Osy kúzden bastap «Mıllıon kimge buıyrady?» jobasy qazaq tilinde jaryq kórýde. «Habar» telearnasynan shyǵatyn shoýdy belgili telejúrgizýshi Dosymbek Óteǵalıev júrgizedi. Ulybrıtanıada 20 jyldan beri tanymaldyǵyn joǵaltpaǵan joba qazaq tilinde alǵash ret 2004 jyly efırge shyqqan bolatyn. Eki jylǵa jýyq kórermenniń ystyq yqylasyna bólingen zıatrkerlik oıyn efıre qaıta nyń búgingi ózgeristeri týraly júrgizýshisinen bilgen edik.

Aıta keteıik, Dosymbek Óteǵalıev uzaq jyldar «Habar» telearnasy jáne ózge de qazaqstandyq arnalarda jańalyqtar júrgizýshisi bolyp qyzmet atqarǵan.

- «Mıllıon kimge buıyrady?» baǵdarlamasyn júrgizý qanshalyqty qıyn nemese ońaı? Jalpy, baǵdarlamaǵa qalaı keldińiz?

- Kez-kelgen jumystyń ózindik qyzyǵy men shyjyǵy bolary belgili. Baǵdarlamany júrgizý qıyn deı almaımyn. Biraq, jyldar boıy qalyptasqan qalyptan shyqpaı otyrý azdap qınaıdy eken. Ońaı dep te aıtýǵa kelmeıdi. Ár nárseniń ózindik aýyrtpalyqtary bar. Ásirese, oıynshy jeńil suraqqa jaýap bere almaı, qınalyp otyrǵanda óziń de birge qınalyp ketedi ekensiń.

Baǵdarlamaǵa qalaı kelgenime qatysty aıtarym... qatelespesem, jazda bolýy kerek, «Mıllıon kimge buıyrady?» baǵdarlamasyn júrgizý týraly usynys tústi. Buryn mundaı tok-shoýdyń tizginin ustamaǵan soń «qalaı bolar eken?» - dep qobaljyǵanym ras. Alaıda, kastıngke baryp qatystym. Keıin meniń ótkenim týraly aıtty. Sóıtip, mine osy baǵdarlamany júrgizip jatyrmyn.

- Baǵdarlama alǵash ret 2000 jyldary efırge shyqty. Siz sol kezde kóretin be edińiz? Sol ýaqyttan beri ne ózgerdi? Aýdıtorıa qalaı qabyldaýda?

- Bul baǵdarlamany turaqty bolmasa da arakidik kórip turatynmyn. Biraq, ózim osy habardyń júrgizýshisi bolamyn degen oı úsh uıyqtasam da túsime kirgen emes. Ol kezde qatelespesem, eń joǵarǵy utys somasy bes mıllıon teńge boldy. Qazirgi qarjy qory eki esege ulǵaıdy. 15 suraqqa durys jaýap bergen oıynshy on mıllıon teńgeni enshileıdi. Sondaı-aq, kúımeıtin somalar da eselene túsken.

Al, aýdıtorıanyń qalaı qabyldap jatqanyn aıta almaımyn. Meni tanıtyndar «jaqsy» dep qoıady. Ol shyn sóz be, álde, kóńil jyqpastyqpen aıtylǵan áńgime me, bilmedim.

Aıta keteıin, oıynǵa 18 jasqa tolǵan kez kelgen azamat qatysa alady. Ol úshin 3698 qysqa nómirine «K1» kilt sózin jiberý kerek. Sodan keıin suraq qoıylǵan habarlamadaǵy 4 nusqasynyń bireýin tańdap, jaýap berý qajet. Eger qoıylǵan saýalǵa durys jaýap berilse, baǵdarlamaǵa shaqyrtý alasyz.

- Jańalyqtan soń shoý júrgizý qalaı eken? Siz buǵan deıin osyndaı formattaǵy baǵdarlamany júrgizdińiz be?

