الماتى اكىمى گونكونگقا جۇمىس ساپارى بارىسىندا ءوڭىردىڭ مەملەكەتتىك جانە ىسكەر ورتاسىمەن ءبىرقاتار ەكىجاقتى كەزدەسۋلەر وتكىزدى، سونىمەن قاتار گونكونگ اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى كەرري لاممەن جۇزدەستى. تاراپتار ينۆەستيسيالىق جانە تۋريستىك سالالار بويىنشا ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى، قالاقۇرىلىسى سالاسى مەن سمارت- تەحنولوگيانى ەنگىزۋ بويىنشا تاجىريبە الماستى.
كەزدەسۋ بارىسىندا كەرري لام الماتى ەكونوميكاسى گونكونگتاعىداي ءتۇرلى سەرۆيستەن،ساۋدادان، قارجى قىزمەتى مەن لوگيستيكادان قۇرالاتىندىعىن، سونىڭ ارقاسىندا تۇراقتىلىق قامتاماسىز ەتىلىپ، قالا ينۆەستيسيا تارتۋ ءۇشىن تارتىمدى بولاتىندىعىن اتاپ ءوتتى.
«الماتى – ءوڭىردىڭ قارجى جانە مادەني ورتالىعى ءارى ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ ماڭىزدى سەرىكتەسى بولىپ تابىلادى. سىزدەردىڭ پرەزيدەنتتەرىڭىز ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ ينتەگراسيالىق ساياساتى ارقاسىندا ايماقتا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق قۇرىلىپ، ونىڭ نارىعىنا 180 ملن. ادام ەنگەن، بۇل ينۆەستورلارعا زور مۇمكىندىكتەر بەرەدى. مەن الماتىنى ينۆەستيسيا سالۋعا ابدەن لايىق قالا دەپ سانايمىن. كەزىندە ءبىزدىڭ باستى ينۆەستيسيالىق ساياساتىمىز گونكونگكە ينۆەستيسيا تارتۋ بولاتىن، ال ءقازىر ءبىز ينۆەستيسيانى باسقا ەلدەرگە سالاتىن ءوز كومپانيالارىمىز بەن كاسىپورىندارىمىزدى ىنتالاندىرىپ كەلەمىز. ءبىز جاڭا نارىقتى ىزدەۋدەمىز جانە ينۆەستيسيا سالۋ ءۇشىن ەسىگىمىزدى ايقارا اشامىز. ينۆەستيسيادان وزگە ەكى جاققا دا پايدالى تۋريستىك اعىمدار بار. ەكونوميكالىق سۋبەكت بولعاندىقتان ءبىز قازاقستانمەن، سونىڭ ىشىندە الماتىمەن مادەنيەت، ءبىلىم، ساۋدا جانە ەكونوميكالىق سالالار بويىنشا ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا ىنتالىمىز. مەن ءوز تاراپىمنان ەكى جاقتى بايلانىستىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەمىن»، - دەدى ك.لام.
الماتى اكىمى باۋىرجان بايبەك قالادا ينۆەستيسيا مەن گونكونگتىك كومپانيالاردىڭ تاجىريبەسىن قاجەت ەتەتىن ءبىرقاتار ءىرى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردىڭ قولعا الىنعانىن ايتتى.
«بۇگىنگى كۇنى قازاقستاندا الەمنىڭ دامىعان 30 ەلىنىڭ قاتارىنا ەنۋ ءۇشىن مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسىمەن «قازاقستان 2050» ستراتەگياسى» باعدارلاماسى ويداعىداي جۇزەگە اسۋدا. ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىز «سيفرلى قازاقستان» باعدارلاماسىن ەنگىزۋدى الدىمىزعا مىندەت ەتىپ قويدى. قازىرگى كەزدە الماتىدا «سمارت سيتي» جوباسى ىسكە اسۋدا، ونىڭ باستى باعىتى قاۋىپسىزدىك، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم، تۇكش جانە كولىك رەفورماسى. بىزگە گونكونگتىڭ وسى سالالاردا سمارت-تەحنولوگيانى پايدالانۋ تاجىريبەسى ماڭىزدى. بۇلاردان وزگە، الماتى ينۆەستيسيا تارتۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىستار جۇرگىزۋدە. ەگەر «Doing Business» رەيتينگىندە گونكونگ 4 ورىندا تۇرسا، الەمنىڭ 190 ەلىنىڭ ىشىنەن الماتى 36-ىنشى ورىندا. «ءبىر تەرەزە» قاعيداسى بويىنشا ءبىز الماتىعا كەلگەن ينۆەستورلارعا جوبالارىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن بارلىق كومەكتى كورسەتەمىز. ورتالىق ازيانىڭ 65 ميلليوندىق، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ 180 ميلليون ادامى بار نارىعى قىزىقتىراتىنى ءسوزسىز. ەگەر كاسىپورىن الماتىدا ورنالاسسا بۇلار قوجەتىمدى بولادى. مىسالى، وتكەن جىلى پرەزيدەنتىمىز تەلەكوپىر ارقىلى الماتىدا جاپونيانىڭ «Tokyo Rope» زاۋىتىن اشتى. ءبىر تاپسىرىستىڭ ءوزى عانا زاۋىتتى سالۋعا جۇمسالاتىن شىعىننان بەس ەسە ارتتى. ءقازىر بۇل كومپانيا ءوز ونىمدەرىن تەك ورتا ازياعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار باە، رەسەيگە جىبەرۋدە. بۇگىنگى كۇنى كومپانيا الماتىدا ءۇشىنشى زاۋىتىن سالۋدا. ءبىز گونكونگتىك ينۆەستورلارعا دا بارلىق جاعدايدى جاسايمىز»، - دەپ اتاپ ءوتتى باۋىرجان بايبەك.
