Qazaqstannyń qaı aımaqtarynda joǵary bilim qymbatqa túsedi, balanyń bilim alýyna qordy qashannan bastap jınaǵan durys jáne muny qalaı jasaýǵa bolady.
Jyl saıyn júz myńdaǵan qazaqstandyq joǵary synyp oqýshylary bolashaqta kim bolamyn jáne qaı ýnıversıtetke oqýǵa túsemin degen kúrdeli tańdaý aldynda turady. Kóp nárse: bolashaqta eńbek naryǵynda suranysqa ıe bolý, eńbekaqy mólsheri jáne mansaptyq perspektıvalar naq osy sheshimge baılanysty bolady.
QR statısıka jónindegi komıtetiniń derekteri boıynsha, 2018 jyly qazaqstandyq joǵary oqý oryndaryna 163 336 adam oqýǵa túsken. Al barlyǵy ótken jylda elimizde 542 258 stýdent boldy. Talapkerler arasyndaǵy eń tanymal mamandyqtar halyqaralyq quqyq, qarjy, ekonomıka jáne quqyqtaný boldy. Alaıda sońǵy birneshe jylda AT salasymen, baǵdarlamalaýmen, derekterdi taldaýmen, robototehnıkamen, genetıkamen baılanysty mamandyqtarǵa qyzyǵýshylyq qatty artty. Qazaqstan úshin osy salalardaǵy mamandyqtardyń kóbi jańa bolyp tabylatyndyǵyna qaramastan, álemde olar eń kóp suranysqa ıe mamandyqtardyń biri bolyp esepteledi. Taıaý jyldarda osy mamandyqtardaǵy mamandarǵa suranys budan da kóp arta túsedi.
Boljamdar boıynsha, 10 jyldan keıin-aq álemdegi mamandyqtardyń basym bóligi qazirgi ýaqytta áli joq mamandyqtarǵa tıesili bolady. Olardyń bári qarqyndy túrde damyp kele jatqan bolashaq tehnologıalarymen baılanysty bolmaq. Ýnıversıtetter, sonyń ishinde qazaqstandyq ýnıversıtetter mamandardy ýaqtyly oqytyp bastaý úshin óz jumystarynda osyndaı boljamdardy paıdalanady.
Balalaryna jaı ǵana jaqsy joǵary bilim berip qana qoımaı, sonymen qatar, bolashaqta ózekti bolatyn bilimder men daǵdylardy bergileri keletin ata-analarǵa da osyny eskerý qajet. Sondyqtan basqa elderdegi kóptegen ata-analar balalarynyń ýnıversıtetke túsýinen 5-8 jyl buryn, aldyn ala qor jınaı bastaıdy. Qazaqstandyq ata-analar da ózgeshelenbeıdi
Qazirgi ýaqytta elimizde 124 joǵary oqý orny jumys isteıdi, olardaǵy oqý quny aıtarlyqtaı qatty ózgeshelenedi. «Freedom Finance Life» ómirdi saqtandyrý kompanıasynyń mamandary ashyq kózderden jáne qazaqstandyq joǵary oqý oryndarynyń qabyldaý komısıalarynan alynǵan derekterdi taldap, bakalavrıatta bir jylǵy oqý quny boıynsha QR aımaqtarynyń reıtıńin qurastyrdy.
«Ortasha eseppen alǵanda, qazaqstandyq ýnıversıtet bakalavrıatyndaǵy bir jyldyq oqý stýdent úshin 396 307 teńgege aınalady, - dep málimdedi «Freedom Finance Life» ómirdi saqtandyrý kompanıasynyń Basqarma tóraǵasy Azamat Erdesov. – Tıisinshe bakalavrıattyń tórt jylyna 1 585 228 teńge tóleý qajet bolady. Kóptegen qazaqstandyqtar úshin bul – jınaý qıynǵa túsetin úlken soma. Ásirese joǵary bilimniń jyl saıyn 10-15%-ǵa qymbattap otyratyndyǵyn eskeretin bolsaq».
Taldaý nátıjeleri boıynsha, eń qymbat joǵary bilim – Almaty qalasynda: munda bakalavrıattaǵy bir jyldyq oqýdyń ortasha quny stýdentke 671 397 teńgege aınalady. Tórt jylǵa 2 685 588 teńge tóleýge týra keledi. Aıta ketý kerek, bul – almatylyq joǵary oqý ornyndaǵy oqýdyń ortasha quny ǵana. Ońtústik astanaǵa elimizdegi barlyq joǵary oqý oryndarynyń 33%-y tıesili, sondyqtan qun aıyrmasy óte úlken jáne jylyna 205 000 teńgeden bastap 2 157 000 teńgege deıin túrlenedi.
Reıtıńte Almatydan keıin Almaty oblysy men Astana tur. Bul aımaqtarda bakalavrıattaǵy bir jyldyq oqý ortasha eseppen alǵanda tıisinshe 542 216 jáne 532 384 teńge bolady. Bul rette bir jyldyq oqýdyń eń joǵarǵy quny – Almaty oblysynda 1 250 000 teńge jáne Astanada 1 000 000 teńge.
Reıtıńte olardyń sońynan Aqtóbe oblysy (jylyna 484 333 teńge), Soltústik Qazaqstan oblysy (jylyna 450 000 teńge) jáne Shyǵys Qazaqstan oblysy (jylyna 444 114 teńge) ilesedi. Qazaqstannyń barlyq aımaqtary boıynsha nátıjeler tómendegi kestede keltirilgen.
Joǵary bilimniń quny boıynsha QR aımaqtarynyń reıtıńi
bakalavrıatta (kúndizgi bólimdegi 1 jyl úshin)
2018 – 2019
|
№ |
Aımaq |
Bir jyldyq oqýdyń ortasha quny, teńge |
Bir jyldyq oqýdyń eń joǵarǵy quny, teńge |
Bir jyldyq oqýdyń eń tómengi quny, teńge |
|
1 |
Almaty |
671 397 |
2 157 000 |
205 500 |
|
2 |
Almaty oblysy |
542 216 |
1 250 000 |
390 000 |
|
3 |
Astana |
532 384 |
1 000 000 |
340 000 |
|
4 |
Aqtóbe oblysy |
484 333 |
750 000 |
343 000 |
|
5 |
SQO |
450 000 |
635 800 |
370 000 |
|
6 |
SHQO |
444 114 |
700 000 |
342 900 |
|
7 |
Aqmola oblysy |
399 650 |
635 800 |
342 900 |
|
8 |
Atyraý oblysy |
361 667 |
395 000 |
340 000 |
|
9 |
Pavlodar oblysy |
341 600 |
464 000 |
342 900 |
|
10 |
Mańǵystaý oblysy |
335 000 |
400 000 |
290 000 |
|
11 |
Qaraǵandy oblysy |
332 079 |
443 300 |
280 000 |
|
12 |
Jambyl oblysy |
307 000 |
350 000 |
291 000 |
|
13 |
BQO |
301 250 |
380 000 |
320 000 |
|
14 |
Qostanaı oblysy |
286 629 |
443 300 |
188 403 |
|
15 |
Qyzylorda oblysy |
276 667 |
390 000 |
250 000 |
|
16 |
Shymkent jáne Túrkistan oblysy |
274 933 |
700 000 |
150 000 |
Aqparat: ashyq kózderden jáne joǵary oqý oryndarynyń qabyldaý komısıalarynan alynǵan derekter.
Oryndaǵan: Freedom Finance Life
Usynǵan: Gúlim Jaqan
Pikir qaldyrý