- Men «Mıllıon kimge buıyrady?» baǵdarlamasyn júrgize bastaǵaly suhbattyń barlyǵy osyndaı suraqtan bastalatyn boldy. Árıne, tok-shoý men aqparattyq baǵdarlamanyń, ásirese, jańalyqtardyń formaty eki bólek dúnıe ekendigi túsinikti. Degenmen, barlyǵy bir televızıalyq ónim bolǵandyqtan sonshalyqty úrke qaradym deýge bolmas. Ras, jańalyqtarda jeńil kúlki, bos sózge jol joq. Onda aıtyp otyrǵan aqparatyńa barynsha dendep, jańalyqty shynaıy, kórermenge uǵynyqty etip jetkizý negizgi maqsat. Kúndelikti ómirde túrli jaǵdaılar bolyp jatady. Qaıǵyly oqıǵa týraly aqparatty oqyp jatqanda yrjalańdap otyrsań kórermenniń kóńili qalary haq. Sondyqtan, kez-kelgen málimetti aldymen óziń oqyp, túsinip, ózińnen ótkizip alyp, sosyn baryp kórermenge jetkizý mańyzdy. Al, tok-shoýǵa qatysty talap mundaı emes. Alaıda, bul jerde de jumysyńa júrdim-bardym qaraýǵa bolmaıdy. Aıtar sóziń naqty, oıyń oramdy bolǵany abzal. «Erkindik bar» dep aýa jaıylyp ketseń kórermendi mezi etip alýyń bek múmkin. Onyń ústine, «Mıllıon kimge buıyrady?» baǵdarlamasy ondaǵan jyldar boıy álemniń júzden astam elinde júrip kele jatqan dúnıe. Munda da aıtylar sóz, qımyl-qozǵalys bári qalyptasqan jáne naqty bir erejesi bar. Sol tártipten shyqpaı, naqty bir izben júrip-turýǵa týra keledi eken. Al, buǵan deıin shoý formatyndaǵy baǵdarlama júrgizdiń be? - degenge keler bolsaq. Men «Habar» Agenttiginde Nurtileý aǵamyzdan keıin «Betpe betti», «31 arnada» «Tujyrym» degen baǵdarlamany, «Qazaqstan» arnasynda «Alań» men «Zań jáne biz» habarlaryn júrgizgen edim. Alǵashqy ekeýi suhbat janryndaǵy baǵdarlamalar da, sońǵy ekeýi tok-shoý bolatyn. Biraq, qaı-qaısysy da jeńil taqyrypqa, oıyn-kúlkige emes, áleýmettik mańyzy bar, salmaqty dúnıeler talqylanatyn baǵdarlamalar boldy. Sol sebepti, men buǵan deıin tok-shoý júrgizsem de shoý júrgizgenim joq desem bolatyn shyǵar.

- Qalaı oılaısyz, oıyn júrgizýshisiniń bilimi qandaı bolýy kerek?

- Tek oıyn júrgizýshisi ǵana emes, baǵdarlamaǵa qatysyp jatqan árbir adam erýdıt bolsa qanekı!? Onda oıyn da qyzyqty ótetini kámil. Al, júrgizýshi bilimdi, jan-jaqty bolsa tipten jaqsy. Qoıylǵan suraqqa qatysty kórermenge túrli aqparat berip otyrsań habardyń tanymdyq qyry arta túseri sózsiz. Jaqaýratyp qaıtemiz, keıde suraqtyń jaýabyn bilmeı otyratyn da sátter bolady. Bul baǵdarlamada barmaq basty, kóz qystyǵa jol berilmeıdi. Oıyn barysynda qandaı suraqtardyń bolatynynan men de beıhabarmyn.

- Suhbatyńyzǵa rahmet!

«Mıllıon kimge buıyrady?» baǵdarlamasyn ár senbi saǵat 20.15-te «Habar» telearnasynan kórińizder