Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ, jýrnalısıka fakúltetin bitirgen. Kóp jyldar QRTRK-de qyzmet atqarǵan. Qazaq teledıdarynyń «Balalar men jastar», «İzbasar» , «Kel, balalar oqylyq», áıel-analarǵa arnalǵan «Syrlasý» avtorlyq baǵdarlamasynyń júrgizýshisi, ári redaktory. Qazir Qazaq radıosynyń «Qaıyrly tań, Qazaq Eli!» tańǵy baǵdarlamalar redaksıasynyń bastyǵy, bas redaktorynyń orynbasary, ádebı-saz baǵdarlamalar redaksıasynyń jetekshisi.
Qazaqstan Jýrnalıser Odaǵynyń laýreaty, QR Mádenıet qaıratkeri. «Syr men muń», «Ómirdiń ózi novela» atty kitaptardyń avtory.
Aqqý arman
Meniń Almaty qalasyna kelgenime úsh kún boldy. Qala shetindegi «Alataý» shıpajaıyna ornalasqanmyn, biraq em-dom qabyldaý, demalý degen oıymda joq. Tańerteńnen keshke deıin sendelip, qala kóshelerin kezip ózińdi izdep júrmin, Sánıa!
Qaıda ekensiń?
Kún uzaqqa jaıaý júrip, árbir janǵa sen be dep tesile qarap sharshadym da. Jol boıyndaǵy aıaldamaǵa kelip otyryp, bir sát ózińmen júrgen, sonaý alysta qalǵan aýyldaǵy kezderdi qıalymmen sholyp óttim. Men Selınograd qalasyndaǵy aýylsharýashylyq ınstıtýtyn támamdap aýylǵa oralǵanda saǵan birden kózim tústi.
Meniń tańerteńgilik erte turyp, deneshynyqtyrýmen aınalysatynym bar edi. Birde tańerteń aýyl shetine shyǵyp, júgirip júrgenimde óriske mal aıdap shyqqan úlkenderdiń arasynan seni kórdim. Marqum ata-anańdy da, ózińdi de oqýshy kezińnen biletinmin. Qalaı ózgerip ketkensiń. Náp-názik, aqqýdyń kógildirindeı taldyrmash, sulý boıjetken bolypsyń...
Kúnde tańerteń alańdap seni izdeıtindi shyǵardym... Bizdiń jaqta kúz erte túsedi ǵoı, sondaı bir qara sýyqta sen aýylǵa túsirgen shópti beliń maıysyp, jalǵyz óziń mal qoraǵa tasyp júrgenińdi kórip, shydamaı qasyńa júgirip bardym.
- Sánıash, men kómekteseıin. Sen úıge baryp jylynyp al. Jaýrap qalypsyń,- ǵoı dedim. Alma júziń shıedeı bolyp qyzaryp:
- Aǵa, yńǵaısyz bolar, ózim-aq tasımyn ǵoı.
Sol kúni saǵan kómekteskenime ózime yrza boldym. Sońǵy ýaqytár nárseni syltaýratyp, kórshileriń Ahat dosymnyń úıine de jıi baratyndy shyǵardym. Ahattyń anasy aq jarqyn adam edi. Únemi senderdi maqtap otyrady. Ár qylyǵyńa súısinip, eńbekqorlyǵyńdy, uqyptylyǵyńdy, baýyrlaryńa degen qamqorlyǵyńdy ózgelerge úlgi qylatyn. Nege ekenin bilmeımin, saǵan degen sezimim údeı tústi. Kúnde seni kórgim kelip, aýlańnyń qasynan ótetinmin. Sizdiń úıdiń murjasynan erte shyqqan tútindi kórip qýanatynmyn. Alǵashqyda saǵan oıanǵan aıaýshylyq sezimimniń mahabbatqa ulasyp, ózińdi jaqsy kórip qalǵanymdy da sezbeı qaldym. Bir kúni keshke seni kınoǵa shaqyryp kelgenimde:
- Aǵa, keshirińiz, balalardyń tamaǵyn jasap, sabaqtaryna qaraýym kerek. Onyń ústine úıdiń de sharýasy bar. Kınoǵa bara almaımyn. Jáne Gúlbarshyn táte kórip qoısa, uıat bolar.
Men únsiz tómen qaradym. Gúlbarshyn ekeýmiz mektep tarpasynan birge júrgen, sezimimdi bildirgen synyptasym edi. Instıtýtta oqyp júrip, hat jazysyp, úılenýge de ýádeleskenbiz. Biraq, ózińdi kórgen soń Gúlbarshyndy da umyta bastaǵandaımyn. Tek ózińdi oılaýmen júrdim. Gúlbarshynnyń ákesimen meniń ákim bir aýdandy basqaryp otyrǵan otyrǵan jaqsy jora-joldas, keıingi ýaqytta birin-biri kuda atap ketken tatý jandar edi. Eki ottyń ortasynda júrdim. Osyny sezgen anam:
- Balam, «sheshe qarǵysy boq, áke qarǵysy oq» degen, bir aýdan betine qarap otyrǵan ákeńdi jerge qaratpa! Seniń ana jetim qyzdyń úıin jaǵalap júrgenińdi qazir bárimiz de bilemiz.
