Toıdyń bolǵanynan boladysy qyzyq. Búginde shańyraq kóteremiz degen jastardyń keı áreketi oıǵa syıymsyz. Quddy bir haıp úshin jasalyp jatqandaı. Áleýmettik jelide «aqyly túrde jalǵa alýǵa qyz joldas kerek, toıyma ul joldas izdeımin» - degen jarnamalar shyǵýda. Qazir mundaı da bıznestiń túri paıda bolypty. Máńgi bitpes qazaqtyń toıynda taǵy qandaı jańalyq bar? Bul týraly Qamshy.kz aqparat agenttigi Eýrazıa birinshi arnasynyń deregine súıenip habarlaıdy.

Madına esimdi boıjetken áleýmettik jeli arqyly jarnama jasap, toıyna "qyz joldas" izdegen. Sondaı-aq, bul qyzmetke dál keletin qyzǵa arnaıy talaptar qoıǵan. Mysaly,  sulý ári suńǵaq boıly bolýy kerek eken. Kóńilinen shyqqan boıjetkenge saǵatyna 5000 teńge tólepti. Ol bul áreketimde eshqandaı ábestik dep esepteıdi. 

«Men osydan bir aı buryn ınstagram jelisine habarlandyrý jazdym. Onda ózime qyz joldas izdeıtinimdi habarlaǵan bolatynmyn. Qyz joldasqa laıyq degen adamǵa habarlasyp oǵan saǵatyna esimde bolsa  5000 teńge tóledim. Toı óte jaqsy ótti, qyz joldas óte ádemi, meniń oıymnan shyqty. Meniń shyn qurbym sıaqty róldi atqardy. Jáne de qurbylarymnyń kóbi turmysqa shyqqan, kóbisi kelispegendikten osyndaı qadamǵa bardym», - deıdi Madına.

Jelidegi pikirlerdi oqyp otyryp bizdiń qoǵam mundaı bıznestiń túrine áli daıyn emes ekenin baıqadyq. Qyz balanyń qurbysy, ápkesi ne sińlisi bolmaýy múmkin emes qoı degen oı da týyndaıtyny túsinikti. Turǵyndardyń pikirin tyńdap kórdik.    

«Qazaqqa jat dúnıe. Jeńgeler arqyly qurby tabady. Ol shetelde ol. Eshqandaı týysy joq bolýy múmkin emes. Eýropaǵa eliktep solaı jasap jatyr». 

«Qurbysy joq qyz bolýy múmkin emes dep oılaımyn. Bilmeımin, endi erekshe qurby kerek bolyp sondaı zakaz bergen shyǵar, aktrısa retinde alǵan shyǵar dep oılaımyn».

«Qurbysy joq adam bolsa, qurbysy joq bolyp tur. Onda bir týysyna aıtý kerek. Týysy joq bolsa, ne isteımiz endi jaldaıdy basqa. Meniń oıym solaı jeke pikirim». 

«Óz qurbyń bolǵan jaqsy ǵoı qasyńda. Internettik jelide bilmeısiń qandaı adam  ekenin. Múmkin ol seni erteń podstavıt etýi múmkin. Qasyńda qurbyń bolmasa ápkeńe aıtýǵa bolady ǵoı».

«Jalpy dinde neke kelisilgen túrde jáne eki ádil kýágerdiń bolýymen oryndalady» - deıdi mamandar. Demek, meshitte kýálik etetin adamdardyń da adal bolǵany abzal eken. Alaıda sońǵy kezderi qoǵamda sharıǵattyń sharttaryn oıynshyq qylyp jatqandar bar kórinedi. 

«Negizinde neke barysynda kýágerdiń kýá bolyp jatqan adamdarǵa tanys jaqyn adam bolǵany abzal. Óıtkeni, nekeniń sońynda ómir bolǵan soń ártúrli jaǵdaı bolady. Daý-damaı ýaqyty kelip qalýy múmkin. Nemese sondaı janjal shyǵatyn jaǵdaı bolýy múmkin. Osyndaı jaǵdaıda kýágerdiń róli mańyzdy bolady», - dep aıtady ıslamtanýshy Ershat Ońǵarov.

Toıdyń naǵyz otany - shyraıly Shymkent dep jatamyz. Dástúrge berik ońtústiktiń turǵyndary toı jasaýda aldyna jan salmaıdy. Shahar halqyn záýlim saraıly toıhana, qymbat avtokóliktermen tańqaldyra almaısyz. Endigi bul jaqtaǵy trendke aınalǵany-arnaıy sahnalyq qoıylym arqyly qudalardy kútý dástúri eken. 

«Qazirgi tańda eń tómengi dep aıtpaımyz 200-300 myń teńgeden bastalyp, 30-40 mıllıonǵa deıin kete beretin toılar bar. Ol endi árkimniń qaltasynyń qalyńdyǵyna baılanysty. Erekshelengisi keledi. Reseıden aldyryp jatady, nebir shoýmen júrgizýshilerdi Ivan Ýrgant bar, Svetlakov bar ne túrli Galkındy aldyryp jatady toılarǵa bizdiń qazaqtar», - deıdi toı ýıymdastyrý ortalyǵynyń dırektory Baıandy Saharıa.

Árıne toı jasaıtyn kez kelgen adam qaltasyna qaraı kósiletini belgili. Sońǵy tıynyna deıin eseptep, tipti kredıtke aqsha alyp ta jaqyndarynyń basyn qosatyndar bar eken.  

«Bizde toıdy ótkizý degen dástúr qalyptasqan. Árbiri múmkindiginshe jaratady. Qazirgi kezde múmkindikter kóp, ekonomıkalyq kredıtke toılaıtyn toılar kóp. Bizdiń qoǵamda týystyq qarym-qatynas myqty damyǵan, árıne úzilmeıdi. Ol kele jatqan myqty ınstıtýttardyń biri. Basqalardan nemen kemmin degen uǵymmen árbir adam óz balasyna, óz toıyna kelgende shekteý qoımaıdy», - dep aıtty áleýmettanýshy Aıdar Hamıt.

Jaldamaly qyz joldas, teatrlandyrylǵan qudalyq, kredıtke jasalǵan toı. Bul kúnde siz ben biz oqyp, kórip jatqan kórinis osyndaı bolyp tur. Bara-bara taǵy qandaı aqyly qyzmetter paıda bolady eken. Ony ýaqyt kórsetedi. 

Usynǵan: Nazerke Labıhan