Mımıkrıa nemese sáláfıtter nelikten taqıa kıe bastady?

/uploads/thumbnail/20190502105705649_small.jpg

 

Bıologıada «mımıkrıa» degen qubylys bar. Belgili bir janýar, ne jándik ózin qorshaǵan ortaǵa saı óńi men túsin ózgertedi dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi.  Iaǵnı, syrtqy qalybyn ózgertýi.

Aıtpaǵymyz, psevdosalafıler týraly edi. Ózderin salafıtter degen atpen ıdeologıasyn taratyp júrgen ýahabıler, qazirgi syrtqy tonyn ózgertti. Olar qoǵam arasynda ýahabıler madhalıler, sýrýrıdter, baısaldy salafıtter degen atpen belgili. Bulardyń arasynda ózara kelispeýshilikteri bolǵanymen, kitaptary men ǵalymdary ortaq (burynnan bar aqparat). Endi qazirgi tańda attaryn qalaı ózgertti deısizder ǵoı. Ózderin "hanafı mazhabymyn" dep, taqıa kıip aldy (taqıa degen ózderiniń maqsatyna jetkenshe qoǵamnyń formasynda bolýy). Ońaltý jumystarynda teologtardyń yńǵaıyna jyǵylǵan bolyp kóringenimen, úılerine baryp óz senimderi boıynsha áreket ete beredi. "2013-2015 jyldary respýblıka boıynsha dástúrli baǵytqa ótti" degen keıbir dinshilder, shekara asyp Sırıa jerindegi otqa jóneldi. Bul jerdegi másele olardyń syrtqy túrin ózgertip, ishki seniminde qala berýi. Búgingi bul senimdegiler qoǵamnyń ózderine arazdyǵyn, qoldamaıtynyn bilgen soń, aqyryn aılaǵa kóshti. Onyń aty – mımıkrıa. Iaǵnı, saıasatty qoldaý, bılikti ashyq qoldaý, pikirtalasqa túspeý, syrtqy qalypty ózgertý, áleýmettik jelide jalǵan toptar ashyp, tasadan tas atý. Olardyń tarapynan mundaı qubylys baıqalǵasyn bılikte ashyq kúresti baıaýlatty. Iaǵnı jeńdik degen syńaı kóbimizde baıqalǵanǵa uqsaıdy. Alaıda bulardyń bul tirligi kezindegi orys generaly Kýtýzovtyń tirligine uqsaıdy.

Feldmarshal Kýtýzov Naeolondy jeńý úshin orys patshasyn Máskeýdi tastaýǵa kóndirip edi ǵoı. Artynsha úlken kúshpen kelip, Napeolon áskerin oısyratty. Árıne aıtpaǵymyz orys generaly emes edi. Aıtpaǵymyz, ádis aılada bolyp otyr. Sebebi soǵys tek ǵana qolmen ǵana emes, aqparattyq soǵys ta júrip jatqany belgili. Biz salafılerdiń osy sheginisin paıdalanyp, ulttyq tarıhı sanamen ushtasqan dástúrli túsinikke qyraýar aqsha bólip, qazaq qoǵamyn ıdeıalyq kórkem tartymdylyqpen baýrap alýymyz qajet. Kóptiń qoldaýy endi keler jat ıdeıalardy jutyp alyp, onyń ornyna kók shóptegi fotosıntez prosesi sıaqty jaqsy ıdeıalar usynyp otyrar edi. Kezindegi Keńes úkimetiniń saıasaty qazaq dalasyna qarapaıym sharýany quqyǵyn qorǵaý jeleýimen kelgen edi. Salafılerdiń de ýaqyty tolǵanda basqasha ádis sharalarmen kelýine eshkim kúmán keltire almas. Óıtkeni kez-kelgen ıdeologıa halyqqa tartymdy ádispen keleri haq. Olaı bolmasa, halyqtan qoldaý bolmaıtynyn jaqsy túsinedi. Bir aıtarymyz, 90 - jyldary jibergen qatemizdeı, sanymyzdy taǵy da soǵyp qalmasaq bolǵany. Bizdiń ózimizge de rýhanı jańǵyryp, aqyldy qozǵap, sanany bıler ıdeıalyq tartymdylyǵy mol ádis qajet.

Ókinishke qaraı bizdiń kóp jumystarymyz halyqty saqtandyrǵanymen, olarǵa tartymdylyq jaǵyn usyna almaı jatqanymyz. Onyń bir ǵana sebebi bar. Ol — maman. Hakim Abaı aıtpaqshy «aqyl, qaırat, júrekti birdeı ustaıtyn» mamandar tapshylyǵy. Bizdiń ıdeologıa salasyndaǵy basshylyqtaǵy mamandarymyzdyń rasıonaldy pikirleri, ıaǵnı  tek ǵana «sýyq aqyldy» (sýyq aqyl júrekti qozǵar ıdeıalyq tartymdylyqta bolýy qajet) baǵyttary halyqtyń kóńilinen shyqpaı jatyr. Sondyqtan, jekelegen ıdeologtardyń (jat baǵyttaǵy) halyqqa ótimdiligi artyp otyr.

Jaras Ahan, tarıhshy

 

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar