ەكونوميستەر داعدارىستى ەڭسەرۋدىڭ ەكى جولىن بىلەدى. ونىڭ ءبىرى – شىعىندى ازايتۋ، قاتتى ۇنەمدەۋ جانە ءوندىرىستىڭ تابىستىلىعىن قالپىنا كەلتىرۋ. ءىس جۇزىندە بۇل ءادىس جالاقى مەن جۇمىس ورىندارىنىڭ كۇرت تومەندەۋىنەن تۇرادى. كاسىپكەرلەر ءوز قىزمەتكەرلەرى ارقىلى ۇنەمدەۋدى قالايدى.

ءبىراق بۇل وتە ءقاۋىپتى ءادىس. سەبەبى جۇمىسىن جوعالتقان ادامدار تاۋار ساتىپ الا المايدى. وسىنىڭ سالدارىنان ەكونوميكا دامۋىن توقتاتىپ، قۇلدىراۋعا ۇشىرايدى.

بۇل رەتتە، تاعى ءبىر ءتاسىل بار: مەملەكەتتىڭ كومەگى ارقىلى جۇمىس ورىندارىن ساقتاۋ. ناتيجەسىندە، حالىقتىڭ ساتىپ الۋ قابىلەتتىلىگى جوعالماي، ەكونوميكانىڭ دامۋىنا ەش زيان كەلمەيدى.

شىعىس قازاقستان وبلىسى ءۇشىن 2007 جىلى باستالعان جاھاندىق ەكونوميكالىق داعدارىس ەلەۋلى پروبلەماعا اينالۋى مۇمكىن ەدى. شىعىستىڭ ونەركاسىپتىك الىپتارى نەگىزىنەن ءوز ونىمدەرىن ەكسپورتتاۋمەن اينالىسادى. ونىمدەردىڭ وتىمدىلىگى ماسەلەسى جۇمىسشىلاردىڭ جاپپاي قىسقارتىلۋىنا اكەلىپ سوعۋ ءقاۋپى تۋدى.

2007 جىلى قازاقستان پرەزيدەنتى «جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسىن» ازىرلەۋدى تاپسىردى. وسىنىڭ ارقاسىندا جۇمىس ورىندارىنان ايرىلعان ادامدار تۇراقتى تابىس تابۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدى.  

رەسپۋبليكالىق، وبلىستىق جانە قالالىق بيۋدجەتتەردەن وبلىس ورتالىعىندا جۇمىس ورىندارىن ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن بەس ميللياردتان استام تەڭگە ءبولىندى. وسكەمەن مۇنداي اقشانى قۇرىلعالى بەرى كورگەن جوق. بۇل اقشا قالانى اباتتاندىرۋعا جۇمسالدى: جولدار مەن اۋلالاردى جوندەۋ، كوگالداندىرۋ، سۋمەن جابدىقتاۋ جانە كارىز جۇيەسىن رەتكە كەلتىرۋ. سونىمەن قاتار، تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق، الەۋمەتتىك قورعاۋ، مادەنيەت جانە سپورت سالالارىنا ۇلكەن قارجى جۇمسالدى.

وسكەمەن تۇرعىندارى داعدارىس كەزىندە قالانىڭ قالاي گۇلدەنگەندىگىن ەش ۇمىتپايدى. گۇلدەر ەگىلىپ، گۇلزارلار قويىلعان شاھارعا جاسىل جەلەكتەر وتىرعىزىلدى.

بيىلعى جىلى «جول كارتاسى» رەسپۋبليكالىق باعدارلاماسى اياقتالدى. الايدا، ايماقتا ونى ءوز ەسەپتەن جالعاستىرۋ شەشىمى قابىلدانىپ، وبلىستىق بيۋدجەتتەن 3،7 ملرد تەڭگە ءبولىندى.

قازاقستان تاڭداعان داعدارىستى ەڭسەرۋ جولى ءوزىن اقتاپ شىقتى: بۇل حالىقتى كەدەيلىكتەن جانە الەۋمەتتىك توڭكەرىستەردەن قۇتقاردى.