الماتى اكىمى باۋىرجان بايبەك جۇمىس ساپارى بارىسىندا گونكونگىتىڭ ينۆەستيسيا جانە تەحنولوگيا بويىنشا حاتشىسى نيكولاس يانگپەن، جۇڭگو وندىرۋشىلەرىنىڭ «The Chinese Manufacturers Association» اسسوسياسياسىمەن كەزدەستى. بۇلاردان وزگە الماتى دەلەگاسياسى عىلىمي جانە تەحنولوگيالىق پارك جونىندەگى گونكونگ كورپوراسياسىنىڭ جۇمىسىمەن دە تانىستى. تاراپتار ستارتاپتاردى دامىتۋ جانە قولداۋ، قالالاردىڭ ەكونوميكالىق الەۋەتىن ارتتىرۋ مەن جوعارى تەحنولوگيا سالالارىندا جۇمىس ورىندارىن اشۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.
الماتى دەلەگاسياسى گونكونگتىڭ جسوپارلاۋ جانە ينفراقۇرىلىم جونىندەگى كورمە گالەرەياسىندا دا بولدى، مۇندا مەگاپوليستەر الدىندا تۇرعان مىندەتتەر ولاردى شەشۋ جولدارى تۋرالى ايتىلدى.
«بۇگىنگى كۇنى گونكونگ تۇرعىندارى وتە تىعىز ورنالاسقان، ءبىر شارشى مەتر 6 مىڭعا جۋىق ادامدى قۇرايدى. قالانىڭ جاڭا اۋداندارىن جوسپارلاۋدا كولىكپەن قامتاماسىز ەتۋ ماڭىزدى.گونكونگتە 7،2 ملن. ادام تۇرادى، 730 مىڭ اۆتوموبيل بار، جولداردىڭ ۇزىندىعى 2100 كم. ياعني، ءبىر كيلومەتر جولدا 350 ماشينا جۇرەدى. سوندىقتان گونكونگ تۇرعىندارىنىڭ 90%-ى قوعامدىق كولىكتى پايدالانادى. اۆتوموبيل – قىمبات، ونىڭ ۇستىنە باعاسى ساعاتىنا 30-40 گونكونگتىك دووللاردى قۇرايتىن كولىك تۇراعىن تابۋ قيىن. سوڭعى جىلدارى قالا ورتالىعىندا كولىك تۇراعى ازايىپ، ەكولوگيانى جاقسارتۋ شارالارى جۇزەگە اسۋدا»، - دەپ ءتۇسىندىردى گونكونگتى دامىتۋ جونىندەگى حاتشىنىڭ ورىنباسارى ليۋ چۋن سان.
جۇمىس ساپارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا كەلەر جىلى الماتىدا گونكونگتىڭ ساۋداسىن دامىتۋ جونىندەگى كەڭەس وكىلدىگىن اشۋ تۋرالى كەلىسىمگە قولجەتتى. بۇلارداني وزگە، گونكونگ پەن الماتىدا ساۋدا، ينۆەستيسيا، يننوۆاسيا جانە شوب بويىنشا ىنتىماقتاستىقتى نعىايتۋ ءۇشىن «الماتى» الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراسياسى مەن گونكونگتىڭ ساۋدانى دامىتۋ كەڭەسى اراسىندا قاجەتتى مەموراندۋمعا قول قويىلدى.
پىكىر قالدىرۋ