Ortalyq komýnıkasıalar qyzmetindegi baspasóz máslıhatynda Málik Myrzalın   QR Prezıdentiniń Qazaqstan halqyna Joldaýynyń aıasynda Aqmola oblysynyń negizgi jetistikteri týraly, sondaı-aq 2018 jyldyń 9 aıdaǵy qorytyndylary boıynsha óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýy týraly baıandady.

«Aǵymdaǵy jyly barlyq negizgi áleýmettik-ekonomıkalyq kórsetkishter boıynsha oń ósý úrdisi qamtamasyz etildi. Aqmola oblysynyń negizgi kapıtalyna salynǵan ınvestısıalar kólemi ótken jylmen salystyrǵanda 6,7% -ǵa artyp, 200 mlrd. teńgeden asty.   Olardyń ishinde naqty ónerkásip sektoryndaǵy kapıtaldyń shamamen 70% ıgerildi», - dedi Málik Myrzalın.

Aımaqtyq ekonomıkany ártaraptandyrýdyń negizi ındýstrıalızasıa bolyp qala beredi. Bıylǵy jyly ónerkásiptik kásiporyndar tehnologıalyq jańǵyrtýǵa belsendi ınvestısıa jasaýda, jyl basynan beri 1,8 esege ósimmen olar 52 mlrd. teńge ıgerdi. Qazirgi tańda 20 astam ónerkásip kompanıalary óndiriste sıfrlyq tehnologıalardy qoldanýda. Joldaýda eksportqa baǵyttalǵan ındýstrıalandyrýdyń róli atap ótildi. Oblysta ındýstrıaldy-ınnovasıalyq damý baǵdarlamasy boıynsha engizilgen 81 jobanyń 27-i eksportqa baǵdarlanǵan, munda olardyń barlyǵy óńdeýshi sektorǵa tıesili. Olarǵa «Capital Projects Ltd» (qus eti), «Úsh Bulaq», «QazGerkýs» (taýyq jumyrtqasy), «Astanaa Agroprodýkt» (shujyq ónimderi), «Kókshetaýmınvody», «Kókshe Sement» jáne basqalary kiredi.

Memleket basshysy ınovasıalyq jáne servıstik sektorlardy - álternatıvti energetıkany, bıomedısınany, blokcheındi jáne basqalaryn damytý mindetin qoıdy. Stepnogorsk qalasynda Ulttyq bıotehnologıa ortalyǵynyń fılıaly jáne «BIOTRON Group» JSHS bar. Shoqan Ýálıhanov atyndaǵy Kókshetaý memlekettik ýnıversıtetiniń bazasynda Óńirlik ǵylymı-zertteý tehnoparki quryldy. Ótken jyly Selınograd aýdanynda Big-Data ortalyǵy ashyldy. Ereımentaý, Arshaly, Selınograd jáne Zerendi aýdandarynda balamaly energetıka damyp keledi.

Agroónerkásiptik keshendi damytý óńirlik ekonomıkanyń júrgizýshileriniń biri bolyp tabylady. Aýa raıynyń qolaısyzdyǵyna qaramastan, Aqmola oblysyndaǵy astyqtyń jalpy túsimi 5,6 mln. tonnany qurady, ortasha ónimdiligi gektaryna 13 sentner.

Bıylǵy jyly mal sharýashylyǵynda zákirlik qýattylyqty damytý boıynsha yntymaqtastyqty engizýdiń arqasynda jemshóp alańdarynyń syıymdylyǵy 10 myńǵa deıin ósti.  Bes jyldyń ishinde zákirlik sharýashylyqtarda 16 myń orynǵa arnalǵan 700-den astam et fermasy qurylady. Sútti mal sharýashylyǵynda 1000-nan astam iri qara malǵa                 18 otbasylyq sút-taýarly fermasy quryldy. Osy baǵytta jumys jalǵasýda. 7 000 bas sút tabynyna arnalǵan 5 iri STF salý josparlanýda.

Aýyl sharýashylyǵyn qaıta óńdeý salalarynda úlken kólemdegi ınvestısıalar ıgerilýde. Jyl basynan beri osy salaǵa 19 mlrd. teńgeden astam (ósim 7,3 ese) jiberildi, bul respýblıkalyq kólemde 25% (jalpy Qazaqstan boıynsha ınvestısıalardyń kólemi             76,8 mlrd. teńge) quraıdy.

