oı salary anyq. Endeshe aqyn, kompozıtor, aýzyn ashsa, qazaq dep soqqan júregi kórinetin Erlan Tóleýbaıdy sátti shyqqan ánimen quttyqtaı otyryp, tyńdarman qaýym siz de óz baǵańyzdy berińiz degimiz keledi.

 

 

 

 

 

Qatysty Maqalalar