Túrkistan oblysynda 90 jastaǵy qarıa Japonıa úkimetin sotqa berdi. Tóle bı aýdany, Leńgir qalasynyń turǵyny Mamed Álıev atalǵan eldiń bıliginen 7 mıllıon AQSH dollaryn ótep almaqshy. Óıtkeni onyń aýlasynda kezinde jerlengen 24 japondyq jaýyngerdiń súıegi jatyr eken. Aqsaqal tıisti qarajatyn óndirip alý úshin tipti Koreıa memleketinen de kómek surapty. Bul týraly Qamshy.kz aqparat agenttigi Eýrazıa birinshi arnasynyń deregin negizge alyp habarlaıdy.

«Bul jerde 24 japon áskeriniń qaıtys bolǵan sarbazdary bar. Myna úıdiń qasynda».

Dál úıiniń aýlasynda japon sarbazdarynyń qańqasy jatqanyn Mamed aqsaqal 60 jyl buryn bilipti. 1959 jyly Leńgir qalalyq atqarý komıteti tóraǵasynyń sheshimimen oǵan sol kezdegi Ostrovskıı, qazirgi Áıteke bı kóshesinen oǵan jer telimi berilgen. Jańa úıdiń qurylysyn bastap jibergen turǵyn kóp uzamaı adamnyń súıegin taýyp alǵan. Iá, kádimgi aǵash tabytqa salynǵan súıekter. Keıinen onyń 1946-1948 jyldary Leńgirde tutqynda bolǵan japon sarbazdaryna tıesili ekeni belgili bolypty. Mine, sodan beri aqsaqal álgi jerlengen adamdardyń súıeginen aryla almaı júr. 

— Ol jaqqa da tartady, bul jaqqa da tartady. Sol kezde gorıspolkom maǵan aıtty, myna úıdi maǵan ber, men senderge 50 myń dollarǵa kez kelgen úıdi satyp alyp beremin dedi. Ýje gorıspolkomnyń tóraǵasy maǵan klıent boldy, - deıdi Mamed Álıev. 

Otandastarynyń osynda jatqanynan Japonıa úkimeti de habardar eken. 1987 jyldan bastap sheteldik delegasıa aqsaqaldyń úıine jyl saıyn kelip, ketip júripti. Ár saparlarynda aqsaqaldyń úıin murajaıǵa aınaldyryp, jaýyngerlerdiń súıekterin alyp ketý jóninde aýyzsha aıtqan. Sóıtip, aınalany kútip ustaǵany úshin qarıaǵa 200 myń AQSH dollaryn tóleýge kelisken kórinedi. Biraq, kelisim sol kúıi oryndalmapty. 
Tipti, jerlengen azamattardyń barlyǵynyń tizimi qarıanyń qolynda bar. Otandastarynyń osy jerde jerlengeni týraly Japonıa úkimeti de rastaǵan. Kezinde delegasıa da kelip ketipti. Sóıtip, osy jerge memorıaldyq keshen ornalastyrý týraly ýaǵdalasqan. Biraq, arada birneshe jyl ótkende sheteldikter at izin salmaı, sol kúıi habarsyz ketken. Endi úıdiń qojaıyny osy jerdi barynsha kútip saqtaǵany úshin ótemaqy bersin dep talap etip otyr.

— Bala-shaǵamdy joǵalttym, bárin joǵalttym, densaýlyǵymdy da joǵalttym. Meniń aqymdy tólesin, boldy, - deıdi Mamed Álıev. 

Japondar sońǵy ret qarıanyń úıine 2012 jyly kelipti. Ózderimen birge jerlengen jaýyngerlerdiń DNK-syn anyqtaıtyn mamandardy da ertip kelgenge uqsaıdy. Saraptama júrgizilip, keıbir súıekterdi zerttepti. Biraq, áketpegen. Qabirdiń biri búginde aqsaqaldyń jer tólesinde tur. 

Tutqyndar sol ýaqytta Leńgirdegi birqatar ǵımarattardyń qurylysyn júrgizgen. Baspana turǵyzǵan, mádenıet úıin salǵan. Jylý elektr stansasynyń kirpishin qalapty. Búginde sol nysandardyń barlyǵy halyqqa qyzmet etip jatyr. 

«Olar sol ýaqytta otandastarynyń jerlengen jerin kórýge arnaıy keldi. Ózderimen birge mamandary da júrdi. Biraq, qarıamen qandaı kelisimge kelgenin, nege ýaǵdalasqandaryn men bilmedim. Aqsaqal úıine shaqyryp, qonaq etken edi, - Leńgir qalalyq atqarý komıteti tóraǵasynyń orynbasary Vera Pakrova.

Jýyrda Mamed aqsaqal Japonıa úkimetin sotqa berdi. "Moraldyq materıaldyq shyǵyndarymdy ótep bersin" dep 7 mıllıon AQSH dollaryn talap etip otyr. Talap aryzdy Tokıodaǵy ortalyq soty qabyldapty. Endi onyń qandaı sheshim shyǵaratynyn ýaqyt kórsetedi.

Usynǵan: Ásel Bolatqyzy