Anamnyń daýsy qatqyl shyqty. «Júrekke ámir júrmeıdi. Men Sánıany súıemin, ony baqytty etip, baýyrlaryna kómekteskim keledi»,-dep aıtqym keletin. Átteń, aıta almadym. Áke men shesheniń qas-qabaǵyna qarap óskendikten olarǵa qarsy shyǵa almaı, Gúlbarshynmen otaý qurdym. Bári durys. Ata-anam da, Gúlbarshyn da rıza. El-jurt, aǵaıyn-týysqan úshin aýdandaǵy baqytty shańyraqtyń birimiz. Biraq meniń júregim seni izdeı berdi, Sánıash!
Sol jazda baýyrlaryń mektep bitirgen soń, Almatydaǵy naǵashylaryń senderdi kóshirip áketti. Keıin bizdiń aýyldan Almatyǵa barǵandar kók bazarda alma satyp júrgenińdi kórgen eken. Mine, arada otyz eki jyl ótti. Qazir qaıda, qandaı kúıde júr ekensiń, Sánıash?! Seni qaıdan izdep, qalaı tapsam eken, Sánıa?
Men osyndaı oı qushaǵynda otyrǵanda qasyma uzyn boıly sulý jigit kelip:
- Murat aǵa, assalaýmaǵaleıkým! Tanymaı qaldyńyz ba? Men Ahat doosyńyzdyń kórshisi Baqytpyn ǵoı.
«Sánıanyń inisimin» degende kókten izdegenim jerden tabylǵandaı qýanyp kettim. Biraq sabyr saqtadym. Qal-jaǵdaıyn surastyrdym. Seniń atyńdy ataýǵa bata almaı tur edim. Bir kezde Baqyt:
- Aǵa, sizdi kórip, sonaý aýyldy kórgendeı bolyp turmyn. Úıge júrińiz. Bolmasa bir meıramhanaǵa baraıyq, áńgimeleseıik degenge kelise kettim.
Men únsizbin. Baqyt Almatyǵa alǵash kelgen kúnderin, basynan ótkergenderin maǵan aıtyp otyr.
- Aǵa, Almaty degen qala bizdiń aýdan emes eken. Alǵashqy jyldary kóp qıyndyq kórdik. Páter jaldap turdyq. Sánıa tátem bizdi oqytý úshin úı ıesi tetá Klavanyń almalaryn bazarǵa aparyp satatyn. Áıteýir tynym tappady. Uıyqtamady, turmysqa da shyqpady. Bizdi asyrap oqytta, tárbıeledi, adam qataryna qosty. Tyrnaqtap júrip tıyn jınap, qala shetinen bir úı satyp aldyq. Bizdi kóshirip alyp kelgen naǵashymyz aýrý bolyp qaldy. Basqa súıenerimiz de joq. Biz úsh jetim tek Sánıaǵa qarap ómir súrdik. Men úılenip, sábıli boldym. Bir jylǵa deıin bólek shyqpadyq. «Kúıeýge shyqpaǵan apańmen birge turmaımyn» dep áıelim ketip qaldy. Osy soqqy Sánıaǵa aýyr tıdi. Tek, menen keıingi Azamat pen Aıǵanym joǵarǵy oqý ornyn bitirip, óz joldaryn tapqan soń tirligimiz qaıta túzele bastap edi. Biraq, sońǵy ýaqyt Sánıa kóp aýyratyndy shyǵardy. Jıi –jıi qulap qala beretin. Dárigerge qaratsaq, basynda qaterli isik bar eken. Kishi qaryndasym Aıǵanymnyń ata-enesi adamgershiligi mol jandar. Atasy Astanada úlken sheneýnik bolsa birge qarasyp, Almatynyń ortasynan úlken saraıdaı úı syılady. Kezinde ketip qalǵan áıelim qazir úıden shyqpaıdy. Biraq meniń bir sýynǵa kóńilim jylynar emes. Bir jaǵynan balamdy da qımaımyn. Qazir úıge barǵym kelmeıdi. Onyń ústinde Sánıa da joq.
Ony Germanıanyń Leıpıng qalasyndaǵy bir klınıkaǵa Aıǵanym qaryndasym men Sánıanyń enesi Klara ekeýi alyp ketip emdetip jatyr. Bizdiń qudalarǵa degen alǵysymyz sheksiz. Olar quda-qudaǵı emes, ákemiz ben anamyzdaı qamqor boldy. Shúkirshilik deımin, tek Sánıa aman-esen bolyp, táýir bolyp ketse degen úlken tilegimiz bar. Osylaı Aǵa, osyndaı ómirdi bastan keship jatyrmyz.
Ol aldyndaǵy sharapty taýysyp iship qoıdy. Men Baqyt baýyrymnyń úıge júr degen sózine ýáj aıtyp meken-jaıyn, telefon nómirin jazyp alyp, Baqytty baýyryma uzaq basyp qımaı qoshtastym. Olardyń jaqsy azamat bolǵanyna qýandym. «Jarly baıymaı ma, jetim óspeı me, kókeıińdi tespeı me?» degen sóz ras qoı. Arqamnan úlken bir júkti túsirgendeı boldym. Astanaǵa tezirek ketkim keldi. İshteı Sánıanyń saýyǵyp ketýin tiledim.
-Sánıash, sen qyz bala bolyp, bulǵaqtaýdy bilmediń. Sen jar bolyp bala súıip, áıel baqytyn sezinbediń. Seni shyn súıe turyp, saǵan jar bolyp, qamqorlyq kórsete almadym. Ózińniń beıneńdi júregimnen óshire almaı, ótirik ǵumyr keshkendeımin de. Keshir meni, qalqam. Qaıda júrseń de, aman bol! Sen meniń qolyma qonbaǵan aqqý armanym, aıtylmaǵan ánim bop qaldyń, Sánıash!..
Pikir qaldyrý