Bıylǵy jyly ashylǵan Makınsk qus fabrıkasy -  qus sharýashylyǵy ónimderin tek elordalyq aımaq úshin ǵana emes, búkil respýblıka úshin ımportty almastyrý jónindegi aýqymdy jobalardyń biri bolyp tabylady. Búginde qurylystyń birinshi kezeńi (25 myń tonna) engizildi, kelesi jyly tolyq iske qosý josparlanyp otyr. Jobalyq qýattylyqqa jetý barysynda kásiporyn jyl saıyn eldegi qus etiniń 30% ımportyn jabady. Basqa serpindi jobanyń qurylysy jalǵasýda - et óńdeý qýaty jylyna 5,5 myń tonna bolatyn «Bavaria Product» iri shoshqa kesheni. «Ýrojaı» JSHS jylyna qýaty 18 myń tonna astyq ónimderin shyǵaratyn zaýytty 10-nan astam ónimniń assortımentimen iske qosty. Ótken jyly Arshaly aýdanynyń «Aıan» JSHS-de qýattylyǵy jylyna 6 myń tonna astyqty tereń óńdeıtin óndiris engizildi.

 «Azyq-túlik óndirisinde turaqty ósý úrdisi saqtalady. Esepti kezeńde ósim 110,8% qurady. Onyń ishinde shujyq ónimderi men un - 113%, et - 117%, ósimdik maıy - 132%, sarymaı - 135% », - dep atap ótti óńir basshysy.

Shaǵyn jáne orta bıznes belsendi damyp keledi. 800-den astam joba qoldaýǵa ıe boldy jáne jeti jyl boıy júzege asyrylǵan «Bıznestiń jol kartasy» memlekettik baǵdarlamasy arqasynda 15 myń jańa jumys orny ashyldy. Elbasynyń bes áleýmettik bastamasyn iske asyrý sheńberinde mıkrokredıtti qarjylandyrý 1,7 esege, shamamen 4 mlrd. teńgege deıin ulǵaıdy. Búgingi tańda 2 mlrd. teńgeden astam somaǵa 630 mıkrokredıt berildi.

Joldaýdyń mańyzdy basymdyqtary turǵyn úıdiń qol jetimdiligi men sapasy bolyp tabylady jáne saqtalady. «Nurly jer» baǵdarlamasy boıynsha aǵymdaǵy jyldyń                   9 aıynda turǵyn úı qurylysyna salynǵan ınvestısıa kólemi 35% -ǵa ósti. 394 myń sharshy metr turǵyn úı nemese 3800 páter engizildi.  2019 jyly el táýelsizdigin alǵan beri alǵash ret 500 myń sharshy metrden astam turǵyn úı engizý josparlanyp otyr, bul  4,5 myń páterdi quraıdy. Bolashaqta jyl saıynǵy ósim 380-400 páterdi quraıtyn bolady.

Óńirde sýmen jabdyqtaý, joldardy jóndeý jáne qaıta jańartý sıaqty máselelerge kóp kóńil bólinedi. Ortalyqtandyrylǵan sýmen jabdyqtaýdy qamtýdy ulǵaıtý úshin oblysta 20 joba júzege asyrylýda, onyń ishinde 5 joba aǵymdaǵy jyly aıaqtalady: Jaqsy qalasynda - 2, Selınograd aýdanynda - 3.

Selınograd aýdanynyń Qarajar aýylyndaǵy sýmen qamtý júıesin qaıta qurý jumystary júrgizilýde. Aýyl turǵyndary 2019 jyly obektini engizý arqyly ortalyqtandyrylǵan sýmen qamtamasyz etiledi.

Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha aǵymdaǵy jyly 476 shaqyrym jergilikti mańyzy bar joldar jóndeldi. 2019 jyly jergilikti joldardyń 470 km-nan astamyn jóndeý jáne qaıta jańartý josparlanýda.

«Saryarqa» jobasy aıasynda 2019 jyldan bastap Arshaly jáne Selınograd aýdandarynda 130 myń adam turatyn 20 eldi mekendi gazdandyrý jumystary bastalady.

Salaýatty ómir súrýdi qalyptastyrýdyń kepili jappaı sportty damytý bolyp sanalady.Osy maqsatta oblysta 2 myńnan astam sporttyq nysandar jumys isteıdi, olardyń 54-i aǵymdaǵy jyly ashyldy.

Adamı kapıtaldyń sapasy - Memleket basshysynyń árbir Joldaýyndaǵy úlken kóńil bóletin taǵy bir mańyzdy máselesi. Jańa oqý jylyna deıin salynyp jatqan 9 mektepten 1300 orynǵa 4 mektep paıdalanýǵa berildi. Olardyń ishinde 900 orynǵa arnalǵan ınovasıalyq IT-mektep-lıseıi. Qazirgi kezde Nazarbaev Zıatkerlik mektebiniń júıesi men ádistemesine negizdelgen jańa oqý jospary oqýshylardyń 73% -yn qamtıdy. Oǵan tolyq kóshý 2021 jyly aıaqtalady. Búgingi tańda alǵan bilimderin praktıkada qoldanylyp otyrǵan, jańa bilim berý baǵdarlamasy boıynsha biliktilikti arttyrý kýrstarynan 13600 muǵalim ótti.

Jalpyǵa ortaq mindet - ult densaýlyǵy. Qyzmet kórsetý sapasyn jaqsartý maqsatynda sońǵy eki jylda 256 birlik medısınalyq jabdyqtar, 46 sanavtokólikter, 762 birlik kompúterlik tehnıkalar satyp alyndy. Kúrdeli jóndeý jumystary 24 densaýlyq saqtaý mekemesinde júrgizildi. Bıyl oblystyń turǵyndary úshin áleýmettik mańyzy bar nysan onkologıalyq dıspanserdiń qurylysy júrgizilýde. MJÁ sheńberinde taǵy 30 birlik jedel járdem kólikterin satyp alý josparlanýda, bul úshin joba boıynsha jeke seriktes anyqtalǵan.

Jańa jumys ádisterine kóshýdiń jaqsy kómegi jáne yntalandyrýy búdjettik sala qyzmetkerleriniń eńbekaqysyn kóterý bolyp tabylady. Aldymen, 2018 jyldyń                    1 qańtarynan bastap Memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha jalaqyny 30% - ǵa arttyrý jańa bilim berý baǵdarlamasyna aýysqan muǵalimderinen bastaldy. Endi 2019 jylǵy 1 qańtardan bastap eń tómengi jalaqy 1,5 esege artady. Oblysta bul búdjettik uıymdardyń 58 myń qyzmetkerine (qyzmetkerlerdiń jalpy sanynyń 15%) áser etedi - bul dárigerler, muǵalimder, mádenıet qyzmetkerleri jáne basqa sanattar. Olardyń jalaqysy orta eseppen 35% - ǵa ósedi.

Memleket basshysy tómengi aqy tólenetin jumysshylarǵa jalaqyny kóterý týraly usynysty qoldaý úshin barlyq menshik nysanyndaǵy kásiporyndarǵa joldandy. Búgingi tańda aımaqtaǵy 20-dan astam iri kompanıa osy jyldyń qarasha aıynan bastap daıyn ekendigi týraly nıetterin bildirdi. Olardyń ishinde «Tynys» AQ, «TNK Agrofırma», «Gormolzavod» JSHS jáne basqalary bar.

Joǵary bilimniń qoljetimdiligin arttyrý maqsatynda bıylǵy jyly                              1400 respýblıkalyq granttar 37% artýmen bólindi. Onyń ishinde tehnıkalyq mamandyqtarǵa     489 grant berildi. Oblystyq búdjetten bólingen granttar sany 1,5 esege artty - 150-ge deıin (100-i mamandyqtarǵa arnalǵan, 50-medısınalyq). Sh.Ýálıhanov atyndaǵy Kókshetaý memlekettik ýnıversıtetiniń bazasynda medısınalyq fakúltet ashylyp, 172 jergilikti stýdentter men 150 sheteldik stýdentter oqıtyn bolady.

Aımaqtyq ekonomıkany ártaraptandyrý úshin júrgizýshilerdiń biri kirmelik jáne ishki týrızmdi damytý bolyp tabylady. Týrısik klasterde 700-den astam nysan bar. Ótken jyly kórsetiletin qyzmetter shamamen 6 mlrd. teńgeni qurady, 1 mln. astam adam oblystyń týrısik oryndaryna bardy. 2017 jyly bıznes-qurylymdardyń qatysýymen 1,2 mlrd. teńgege 10 jańa týrısik nysan ashyldy. Bıylǵy jyly 5 iri joba boıynsha tek jeke ınvestısıa kólemi shamamen 6 mlrd. teńgeni quraıdy. Zákirlik jobalardy iske asyrý Shýchınsk-Borovskoı kýrorttyq aımaǵyn damytýǵa úlken serpin beredi. Olardyń ishinde - «Aq Býra» jańa kýrorttyq aımaǵyn (233 ga), Shýche kóliniń jaǵalaýyndaǵy kotej qalashyǵyn (50 gektar), Býrabaı aýylynda shıpajaı (14 ga), Aqylbaı aýyldyq okrýginde at sporty keshenin salý. Qyzmet kórsetý sapasyn jaqsartý úshin sertıfıkattalǵan qonaq úıler sany 7 esege (27 birlikke deıin) artty, jyl sońynda olardyń sany 30 birlikti quraıdy. Kókshetaý qalasynda bıznes-qurylymdarmen birge bilikti mamandardy daıarlaý úshin Qyzmet jáne Týrızm akademıasy qurylǵan.